Murathan Mungan'dan 2010 yılının ilk kitabı: İkinci Hayvan. Mungan'ın on dokuzuncu şiir kitabı olan İkinci Hayvan'da 68 şiir yer alıyor. İlk şiiri 1 Ocak 1999 tarihli on yıllık emeğin ürünü olan bu kitabın kapak düzeni Emre Çıkınoğlu'na ait.

Kitapta yer alan şiirler daha önce hiçbir dergide yayımlanmamış olup, 2'si daha önce tek baskılık özel bir toplama kitap olarak Aralık 1999'ta yayımlanan Doğduğum Yüzyıla Veda içinde, 4 tanesi 2000 yılında yayımlanan 13+1 kutusu içinde tek baskılık özel bir toplama kitap olan Fazladan Bir Kitap içinde ve 15 tanesi 2005 yılında yayımlanan tek baskılık Elli Parça kitabı içinde yer almıştır. Diğer 47 şiir ilk kez bu kitapla birlikte okur karşısına çıkmaktadır.

PAS ÇEKİRDEĞİ

Nicedir paslanmış bir suskunluk gıcırdıyor aramızda

yetersizliğin kemirdiği sokaklara

dağılan öteki yüzümüzle

bazı acılar gibi sıradan

gönderilmemiş pullar gibi kendi halinde

katlanıp ve karışıp giden

gündeliğin tanıdık gürültüsüne

gün günden yoksullaşan sesiyle

ağırlaşarak uzaklaşan ve seyrelen ellerimiz

iğreti bir kravat durmadan iğreti

bir türlü yerleşemez kendi desenine

sanki baştan başlansa her şey kendi izinden paslanacak

birbirine benzedikçe eksilen bütün hayatlar gibi

sıkıntının büyüyen çekirdeği

böyle zamanlarda en çok ihtiyaç duyulan

cesaret ya da gidebilmek bilgisi

6 Şubat - Temmuz 2001

Gonca Özmen, “ ‘Siber çağın müşterisi’ için şiirler”, Radikal Kitap Eki, 29 Ocak 2010

1975 yılından bu yana yazı ve şiirler yayımlayan, edebiyatımızın en çalışkanlarından biri olan Murathan Mungan, 2000 yılı öncesinde yayımladığı tüm şiir kitaplarını 13+1 adıyla bir araya getirmiş; sonrasında ise bu toplama Dağ (2007) ve Bazı Yazlar Uzaktan Geçer’i (2009) eklemişti. Ocak ayı içinde de on dokuzuncu şiir kitabı İkinci Hayvan çıktı. Bazıları daha önce başka kitaplarda yayımlanmış, Ocak 1999 ile Kasım 2009 yılları arasında yazılmış şiirlerden oluşturulan bu kitapta, birkaçı düzyazı şiir olmak üzere toplam altmış sekiz şiir var. Bunlardan kırk yedisi ise ilk kez okurla buluşuyor.

Osmanlıya dair Hikâyat, Eski 45'likler gibi kimi kitaplarında geçmişe yönelen Mungan’ın bu kitaptaki şiirleri; günümüz toplumuyla, kültürüyle, kentsel yaşam, onun yarattığı kaos ve hızla ilgili. Yaşadığı çağın, toplumun, kentin, gündelik yaş...

Devamını görmek için bkz.

Onur Caymaz, “İkinci Hayvan üzerine, dağınık”, Remzi Kitap Gazetesi, Nisan 2010

Yaz Geçer’in o mavi kapağına ilk dokunduğumda lisedeydim. Yazdı ve çabucak geçecekti. İlk defa Murathan Mungan okuyordum. Kitapta beni en çok çarpan şiir, oldukça sevilen “Yalnız Bir Opera”dan, “Terastaki Havlu”dan öte “Alabalık ile Siyam Balığı” olmuştu nedense: “Çağlayan çıkan, dikine yüzen bir balıkmış yalnızlık...”

Şüphesiz 90’larda iletişimin bugüne oranla bunca kısır oluşuna karşın şiirin dolaşımından, ağızdan ağza yayılan şiir kitaplarından, şairlerden, gazetelerin çok satanlar listelerini sallamayan harbi okurdan, şiir defteri tutanlardan, şiir dergisi alanlardan, çıkışıyla birçok yerde haber değeri taşıyan şiir kitaplarından bahsetmek mümkündü. Mungan’ın Oda, Poster ve Şeylerin Kederi, Yaz Geçer, Omayra gibi ses ve yapı olarak birbirinden farklı sayılabilecek kitapları da bu soydan bir ortama doğdu. 80’lere bakıldığındaysa dönemin daya...

Devamını görmek için bkz.

Gültekin Emre, “Şiir Günlüğü”, Varlık, Nisan 2010

İkinci Hayvan’da Murathan Mungan, çağımızı sorguluyor. Kitabın başlığı Dağlarca’nın İçimdeki Şiir Hayvanı’nı (2007) akla getiriyor. “sanal hakikatlar”ın yarattığı pırıltılarla yürüyen geleceksiz bir yarın üzerinde duruluyor: Korku, tedirginlik, huzursuzluk, markalaşmanın getirdiği tektipleşme, kapitalizmin aymazlığı, doymazlığı, insanlığın karanlıklara itilen duyguları… Şiirin böyle bir ortamda alacağı yolu, varacağı yeri, konumunu sorularla gözler önüne sermeye çalışıyor Murathan. Çağı simgeleyen teknik sözcüklerle örülüyor şiirler. “Biliyor musun ben kaç yılda yaptım kendim dediğimi”diyerek gözler önüne de seriyor aldığı zorlu yolu. Günümüzle geleceğin şiiri üstüne kaygılarını dile getiriyor İkinci Hayvan: “şiir hiçbir çağda yakın olmadı bu kadar ekonomi bilgisine,/ astro-fizik, sibernetik ve genetiğe,/ dönüşme uğrarken kendine kilitleniyor mu her dil döngü/ nün hiyeroglifine”. Düşündüren ...

Devamını görmek için bkz.

Halim Şafak, "İktidarın sağ elinden daha iyidir karanlığın sol eli", Bireylikler Dergisi, Mayıs 2010

Dünyanın temel sorunlarından biri uygarlık eleştirisinin güçsüzlüğüdür. Bu durum dünyayı büyük ölçüde teknik tartışmasının da dışında tutmaktadır. Böylelikle anarşizmler dâhil (onlar da teorik kalmış pratikteki karşılıkları zayıf olmuştur) teknik gelişme olumlanmıştır. Bu her anlam ve bağlamda teknik olanı onaylamayı ve içinde yer almayı sağlarken dünyayı teknolojikleştirmiştir. Teknik her şeyi belirleyen iktidarını ilan etmiştir. Bugünün apolitik ama bir o kadar teknik dünyası tam da bunun sonucudur.

İktidar olarak teknik oluşturduğu dil ve davranış biçimleriyle gündelik hayatı da belirlemektedir. Şiir de teknik bir olgu haline gelerek bu dili kendine dâhil etmektedir. Teknik ve onun dayattığı dil bugün yıkılması gereken gerçekliklerden biridir.

Murathan Mungan’ın yeni şiir kitabı İkinci Hayvan tam da bu düzlemin üstünde kendini oluştururken bu...

Devamını görmek için bkz.