Granit insanlar, Kızılderili amcalar, sözlük teyzeler; kütüphaneler, gerçek Yerdeniz adaları; Tolstoy, Borges, Dickens, Twain; Yüzüklerin Efendisi; masallar, toplumsal cinsiyet, ayaklar, güzellik, ölüm, sorgulanmayan varsayımlar...

Ama hepsinden önemlisi düşlemek: “Hepimizin hayatlarımızı icat etmeyi, yapmayı, hayal etmeyi öğrenmemiz gerekir. Bize bu becerilerin öğretilmesi gerekir; bunun nasıl yapılacağını gösterecek rehberler gerekir. Bunu yapmazsak, hayatlarımızı başkaları bizim için yaparlar.”

Le Guin’in diğer yazılarından aşina olduğumuz iki tema öne çıkıyor: Süreç ve ritim – kadın olmak, yaşlı olmak, okur olmak, yazar olmak; ve yazarın, hükmetmek şöyle dursun ancak takip edebildiği tempo ve sözcükler, zamanı gelince elinizi uzatsanız havada asılı onlarcasına erişebileceğiniz hissi veren o öyküler.

Zihinde Bir Dalga’yı okumak, eski bir arkadaşınızla oturup muhabbet etmeye benziyor: Kafa açıcı olduğu kadar, insana kendini rahat hissettiren bir tarafı var; hararetle daldan dala atlarken, saatlerin nasıl geçip gittiğini anlamıyorsunuz bile.

Köpekler, Kediler, Dansçılar / Güzellik Üzerine Düşünceler, s. 142-145

Bu metnin daha eski bir versiyonu 1992’de Allure dergisinin "Düşünceler" bölümünde "İçimizdeki Yabancı" başlığıyla yayımlandı. O zamandan beri üzerinde bayağı değişiklik yaptım.

Köpekler nasıl göründüklerini bilmez. Hangi büyüklükte olduklarını bile bilmez köpekler. Kuşkusuz bu bizim suçumuz, köpekleri bu kadar tuhaf biçim ve boyutlarda üretip duran biziz. Erkek kardeşimin ayakta yirmi santime ancak ulaşan porsuk köpeği, bir Danua’ya onu parçalayacağından en ufak bir kuşku duymadan saldırabilir. Küçük bir köpek bileklerine saldırdığında büyük köpek ne yapacağını şaşırmış halde kalakalır genellikle: "Yesem mi şunu? O mu beni yer? Ben daha büyüğüm, değil mi?" Fakat sonra aynı Danua gelip kucağınıza oturmaya çalışırken yamyassı eder sizi, kendisini fino sanmaktadır.

Çocuklarım Teddy adındaki tatlı tazıyı görür görmez kaçmaya koyulurlardı, çünkü Teddy sevinçten kam...

Devamını görmek için bkz.

Ali Bulunmaz, "Ursula Le Guin’in varlık çekirdeğini işleyişi", Kültür Servisi, 28 Mart 2017

Ursula Le Guin, kendisinin de büyük bir tevazuyla kabul ettiği gibi bıçak sırtı bir yazar. Yarattığı dünyaya hemen giren de kapısından dönen de çok. Tabii bu durum, onun anarşistliğini ve devrimciliğini asla ötelemiyor.

Anarşizm ve devrim de Le Guin’in yazarlığına benzer şekilde bıçak sırtı; tarihçesini, anlamını ve göndermelerini tam olarak bilmeden hemen herkesin içini doldurmaya çalıştığı iki kavram.

Kimi eleştirmenler Le Guin’in yazarlığının merkezinde yer alan bilimkurgunun, anarşizm ve devrim ile bağlantısının bulunmadığını söylese de; onun, önce düşleyip ardından “devrim olmak” dediği fikir bile aslında bu yolda ne kadar mesafe kat ettiğini gösteriyor. Üstelik yazarken büyüdüğünü söylemesi de aynı yere düştüğü bir mim adeta.

Bilimkurgu kitapları ve sonrasında yöneldiği fantastik temalar, Le Guin’in hem gerçeğin dışına taştığını hem de gerçekliğ...

Devamını görmek için bkz.

Yağız Alp Tangün, "Ursula K. Le Guin: 'Ben bir erkeğim'", Gazete Duvar, 30 Mart 2017

Ne okusak da Türkiye gündeminden uzaklaşıp hayal gücü antremanları yapsak diye kıvranan okuryazarlar için kıymeti kendinden menkul olan bir eser daha raflarda yerini aldı. Ursula K. Le Guin’in denemelerinin derlendiği Zihinde Bir Dalga Metis Yayınları’ndan çıktı. Türkiye’de hatrı sayılır bir okur kitlesi bulunan Ursula K. Le Guin ile henüz tanışmamış olanlar için adeta derli toplu bir tanışma -hatta sohbet- fırsatı bu kitap.

Bir yazarın, yazı ve okuma çabasının hayal gücüyle nasıl etkileşime girdiğine ilişkin Ursula K. Le Guin’in pozisyonunu da ortaya koyan denemeler dört başlık altında sunulmuş:

Şahsi meseleler, okumalar, tartışmalar ve görüşler ve yazmak üzerine…

Denemelerin çoğu daha önce başka yerlerde (1999’da Seattle Kitap Fuarı’nda yapılan bir konuşmanın metninden antolojiye yapılan katkılara dek uzanan bir yelpazede) yayımlanmış ancak ...

Devamını görmek için bkz.