"Bazen bir manzara orada yaşayanların hayatları için bir dekordan ziyade ardında mücadelelerinin, başarılarının ve kazalarının vuku bulduğu bir perde gibidir. Orada yaşayanlarla birlikte perdenin ardında olanlar için köşe taşları artık yalnızca coğrafi değildir, aynı zamanda biyografik ve kişiseldir."

Berger’ın tüm yapıtı yeniden hayal etmeye, farklı biçimlerde görmeye bir davet niteliğinde. Yazı yazmak Berger için her zaman "devrimci" bir eylem olmuştur. Berger’ın düşüncesini şekillendiren bireylerden –demek yoldaşlardan– söz eden yazıları bir araya getiriyor Portreler’in kardeşi Manzaralar: Antal, Raphael, Brecht, Barthes, Benjamin. Yanı sıra haritalar, patikalar, mekânlar, köyler, kasabalar, kentler, tarihsel zamanlar. Özetle bir "hikâye anlatıcısı"nı oluşturan, var eden şeyler.

DİKKAT: Kitap karton kapaklı ve sert kapaklı olarak yayımlanmıştır:

Sert kapaklı için bkz. https://www.metiskitap.com/catalog/book/36602

Tom Overton, Önsöz, Çitler Aşağı, s. 9-16

Bir yazının sanat üstüne veya sanata dair olması ne anlama gelir? Kitabın kardeşi Portreler buna bir yanıttı, orada John Berger’ın tek tek sanatçılara çeşitli yaklaşımları bir araya getirilmişti. Doğum ve ölüm tarihlerine göre yapılandırılan bir zaman çizelgesi yaşamların ve eserlerin farklı yazı biçimleri, değişmiş tarihsel ve kişisel bağlamlar ışığında yeniden değerlendirilmesine yer açmıştı.

Bu yapı gereği “Kübizm Ânı” (1966-68) gibi metinler dışarıda bırakılmıştı, ki Berger’ın o yazıdaki iddiasına göre, 1907 ile 1914 arası sanattaki gelişmelerle bağdaştırdığımız bireyler olsa da, Kübizm öncülerinin dehasıyla açıklanamaz. Nitekim birçoğunun Kübizmi bıraktıktan sonra derinliğini kaybetmiş sanatçılar haline gelmesi de bunun altını çizer. Braque ve Picasso bile Kübist dönemlerindeki eserlerinin ötesine geçememiştir asla; üstelik sonraki eserlerinin büyük kısmı öncekilerin aşağısında kalmıştır...

Devamını görmek için bkz.

Esra Yalazan, "John Berger ile 'Manzaralar'a bakmak", ahvalnews.com, 11 Mayıs 2019

Sevdiğim bir “hikaye anlatıcısının” dünyayı, edebiyatı, sanatı yorumlama biçimi, hayat hikayesi ve eserleri hakkında defalarca yazabilirim. Onun derinlikli iç görüsüyle birlikte kendi kuytumda gizlenenleri de daha berrak görebiliyorum ve bu döngüsel hareketleri seviyorum.

Nerde okuduğumu hatırlamıyorum, belki de okumadım. Uyduruyor olabilirim ama buna benzer bir cümle dolaşıyor içimde: “Eğer ölüm olmasaydı belki de hiçbir şey anlatılmazdı”. Yaşadığımız her şey, konuşmaya, hikaye etmeye başladığımızda zamansız bir yolculuğa çıkıyor ve müphem bir sonsuzluk hissine karışıyor. Tekrarın hazzından da beslenen bir iç yolculuk bu aynı zamanda.

John Berger’in dünyasına yakın hissetme sebebini anlattığım Portreler kitabı hakkındaki düşüncelerim, bu defa onun kardeşi olan Manzaralar hakkında söyleyeceklerimi de destekler ancak eksik kalır. Hikayeler de anl...

Devamını görmek için bkz.