Murathan Mungan, 2000 yılına kadar yayımlanmış 13 şiir kitabını, Fazladan Bir Kitap adını verdiği ve yalnızca bir kez yayımlanacak "ikramiye" kitapla birlikte, Bülent Erkmen'in tasarımı olan 13+1 adlı bir kutu içinde yayımlamıştı.

Erkekler için Divan şairin 13+1'in ardından yayımlanan ilk şiir kitabı . Osmanlıya dair Hikâyat, Kum Saati, Sahtiyan ve Omayra kitaplarında izini sürdüğü bir ses ve imge düzenini derinleştirdiği bir toplam bu. Geleneksel malzemeden çokça yararlanan bir şair olan Mungan ilk kez bir divan yazdı. Erkek dünyasının çeşitli ruh halleri ve aşk, kitabın temel izleği. Mungan'ın bu kitabında aşkı ele alış biçimi, modern zamanlar ile tasavvuftaki aşk anlayışını bir araya getiriyor. Çöl ve eski zaman çağrışımı sağlayan kentler, iklimler, malzemeyi hem kendi tarihiyle ilişkilendiriyor hem de okura belli bir mesafeden bakma olanağı sağlıyor. Okurun şiirler üzerinden de göreceği gibi Mungan için aşk, ruhun kendini gerçekleştirmesinin imkânlarından biri.

Divan malzemesi kitapta bir yandan geleneksel tınısını ve ruhunu korurken, çağdaş şiirin çeşitli yeniliklerini ve arayışlarını yakından izleyen bir şair olarak Mungan malzemeyi yeniden kullanılabilir, taze ve modern kılıyor. Yalnızca şiirlerinde değil aynı zamanda öykü ve oyunlarında olduğu gibi, geleneksel malzemeyle de yeni olunabileceğinin bir örneğini daha veriyor.

Erkekler için Divan’da yer alan 70 şiirin yalnızca birkaçı dergilerde yayımlanmış, büyük çoğunluğu bu kitapla birlikte okur karşısına çıkıyor.İşte kitabın açılış şiiri :

pâzubent

beden dediğin aşka vesile

insan ruhlara âşık olur

sevdikçe başkasını

kendini bulur

ne hasreti öldürür, ne vuslatı ondurur

suretten surete süründürür aşk seni

hayat dediğin bir gün anlamak

geçtiğin yolların kıymetini

bazı kalplerin kaderidir aşk

ne dua beddua ne tövbe yemin

nafile pâzu boşalmış kıymet

nice yazsan korunduğun gövdeye

tabiatta olmayan kelime

nasıl karşı koyabilir

tabiat güçlerine

bin kere inkâr ettim

bin kapıda yenildim

aşk bin kere

bin kere ayrılık

dediğin sema adımları

kültürel miras genetik şifre

tenimde

açılan vahdet yaraları

tutulduğum suretlerden

geçtim gittim

kaderin önünde koşarken

yeni suretlere

bin kere

hakikatim marifetim yadigârım

kalbini bende sınamışlar için

adadığım divanım

ömrümü hayat yapan bütün erkeklere

bir kere olsun unutmak için

beyhude

bin kelime!

“Aşk Babadan Oğula Geçer”, Milliyet Sanat, Aralık 2001

Mungan'ın yeni şiir kitabı Erkekler için Divan, şairin Osmanlıya dair Hikâyat, Kum Saati, Sahtiyan ve Omayra adlı kitaplarında izini sürdüğü ses ve imge düzenini derinleştirdiği bir toplam. Geleneksel malzemeden çokça yararlanan bir şair olarak, Mungan'ın bu kitabı, ilk kez bir divan yazıyor olması bakımından da ilgi çekici. Erkek dünyasının çeşitli ruh halleri ve "aşk", kitabın temel izleği. Mungan'ın bu kitabında aşkı ele alış biçimi, modern zamanlar ile tasavvuftaki aşk anlayışını açıkça bir araya getiriyor. Çöl ve eski zaman çağrışımı sağlayan kentler, iklimler, malzemeyi hem kendi tarihiyle ilişkilendiriyor hem de okura belli bir mesafeden bakma olanağı sağlıyor. Şiirlerden açıkça anlaşıldığı kadarıyla, Mungan için aşk, ruhun kendini gerçekleştirmesinin imkânlarından biri.

Murathan Mungan, kitabında geleneksel divanlarda rastlanan "naat", "münacaat", "k...

Devamını görmek için bkz.

Oray Eğin, “Konumuz: Erkekler”, Radikal 2, 9 Aralık 2001

(...)

Erkekler için Divan'ın tasarımını, Mungan'ın geride bıraktığı 13 şiir kitabını yeniden bir tema etrafında düzenleyen Bülent Erkmen üstlenmiş. Yaldızlı ve neon renkler kullanılmış. Şiirlerin tarihi de geçmişteki kitaplara oranla daha güncel. Eskiden, çok kitap çıkarmakla eleştirilen Mungan'ın şiirlerini yazdığı tarihle yayımlama tarihine hiç dikkat edilmezdi. En az üç-dört yıllık bir uçurum olurdu aralarında. Murathan Mungan, bu uçurumla ilgili olarak "Şiirlerin demlenme süreçleri var, ben zamanı kullanmayı bildiğimi düşünüyorum" demişti, "O yüzden de zamanın işini ben yapmaya çalışmıyorum. Bana verilen zamanı doğru kullanmaya çalışıyorum."

Yeni yayımlanan şiirlerin çoğu ise bu senenin yaz aylarında, özellikle de eylülde yazılmış. Acaba şiirlerden biri bunun açıklaması olarak yorumlanabilir mi:

zaman suçumu biliyorum

senin işini yapmaya kalktım <...

Devamını görmek için bkz.

Kültür Sanat Servisi, “Murathan Mungan divanı”, Radikal, 2 Aralık 2001

"Kalbin sırrına vâkıf olmak için aşk / üfledi cam şiirlerimi / her aşk bir öncekiyle kendini terbiye eder."

Murathan Mungan, ilk kez bir divan yazdı: Erkekler için Divan. Bu kitap, Mungan'ın Osmanlıya dair Hikâyat, Kum Saati ve Sahtiyan kitaplarında izini sürdüğü bir 'ses ve imge' düzenini derinleştirdiği bir toplam...

Erkek dünyasının çeşitli ruh halleri ve aşk Erkekler için Divan'ın temel izleği. Mungan'ın kitapta aşkı ele alış biçimi, modern zamanlar ile tasavvuftaki aşk anlayışını bir araya getiriyor.

Divan malzemesi kitapta bir yandan geleneksel ruhunu korurken, çağdaş şiirin çeşitli yeniliklerini yakından izleyen bir şair olarak Mungan, malzemeyi yeniden kullanılabilir, taze ve modern kılıyor. Yalnızca şiirlerinde değil, öykü ve oyunlarında olduğu gibi, geleneksel malzemeyle de yeni olunabi...

Devamını görmek için bkz.

Didem Özdemir, “Mungan ve şiirsellik”, Cumhuriyet Kitap Eki, 28 Aralık 2000

"Sedef tuttu adanmış gövde izi sürülen yüreği sınanmış gecelerden / Açılmazlar, açılamazlar, / Gidemezler kendilerine bile..." Bu mısralar (ve yazıdaki bütün diğer alıntılar) Murathan Mungan'ın Omayra adlı eserinde geçiyor. Kitabın ilk sayfalarından itibaren yapraklarını yavaş yavaş açtıkça bambaşka bir dünyanın kapılarından geçiyoruz. Şiirler sanki bitmeyen bir yolu size tattırıyor. Yanınızda sadece içinizdeki ince titreyişleriniz ve sözcükler, yani söylenmişler var. İstediğimiz sözcükleri, tek tek alıp bir araya getirdiğimizde bir şiir karesi oluşturabiliyoruz. Dümdüz seyir eden ince ince dokunmalardan sonra kıyıdaki bir dalga alıp yazarın simgeler dünyasında, istenenin yakınına taşıyor, en bilinen ortaklığıyla açıyor kendini...

Ve siz, bu tempoya alışıyorsunuz...İzi sürülen yürek...açılamazlar dizeleri sanki bir sayıklama türünden belli düşünsel basamaklar oluşturarak yavaş yavaş ...

Devamını görmek için bkz.

Hüseyin Atabaş, "’Erkekler için Divan’ bağlamında", Virgül, Sayı: 55, Ekim 2002

Yazınbilimde divan, şairlerin şiirlerini belli bir düzene göre sıralayarak topladıkları, bütünlüklü yapıt demektir. Aynı kökten gelen "divan-çe"nin anlamını Devellioğlu, Osmanlıca-Türkçe Lûgat’te, "küçük şiir mecmuası" olarak veriyor. "Divançe", Püsküllüoğlu’nun Türkçe Sözlük’ünde "tamamlanmamış küçük divan" olarak geçiyor. Araplar ise, "divan" sözcüğünü doğrudan "şiir kitabı" anlamında kullanıyorlar. Şair olarak tanıtıldığınız biri hemen, "Kaç divanınız var?" diye sorar size.

Çağdaş şairlerimizden Behçet Necatigil, kitaplarından birine Divançe (1965) adını verirken, sanırım o bilinen engin gönüllüğü nedeniyle, "tamamlanmamış" anlamını çağrıştırsın diye bu adı yeğlemiş olabilir. İki bölüme ayırdığı kitabın birinci bölümüne "Kasideler", ikinci bölümüne de "Gazeller" demiş olması ise yine sanırım, bu şiirlerin tematik içeriği nedeniyledir... Turgut Uyar, bizim divan şiirimizd...

Devamını görmek için bkz.