Sulh yargıcı Erling Fall, bir gün kendisini elinde boşanma ilamı, terk edilmiş, hayatındaki her şeyden kuşkuya düşmüş, şaşkın bir halde bulur. Üstelik hâkimi olduğunu sandığı adaletle de başı belaya girmiştir. Erling Fall bir sorgulama sürecine girmek yerine içine düştüğü sorunlardan kurtulmasını sağlayacak telafi imkânlarına sarılır; zengin, hedonist, kibirli Norveç toplumunda ona sunulan bol bol seçenek var gibidir... Ama ne pahasına?

Eleştirmenler tarafından “tipik bir Rönesans adamı” olarak nitelenen, Norveç’in en önemli caz müzisyenlerinden şair, piyanist, romancı ve besteci Ketil Bjørnstad, gençlerin sorunlarla dolu yaşamını ele aldığı Müzik Uğruna’dan sonra şimdi de yaşadığı toplumdaki yetişkinlerin çürümüş dünyasını acımasızca eleştiriyor.

Birinci Bölüm, s. 11-15.

Erling Fall [Fall, Norveççede "düşüş" anlamına gelir. (ç.n.)] ancak evine döndükten sonra, yüzyılın sonunda Paris'te karanlık bir kış akşamında böyle bir yazgıyla karşılaşmasına neyin yol açtığını doğru dürüst düşünme yürekliliğini gösterebildi ve kafasından geçenlerin verdiği gerginlikle, aklı başında sayılan biri olarak, önceden belirlenmiş yollardan geçerek sürdürmek ve bitirmek istediği sıradan yaşamının denetimini elinden kaçırmasına ve bu yaşamı, acınası bir uyuşukluk, düşgücü yoksunluğu ve aptalca bir gurur içinde tükettiğini anlamasına yol açan bir dizi olayın ne zaman başladığını sorgulamak zorunda olduğunu hissetti. İnsanların düşünüp koydukları yasalar, kurallar ve düzenlemelerden oluşan ve ne anlama geldiği bilinmese de toplum diye nitelendirilen düzene boyun eğmek ve onun bir parçası olmak için her zaman güçlü bir istek duymuş, yasalarla çelişkiye düşmeyi aklından bile geçirmemişti. Belki sulh yargıcı olmasının nedeni de buydu. Yaşamının yetişkinlik diye adlandırılan bunca yıllık döneminde, kendisinin de pekâlâ işleyebileceği suçları işleyenlere ve yaşamlarını korkunç hatalar yapmadan sona erdiremeyenlere verdiği cezalar yüzünden sık sık karabasanlar içinde kıvranmıştı. Bu insanların attığı yanlış adımlar hem toplumun hem de kendisinden beklendiği gibi Erling Fall'in gözünde öylesine ağır yanlışlardı ki onların elinden özgürlüklerini almak ve bazı aşırı durumlarda da onları neredeyse insanlıkdışı cezalara çarptırmak zorund...

Devamını görmek için bkz.

Behçet Çelik, "Karanlık boşluklar", Virgül, Şubat 2007

Norveçli caz piyanisti Ketil Bjørnstad’ın peş peşe iki romanı yayımlandı son aylarda. Gerek solo, gerekse çello sanatçısı David Darling’le birlikte yaptığı albümlerle tanınan yazarın yirminin üzerinde romanı, iki şiir kitabı, bir oyunu ve denemelerinin derlendiği kitapları olduğu belirtiliyor biyografisinde. Müzik profesyonellerinin bu kadar geniş ölçekte entelektüel çalışmaları olmaz pek. Nitekim Düşüş’ün arka kapak yazısında, eleştirmenlerin Bjørnstad için "tipik bir Rönesans aydını" dedikleri belirtiliyor; Bjørnstad’ın biyografisini okuyunca bu saptamayı yapanlara hak vermemek ve başka yapıtlarının tercümesini beklememek elde değil.

Müzik Uğruna, Bjørnstad’ın müzisyen yanıyla da ilgili. Türkçede bir tek bu romanı yayımlansaydı, ait olduğu, yakınında bulunan dar bir cemaatin yaşadıklarını ya da özyaşamsal bir konuyu romanlaştıran bir yazar sanabilirdik. 1960’ların sonunda geçen, kahramanları daha çok konser piyanisti olmak isteyen on beş-on sekiz yaşlarındaki gençlerden oluşan Müzik Uğruna’nın peşinden yayımlanan Düşüş’ün konusu ve kahramanlarıysa hayli farklı. Düşüş, Norveçlilerin AB’ye girmemeyi seçtikleri 1994’te ve sonrasında geçiyor, romanın başkahramanı da kırklı yaşlarda bir yargıç.

Yine de bu iki romanın kimi ortak yanlarından söz edilebilir. Öncelikle her iki romanın kahramanları da erkek; yaşları, yaşadıkları dönem, uğraşları fark...

Devamını görmek için bkz.