Sesin Rengi zevkle okuyacağınız bir kitap: Roland Barthes’ın sinema, edebiyat, eğitim ve kültür konularında hayatı boyunca verdiği söyleşilerin önemli bir kısmını bir araya getiriyor. Söyleşi türünün bir özelliği olarak, eleştirmen sorular karşısında kâh düşüncelerini açıyor, kâh başka düşüncelerle ilişkiye giriyor, kâh üzerine doğrudan yazmadığı konular –68 ve sonrasındaki siyasal ortam gibi– hakkında görüşlerini açıklıyor. Genç gazetecilerin sıkıştırma çabaları karşısında Barthes’ın bir yandan hakikatin hakkını verirken bir yandan da zarafeti elden bırakmadan günün moda düşünceleriyle arasına mesafe koymaya çalıştığını görüyoruz.

Barthes’ın engin kültürünün yanı sıra zekâ kıvılcımlarıyla yüklü bu söyleşiler düşünürün külliyatının vazgeçilmez bir tamamlayıcısını oluşturuyor, düşüncesinin değişim ve gelişimini aşama aşama takip edebilmemizi sağlıyor. Söz ile yazı arasındaki karşıtlık üstünde dururken yazıda eksik olan iki şeyin altını çiziyor Barthes: sözün taktiksel varoluşunun masumiyeti ve sözü söyleyen bedenin izleri. Teatral söz ile tasarlanmış yazı arasında bir yerde kalan söyleşi türünde okurun bu masumiyeti ve bedenin izlerini bulacağını umuyoruz.

Sözden Yazıya, s. 12-15

Roland Barthes’ın bu metni, Roger Pillaudin’in France-Culture radyosunda hazırladığı ve Grenoble Üniversitesi Yayınları’ndan çıkmış olan Diyaloglar’ın ilk kitabının önsözüdür.

Biz konuşuruz, birileri kaydeder; hünerli sekreterler sözlerimizi dinler, düzeltir, yazıya döker, bunların noktalamasını kontrol eder; ve böylece yayına, kitaba, ebediyete hazırlamadan önce bir kez daha temizleyelim diye tüm bunlardan ilk yazılı metni çıkarıp önümüze koyarlar. Buraya kadar söylediklerimiz “cenaze makyajı”nı tarif etmiyor mu? Ebedileştirmek için sözümüzü mumya gibi balmumuyla sararız. Zira insanın, sesinden biraz daha kalıcı olması gerekir; yazı komedyasıyla, bir yerlere yazılması/kaydedilmesi gerekir.

Peki bu kayıt için nasıl bir bedel öderiz? Nelerden vazgeçeriz? Ne kazanırız?

Yazıya Geçirme Tuzağı

Öncelikle kabaca, yazıya geçirme (ne kadar ukalaca olursa olsun bu kelimeyi [scr...

Devamını görmek için bkz.