Dağ Murathan Mungan'ın 2005 ile 2007 arasında seçilmiş bir bağlam ve akraba izlekler çevresinde yazdığı 72 adet şiirden oluşuyor.

Mungan'ın bir önceki şiir kitabı Eteğimdeki Taşlar bundan üç yıl önce Aralık 2004'te yayımlanmıştı. Dağ'ın kapak düzeni, bir önceki şiir kitabında olduğu gibi gene Hakkı Mısırlıoğlu imzasını taşıyor.

2007 yılı boyunca sırayla oyun, sinema yazıları, seçki-tasarım ve öykü türlerinde Kağıt Taş Kumaş, Kullanılmış Biletler, Büyümenin Türkçe Tarihi, Yedi Kapılı Kırk Oda adlı kitapları yayımlanan Murathan Mungan böylelikle yılı bir şiir kitabıyla kapatmış oluyor.

Dağ’ı Mungan’dan dinleyelim:

Kısa bir yaz tatili yaptım. Bu sırada şiir geldi. Neredeyse kendi geldi.

Kendiliğinden geldi. Arka arkaya her gün birkaç şiir yazdığım günlerin hummasına kapıldım. Kendimi tutamıyordum. Ben dursam, elim yazıyordu. Şiire başka bir âlemin kapısından geçilerek girildiğini önceki deneyimlerimden biliyorum elbet. En azından benim şiirle ilişkim, böyle bir ilişkidir.

Birdenbire o kapıdan geçmiştim. Her şeyi askıya alıp kendimi şiire, onun diline, sihrine, âlemine bıraktım. Dağ tutmasına yakalandım. Kitabın adı Dağ. İçimin dağ zamanıydı. Dağ tuttu mu, çıkacaksın. Böyle giderse, yeni yılın ilk günlerinde sizi kendi dağımda bu şiirlerle karşılayabilirim.

Cümle Kapısı

Cümle kapısından geçtim, cenderesi

ödendi her hecenin, bıraktım

iki yakasını bacaklarımın arasında

tuttuğum ırmağı

içimde aktı

içinden geçtim, helal büyü

ödendi her rüyanın ve uykusuzluğun hakkı

içim rahat

şimdi başkasına geçebilirim

11, 12 Eylül 2007

Üst Araması

Üst araması yapar dağ

yüreğine, korkularına varana kadar

yoklar

durur, bir daha yoklar

ya çıkarsın

ya gözleriyle takip eder seni

inene kadar

18 Eylül 2007

Orhan Kâhyaoğlu, “Mungan'ın içindeki ‘Dağ’”, Radikal Kitap Eki, 7 Aralık 2007

Dağ, Murathan Mungan'ın şiirinde önemli bir metafor olagelmiştir. Özellikle de Kum Saati ve Sahtiyan gibi ilk dönem kitaplarında. Bu metaforun önemi, Mungan'ın şiir sorunsalında Doğu ve Ortadoğu'nun kültür ve mitlerinin, yalnız şiiri değil, yazınında da özel önem taşımasıdır. Şiirinde, ideolojik duruş her şeyin önüne geçer. Dolayısıyla da Doğu-Batı sorunsalı hep bir gerilim alanı olarak şiirinde belirginleşir. Bu bağlam, ilk üç kitabında fazlasıyla öne çıkar. Diğer şiir kitaplarında da vardır, ama geri çekilmiş, dibe saklanmıştır. İlk dönem kitaplarının açık izlerini taşıyan, ama teknik ve duyarlık açısından daha rafineleşmiş bir Omayra kitabının Ortadoğulu duyargaların öne çıktığı bir yapı olduğunu vurgulamak mümkündür. Aynı durum kısmi olarak, son dönem kitapları Erkekler İçin Divan ve Eteğimdeki Taşlar'da dikkat çeker. Ön plana çıkıp, bel...

Devamını görmek için bkz.

Uğur Yüksel, "Murathan Mungan dağ'lıyor", Kaos GL, Ocak-Şubat 2008

Yıl boyunca Kâğıt Taş Kumaş, Kullanılmış Biletler, Büyümenin Türkçe Tarihi, Yedi Kapılı Kırk Oda gibi birbirinden farklı türde eserler veren Murathan Mungan, 2007 yılını şiirle kapattı. En son 2004 sonunda yayımladığı Eteğimdeki Taşlar'da şiirlerini paylaşan Mungan, bu kez dağı bir metafor olarak kullandığı şiirlerinden oluşan Dağ'la çıktı geldi. 2005-2007 yılları arasında yazdığı şiirlerinden oluşan , Eteğimdeki Taşlar'da sinyallerini verdiği bir dönemeçte yazılmış gibi. Daha olgun ve dinlenmiş bir Mungan karşımızdaki. Şiirini takip edenlerin çok kolay anlayabileceği bir ermişlikte duruyor. Hemen her cümle yine çok ağır ama bu kez sanki daha açık ve anlaşılır. Garip bir yalınlıkla konuşuyor Mungan; yaralarını bu kez kanatmadan, kabuklarını açmadan, onlarla birlikte yaşamayı kabul ederek anlatıyor. Bir şiirinde dediği gibi, "şimdi yaşadıkların g...

Devamını görmek için bkz.

Gülten Akın, “İki dağ arasında ezilmeden...”, Milliyet Sanat, Aralık 2007

Murathan Mungan kim? Oyun yazarı, öykü yazarı, deneme, senaryo, şarkı sözü yazarı. Hepsinden önce de şair. Her türde eser veren çok yazar var. Onun özelliği ne yazsa, neye el atsa hep kendi düzeyini, o titiz, incelikli düzeyi indirmemesi. Anadolu'nun kültürel kalıtına, folkloruna yaslı olması. Özellikle Doğu'nun biriktirdiğinin.

"Şiir Üzerine Notlar" kitabımda Omayra için yazmıştım. Orada şöyle dedim: "Mezopotamya coğrafyasında boy atan bir soyağacından kendini hem ayıran, tekleştiren hem o soyağacının tüm yükünü taşıyan bir kişiliğin tragedyası. Onu kuşatan, olgunlaştıran, değer katan özellikler aynı zamanda onun mahpusu."

"Omayra" Çöl'dü. Elimdeki toplamsa "Dağ". Dildeki her anlamıyla dağ.

Dağ, içine kapanan sırça köşk, dağ hayat, dağ dünya, dağ evren, dağ ten ve tin, dağ aşk ve "kelâm"la çıkılan. Dağa çıkanın gördüğüyle, inenin gördüğü bir değil. Oysa, üstünkörü bakan göz...

Devamını görmek için bkz.