| ISBN13 978-975-342-899-6 | 13x19,5 cm, 72 s. |
Bu kitabı arkadaşına tavsiye et | | Sunuş, s. 9-10. Gretel Adorno'nun kayda geçirdiği bu eşsiz belge, Max Horkheimer ile Theodor Adorno'nun 1956 baharında yeni bir Komünist Manifesto yazma niyetiyle gerçekleştirdikleri, üç hafta boyunca süren tartışmalardan oluşuyor. Adorno cazı lanetlememiş olsa, felsefi bir jam-session derdik bu tartışma için; çünkü düşünürler diğer metinlerinde bulunmayan bir politik açıklıkla çalışmalarının teori ve pratik, emek ve boş zaman, tahakküm ve özgürlük gibi en temel motifleri üzerinde serbestçe, çoğu zaman da sert geçişlerle doğaçlama bir tarzda geziniyorlar. Akıp giden argümanlar, aforizmalar ve ayrımlar selinin ortasında, sırayla, keskin dilli olan umursamaz birine dönüşüyor, oyunbaz olan saf biri rolüne bürünüyor; yer değiştirip duruyorlar, çelişkilere aldırış eden yok, tutarlılık mecburi değil. İşin özü, iki düşünür de farklı profiller çiziyorlar: Daha politize bildiğimiz Horkheimer burada daha tutucu sanki; henüz Kayser'i Sarı Irk Tehlikesi konusunda uyarma raddesine gelmediyse de, Time'ın Çin hakkındaki haberi çok içine oturmuş. Hâlâ Rus Devrimi'nin hatalarından Batı'yı sorumlu tutsa da, her türlü reformculuğu reddetse de burada, bir on sene kadar sonra, genel itibariyle Kojève'ye daha yakın duruyor: "Amerikan sisteminin az çok yontulmuş bir versiyonundan daha fazlasını bekleyemeyiz insanlıktan." Daha estetik yönelimli bir zihne sahip olan Adorno bir de bakıyoruz daha radikal bir tavırla karşımıza çıkıyor: Horkheimer'a Adenauer'e karşı olmaları gerektiğini hatırlatarak, tasarladıkları projeyi "Tam anlamıyla Leninist bir manifesto" olarak betimliyor, hem de şöyle bir zamanda: "İlk defa, artık daha iyisini tahayyül edemediğimiz bir dünyada yaşıyoruz." Not: Metni İngilizcede Towards a New Manifesto (Yeni Bir Manifesto'ya Doğru) başlığıyla yayımlayan Verso'nun sunuşundan kısaltılarak çevrilmiştir. |