Önsöz, Çantanın Gözleri, s. 9-10

Çocukluk yıllarımın önemli bir nesnesi olarak hatırladığım “evrak çantası”nın gözleri olurdu. Evde, babamın yazıhanesinde masanın üstündedir, ya da hemen yanında, yerde, bir koltuğun, bir sandalyenin üstünde. “Çantanın gözlerinden birindedir...”, “Ön gözüne koymuştum oraya bak!..”, “Bence bu çantayı alalım, bak ne çok gözü var...”

Sıradan gündelik konuşmaların yıllara yayılan yankısında çağrışımlarla hatırlanan anısı sizde kalmış evrak çantaları.

Sonrası yıllar. Dünyaya söylemek istedikleriniz. Zamanla sizde biriken sözler, düşünceler. Dosya, çekmece, raf. Yazılar, müsveddeler, daktilo kopyaları, karbon kâğıtlar, parmak uçlarını karartan daktilo kopyalarının yerini alan temiz çıktılar. Masa üstü: Zımba, delgi, düzeltmeler, üstü çizilenler, derkenar notları, yazıların son hali. Bir kitaba girene kadar dosyasında, çekmecede, rafta, aklınızın bir köşesinde bekletilenler... Senin zamanını bekleyenler, kendi kıvamını bekleyenler... Yazarın kendi düşünce dünyasının ve içinden geçtiği devrin kaydını tutmasının tanığı bir metafor, bir sembol olarak evrak çantası, bir bakıma kişisel belleğin gözlerinde saklanan nice şey.

Bu kitapta yer alan yazıları bir araya getirirken aklımdan geçenleri bu ve benzeri çağrışımlar, düşünceler tetiklemişti. Sonrası farklı alanlara ilişkin, çeşitli nedenlerle kaleme alınmış elde biriken yazıları bir çantanın gözlerine yerleştirir gibi beş gözden oluşan bu kitaba yerleştirmeye kalıyordu. Elinizdeki kitap önceki deneme, düzyazı kitaplarım içinde bir yanıyla Tuğla’yı, bir yanıyla Güne Söylediklerim’i, kitaplaştırma biçimiyle de Hayat Atölyesi’ ni andırıyor olabilir. Saydığım her kitabın hem kendi içinde, hem de diğerleriyle aralarında bir iç dikiş sürekliliği, bir astar benzerliği görülebilir. Hayat Atölyesi’ndeki “İstediler Yazdım” başlığı altında yer alan yazılar gibi bu kitaptaki bölümde de bir istek üzerine yazılan yazılar yer alıyor. Bu kitabın üçüncü bölümünde yer alan, iki soruşturmaya verilen yanıtlar Hayat Atölyesi’ndeki “Sordular Söyledim” bölümüne benzer bir bölüm oluşturuyor. Kitabın “Edebiyat Mutfağı” başlığı taşıyan bölümü Tuğla’da aynı başlık altında yer alan yazıların devamını içeriyor. Gene Tuğla’nın son bölümünün adı “Sonraki Adımlar”dı. Evrak Çantası’nın aynı başlığı taşıyan son gözündeki yazılar da öyle. Kitaptaki her göz yaşamla kurduğum ilişkide başka bir tanıklığımı belgeliyor.

Deneme kitaplarımın her biri kendinden öncekiler ve kendinden sonrakiler arasında, yazı yaşamım boyunca yöneldiğim farklı ilgi alanları, ardına takıldığım temalar, söz almak istediğim konular, kişisel meraklarım konusunda iç bağlantılarla çatılmış bir süreklilik oluşturarak bir yazar olarak düşünce dünyama ilişkin bir profili bütünlüyor.

Ben çantanın gözlerini yerleştirdim, şimdi açıp içine bakmak size düşüyor.

Şubat 2022