Masalda, yaşadığı ada ile anakara arasındaki sakin denizde her gün tek başına balığa çıkan Uraşima adındaki fakir bir balıkçı anlatılır. Uraşima uzun siyah saçları olan genç ve yakışıklı bir adammış. Bir gün denizler kralının kızı yukarı bakıp da geniş gökyüzü dairesinden yüzerek geçen bir karaltıyı seyrederken, kayığının kenarından eğilen Uraşima'yı görmüş.

Dalgaların içinden çıkarak, kendisiyle birlikte denizin altındaki sarayına gelmesi için Uraşima'ya yalvarmış. Uraşima önce, "Çocuklarım evde beni bekler," diyerek kabul etmemiş. Ama denizler kralının kızı nasıl reddedilir? "Sadece bir geceliğine," demiş Uraşima.

Le Guin’in sekiz öyküden oluşan ve Dünyanın Doğum Günü kitabından on yıl kadar önce yazdığı İçdeniz Balıkçısı’nda, "Bilimkurgu Okumamak Üzerine" başlıklı bir giriş yazısı da yer alıyor. Her iki kitabında da ortak olan bazı olay, araç ve kavramları nasıl icat ettiğini anlatıyor yazar. "Çörtme teorisini" ya da "nıh uçuşu"nu merak edenlere tavsiye edilir.

Giriş: Bilimkurgu Okumamak Üzerine, s. 9-20.

Bilimkurgu okumayan insanlar ve hatta bilimkurgu yazanların bir kısmı, bilimkurguda kullanılan fikirlerin hepsinin uzay mekaniği ve kuantum teorisi ile sıkı bir bağdan kaynaklandığını ve sadece NASA'da çalışan ve video kayıt cihazını programlamayı bilen okurlar için yazıldığını varsayarlar veya öyleymiş gibi yaparlar. Böyle bir fantazi, yazarların kendilerini üstün hissetmelerini sağlarken, okumayanlara da okumamak için bir gerekçe vermiş olur. Bunu anlamıyorum; teknoloji fobisinin derin, konforlu, oksijensiz mağaralarına sığınarak zırlıyorlar. Bilimkurgu yazarlarının da çok azının "bunu" anladığını anlatmaya çalışmanın bir faydası yok bu insanlara. Biz de, videoya "Başyapıtlar Kuşağı"nı kaydetmeye niyetlendiğimiz halde, genellikle "I Love Lucy" dizisinin yirmi dakikası ile bir güreş müsabakasının yarısını kaydetmiş olduğumuzu fark ederiz. Bilimkurgu kitaplarındaki bilimsel fikirlerin çoğu ilkokulu bitirmiş herkesin eksiks...

Devamını görmek için bkz.

Hande Öğüt, “İçdeniz Balıkçısı”, Yeni Şafak Kitap Eki, Nisan 2007

Hikâyelerinin anahtar metinlerini ve ideolojisinin yapı taşlarını bir araya topladığı Kadınlar Rüyalar Ejderhalar’da, pek çok Amerikalının sadece fantaziye değil, kurmacaya da karşı olduğunu belirten Ursula K. Le Guin şöyle yazar:

“Püriten değerler sisteminde, eğer bir edim hemen ve elle tutulur bir kâr sağlamıyorsa, haklı gösterilemez. Dolayısıyla Tolstoy veya Tolkien okumak için tek mazereti olan kişi, bu iş için para alan İngilizce öğretmenidir.”

İmkânsız da olsa ütopyaların yazılır, dolayısıyla bir gün gerçekleştirilebilir olduğu savı üzerine eserlerini kuran fantastik edebiyat ve bilimkurgu ustası Ursula K. Le Guin, dilimize son çevrilen kitabı İçdeniz Balıkçısı’nda da bilimkurgu üzerine düşüncelerini belirten bir önsöz kaleme alarak hikâyelerini destekliyor ve içinde yaşadığımız çağla hesaplaşmak için geleceğe bakmayı sürdürüyor. Bilimkurgunun kendimizden kaçmaktan başka bi...

Devamını görmek için bkz.

Aslı Tohumcu, “Le Guin'den sekiz inci”, Radikal Kitap Eki, 6 Nisan 2007

Bilimkurgunun robot ve makine hikâyelerinden, ışık hızıyla yapılan yolculuklardan, düğme gözlü, küçük yeşil yaratıklarından ya da galaksi savaşlarından ibaret olmadığını Türkiye Ursula K. Le Guin'in Mülksüzler romanıyla gördü desek, umarım abartmış olmayız. Mülksüzler, yaşam biçimi birbirine zıt ikiz dünyalar Anarres ve Urras (anarşist bir dünya ile devletçi bir dünya) arasındaki yolculuğu konu edinen sosyo-politik bir bilimkurguydu. Edebiyat tarihi Mülksüzler'i George Orwell'ın Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'ü, Aldous Huxley'in Cesur Yeni Dünya'sı ve Ray Bradbury'nin Fahrenheit 451'i ile aynı rafa koydu; ne de olsa K. Le Guin bir gelecek antropoloğuydu. Mülksüzler'i, Yerdeniz Büyücüsü, Atuan Mezarları, En Uzak Sahil, Tehanu, Öteki Rüzgâr ve Yerdeniz Öyküleri'yle Yerdeniz di...

Devamını görmek için bkz.

Tuğba Benli Özenç, “İncelikli kurgu”, Virgül, Mayıs 2007

Ursula K. Le Guin, “Bizim yaptığımız gibi, her şeyin önce bir ihtiyaç, sonra bir zorunluluk, en nihayetinde de tam bir çöplük haline gelmesine izin vermektense karışık teknolojiden istediğini alıp ihtiyacı olmayanı geri çevirebilecek cesarete ve karakter sağlamlığına sahip bir toplum hayal etmek hoşuma gidiyor,” (1) diyerek bitirmiş sözlerini bir söyleşide. (Virgül, sayı 71, Mart 2004, s. 29, çev. Ayşe Boren) Kendi web sitesinde okurlarının sorularına büyük bir ustalıkla verdiği diğer cevaplar da, en az yukarıdaki alıntı kadar incelikli. Ne de olsa, pek çoğumuzun bildiği üzere, uzun ve verimli yaşamına fantastik ve bilimkurgu türünde olağanüstü roman ve öyküler, çocuk kitapları, deneme ve edebiyat eleştirileri, şiir kitapları ve çeviriler sığdırmış bir yazar. Bülent Somay’ın deyimiyle, “Le Guin hayatı boyunca ‘iç ülkelere ve dış uzaya’ sayısız yolculuk yaptı.” (Ursula K. Le Guin, Kadınlar Rüyalar Ejder...

Devamını görmek için bkz.

Naime Narin, “İç dünya hikâyecisi”, Virgül, Mayıs 2007

Ursula K. Le Guin, eleştirmenlerce bilimkurgu-fantezi yazın türü içinde değerlendirilen bir yazar. Sadece eserlerdeki “görünür konu” ve birtakım fantastik kurgu ve figürlerin kullanılmasına bakılarak yapılan bu “tür” ayırımının sıkıntısı, türe ilişkin olumsuz genel önyargının tür içinde değerlendirilen tüm yazarları kapsar hale gelmesi. Her ne kadar Le Guin de kendini bu tür içinde tanımlıyorsa da, onun için söylenebilecek ilk ve öncelikli şey, onun bir hikâye ve romancı olduğu, bunun da ötesinde “iyi” bir bilimkurgu-fantezi hikâye ve roman yazarı olduğudur. Yine de Le Guin üzerine yazmak, hem türe hem de Le Guin’in eserlerine karşı ilgisizliğe sebep olan olumsuz önyargılardan söz etmeyi gerektiriyor...

Bu yargılar, özellikle, bu türün bir “kaçış” edebiyatı, basit, çocuklar ya da gençler için yazılan bir tür olduğu, pazar ürünü olup, “ciddi edebiyat” dediğimiz alanın dışında değerlendirilmesi gerektiği konuların...

Devamını görmek için bkz.

Vedat Yılmaz, “Başka dünyalar”, Virgül, Mayıs 2007

Sevgili Ursula K. Le Guin,

Bir süre önce, yaşadığım kentin neredeyse ıssız denebilecek sokaklarının birinde, fazla göze çarpmayan küçük bir kitapçı dükkânında, Dünya Devrim Komitesi tarafından yayımlanan bir kitabınıza rastladım. Kitabın kapağındaki resim dikkatimi çekti ilk önce. Resimdeki ejderha ile onun önünde duran, uzun asasına yaslanmış adam, daha önce hiç görmediğim bir görüntü oluşturuyordu. Kitabı alıp okumaya başladım. Büyücülerin, ejderhaların kadim dilinden güç alan büyünün hüküm sürdüğü Yerdeniz denilen bir dünyada, büyücüleriyle nam salmış Gont adasında doğan, doğuştan sihirli güçleri olan Ged isimli bir çocuğun sahip olduğu gücü kullanmayı öğrenmesini ve büyümesini anlatıyordunuz. Yerdeniz Büyücüsü’nü okuyup bitirdiğimde, benim yaşadığım dünyada yaşayan bir yazarın böylesine muhteşem bir öykü anlatamayacağını düşündüm. Siz başka bir dünyada yaşıyor olmalıydınız...

Yanılmamışım! Biraz araştırınca, si...

Devamını görmek için bkz.