Endeavour Award

Ursula K. Le Guin’in kılavuzluğunda, Yerdeniz Takımadaları’nda yeni bir geziye çıkıyoruz. Yerdeniz dizisinin son kitabı olan Tehanu’dan on iki yıl sonra yayımlanan bu beş öykü, takımadaların dört bir yanında dolaştırıyor bizi; Roke’taki Büyücülük Okulu’nun kurulmasından başlayıp, Ged’in gidişinden sonra Okul’da gerçekleşen değişimlere kadar geniş bir zaman yelpazesinde, Yerdeniz’in erkekleri, kadınları ve ejderhalarına dair, isimlere ve büyülere dair yepyeni masallar okuyoruz bu kitapta... Kitapta yer alan beş öykü, sırasıyla, “bulucu”, “Karagül ile Pırlanta”, “Yerin Kemikleri”, “Bataklık Yayla” ve “Ejderböceği”

"Bulucu"dan, s. 9-17

I. Karanlık Çağda

Uzun yıllar önce Hard rünleriyle yazılmış olan Karanlığın Kitabı'nın ilk sayfası şöyledir:

"Elfarran ile Morred ebediyete intikal ettikten ve Solea Adası denizin dibine battıktan sonra çocuk Serriadh tahta çıkıncaya kadar onun yerine Arifler Divanı hüküm sürmüştü. Serriadh'ın saltanatı parlak ama kısa olmuştu. Enlad'da onu izleyen kralların sayısı yedi idi ve onların zamanında ülkelerinde huzur ve zenginlik artmıştı. Derken, ejderhalar Batı topraklarını talan etmeye gelmişler ve büyücüler beyhude yere onlarla savaşmaya gitmişlerdi. Kral Akambar sarayını, Enlad'daki Berila'dan, Havnor Şehrine taşımıştı; buradan filosunu Kargad Ülkesi'nden gelen istilacılara karşı yola çıkartmış ve onları Doğu'ya geri sürmüştü. Ama onlar yağmacı gemilerini ta İç Deniz'e kadar yollamaya devam ediyorlardı. Kralların sonuncusu, büyük bir bedel karşılığı hem ejderhalarla, hem de Karglarla barış yapan Maharion idi. Rün Halkası kırıldık...

Devamını görmek için bkz.

Müge İplikçi, “Çünkü güçsüzüz”, Radikal Kitap Eki, 19 Ekim 2001

Yerdeniz Öyküleri adlı kitabın ilk öyküsü Bulucu'da şöyle demişti Susamuru: "Güven"... Onu Zambak'a vermişti, Zambak da ona. Sır buydu aslında. "Güven," demişti Susamuru... Peki bir şey değişecek mi? Köleler hürleşecek mi? Dilenciler yiyecek bir lokma bulacak mı? Adalet yerine gelecek mi? Galiba bizde, insanlıkta bir kötülük var. Güven bunu inkâr ediyor. Bunun üzerinden atlıyor. Ama uçurum orada. Ve yaptığımız her şey sonunda kötülüğe hizmet ediyor, çünkü biz kötüyüz. Açgözlülük ve zulüm.... İnsanlar. Biz hatalıyız. Yanlış yapıyoruz. Ve hiç durmuyoruz...

Bunları söylerken ne Kadim Dilin ne de içinde var olan sihrin diliyle konuşuyordu Susamuru, asıl adıyla Medra. Kendini ve yaşadıklarının diliyle dünyayı anlatıyordu besbelli Ayo ve Çayır'a -şu ikiz kardeş, Zambak'ın annesi ve teyzesi yani, dünyanın Onn Dağı'ndan ibaret olduğu, kainatın sınırlarının da Havnor kıyıları anlamına geldiğine inanan...

Devamını görmek için bkz.

Aslı Sumer, "Yeni Yerdeniz Öyküleri", Virgül, Sayı 47, Ocak 2002

Ursula K. Le Guin bizi yine o tılsımlı diyara, Yerdeniz'e götürüyor. "Nihayet," diyesi geliyor insanın. Ged'in Tenar'ın sevgisinde huzuru bulmasından sonra, üç dört yılda bir dörtlü diziyi dönüp dönüp okumaktan, okuduklarımızı da bir an önce unutup bu yeniden okuma sürecini kısaltmayı dilemekten başka yapacak bir şey kalmamıştı biz Yerdeniz müdavimleri için. İşte LeGuin sağ olsun, "beklediğimize değdi," dedirtecek öyküler sermiş önümüze. Hatta öykülerin birinde sevgili Ged de ufak bir rol almış. Onu görmek eski sevgiliyi görmek gibi bir tat bırakıyor insanın yüreğinde.

Neyse, gelelim kitaba. Kapağı açar açmaz Roke'a dalıveriyorsunuz. Başbüyücü Ged'in ölümle yüzleştikten sonra başıboş bıraktığı Roke'un kuruluşuna gidiyorsunuz. Susamuru ya da Deniz Kırlangıcı ya da gerçek adıyla Medra'yla tanışıyor, onun irfanıyla bütünleşip sihriyle yüceliyorsunuz. Medra'nın küçüklüğünden başlayan öykü kurgu...

Devamını görmek için bkz.

Zeynep Alpaslan, “Yerdeniz: Kadınlar, erkekler ve ejderhalar”, İyi Kitap, Ağustos 2009

Bilimkurgunun aksine, fantazinin, kendini inandırıcı kılmak için bilimsel açıklamalara ihtiyacı yoktur. Onun gücü, ‘gerçekmiş gibi’ yapmasında değil, imkansız olanı olağan kılabilmesindedir. Aristoteles, ‘iyi’ sanatı tam da böyle tanımlar. Sıradışı olan, hayal dünyasında, kendine son derece sıradan bir yer edinir. Burada asıl garip olan, gerçeğin ta kendisidir. Yaşam ve ölüm gibi. Çocukluk, ergenlik, cinsellik ve bilgelik gibi...

Dünya üzerinde belki de, J.R.R. Tolkien’le kıyaslanabilecek tek fantazi yazarı Ursula K. Le Guin’dir. Ülkemizde feminizm, anarşizm ve ütopya-distopya üzerine yazdığı politik bilimkurgularla da tanınan yazarın fantastik serisi ‘Yerdeniz’, büyücülük okuluna giden bir çocuğun olgunlaşıp bir başbüyücüye dönüşmesini, doğumla başlayan, ölümle sonlanan (?) büyük yolculuğu üzerinden anlatıyor. Yerdeniz Büyücüsü, Atuan Mezarları, En Uzak S...

Devamını görmek için bkz.