Şeytan, i. Yaradan'ın talihsiz hatalarından biri. Başmelek olarak işbaşına getirilen Şeytan muhtelif münasebetsizliklerde bulunduktan sonra cennetten kovuldu. İniş yolculuğu sırasında yarıyolda durup bir an için düşünceli bir tavırla başını eğdi ve sonunda tekrar yukarı çıkarak şöyle dedi: "Tek bir ricam var."

"Söyle."

"Anladığım kadarıyla insan yaratılmak üzere. Birtakım kanunlara ihtiyacı olacak."

"Ne? Seni sefil! İnsanın ezeli düşmanı olan, sonsuzluğun şafağından insan ruhuna beslediği nefret yüzünden kovulan sen, onun kanunlarını belirleme hakkını mı istiyorsun?"

"Af buyurun; istediğim, insana kendi kanunlarını koyma izni verilmesi."

Nitekim öyle oldu.

Önsöz, s. 11-12.

Şeytanın Sözlüğü ilk olarak 1881 yılında haftalık bir gazetede yayımlanmaya başladı, dağınık bir şekilde ve uzun fasılalarla 1906’ya kadar devam etti. Aynı yıl, o zamana dek parça parça yayımlanmış olan maddelerin büyük bir bölümü Siniğin Sözlüğü adıyla kitap olarak basıldı. Yazarın ne reddetme hakkına sahip olduğu ne de onaylama mutluluğuna eriştiği bir başlıktı bu. Mevcut eserin yayıncılarını alıntılarsak:

"Daha saygılı bir seçim olan bu başlık, yazara, eserin bir kısmının yayımlandığı gazetenin dini çekincelerinden dolayı dayatılmıştı. Doğal olarak eser kitap halinde çıktığında, memlekette bu tür taklit "sinik" kitapları gırla gidiyordu – Siniğin Şusu, Siniğin Busu, Siniğin Bilmemnesi… Bu kitapların çoğu aptalca olmaktan öteye geçmiyordu; bazılarıysa aptallığa bir de sersemlik eklemişti. Böylece "sinik" kelimesine öyle kalıcı bir leke sürdüler ki, başlığında onu taşıyan herhangi bir kitap daha yayımlanmadan bütün ...

Devamını görmek için bkz.

Gülenay Börekçi, "Gülelim bari!", Habertürk Gazetesi, 18 Ekim 2014

Ambrose Bierce’ın başyapıtı Şeytanın Sözlüğü, ilk olarak 1881’de haftalık bir gazetede tefrika edilmeye başlandı. O yıllarda adı, Gülen Şeytan'dı. 1875’te Bierce uzun bir Avrupa seyahatine çıktığında bile yeni maddeler eklemeyi sürdürdü. 1887’de başka bir gazeteye geçtiğinde, sözlüğünü de beraberinde götürdü. Sadece küçük bir değişiklik yapmış ve yazılarını "Siniğin Köşesi" adı altında yayınlamaya başlamıştı. Yeni gazetenin yöneticileri, "Şeytan" adının bir kısım din adamının tepkisini çekeceğini düşünüyordu. Siniğin Sözlüğü, 1906’da kitap olarak çıktı. Bugün bildiğimiz adıyla yayınlanması içinse 1911’i beklemek gerekiyordu. Metis Yayınları’nın yeniden orijinal haliyle bastığı Şeytan’ın Sözlüğü aslında bir "tersten okuma", olayları klişe yöntemlerle değil farklı bir bakış açısıyla yorumlama denemesi. Hatta dünyanın ve insanlığın geleceğinden endişe eden karamsar bir fil...

Devamını görmek için bkz.

Sennur Sezer, "Şeytanın Sözlüğü", Evrensel, 19 Ekim 2014

Bir sözlüğün bir mizah eseri olabileceği aklınıza gelmiş miydi? Üstelik yazılışından bu yana yüz yılı aşkın süre geçse de kimi esprilerin eskimeyeceğini düşünmüş müydünüz?

Ambrose Bierce ilk kez 1881’de haftalık bir gazetede yayımlamaya başlamış Şeytanın Sözlüğü'nü.Yayımlanan bölümler 1906’da Şeytan sözcüğünün "dini neticeleri" düşünülerek Siniğin Sözlüğü adıyla toplanmış. İddiaya göre yazarının bu adı ne kabul ne de reddetme şansı olmamış. (Bu cümlenin anlamı, "Yazara kimse bir şey sormadı" olmalı). Ambrose Bierce hiciv yazarı, ve gazeteci. 1842’de Ohio’da "on üç kardeşin onuncusu" olarak doğdu. Bütün kardeşlerinin adı A harfiyle başlıyordu. (Belki de mizaha eğilimi bu yüzdendir). İç savaşa Kuzey saflarında katıldı. Birkaç yıl karısıyla birlikte İngiltere’de kaldı. Geri dönüşünde gazetelerde köşe yazarlığı dışında şiir ve öykü kitapları da yayımladı.

İki oğlu...

Devamını görmek için bkz.

Celâl Üster, "Şeytana pabucunu ters giydirir", Cumhuriyet Kitap Eki, 30 Ekim 2014

Ne yalan söyleyeyim, ABD’li gazeteci, yergi ve mizah yazarı Ambrose Bierce’i (1842-1914?) 1990’da Carlos Fuentes’in 1990’da Nihal Yeğinobalı çevirisiyle Afa Yayınları’ndan çıkan Koca Gringo adlı romanıyla tanımıştım.

Aura'nın, Artemio Cruz'un Ölümü'nün, Terra Nostra'nın yanında Koca Gringo, Fuentes'in “ikincil” yapıtlarındandı belki; ama beni tanıştırdığı Ambrose Bierce, gezegenimizde yaşamış “birincil” adamlardan biriydi.

Fuentes, ilk kez 1985'te yayımlanan El Gringo Viejo'da, Bierce'in sonu gizemli yaşamına kendince bir öykü biçmişti.

Belki birçokları, Luis Puenzo’nun 1989'daki beyazperde uyarlamasından anımsayacaktır romanı. Koca Gringo'yu, yani Ambrose Bierce’i, "Kilimanjaro'nun Karları"nın, "Roma Tatili"nin, Moby Dick'in unutulmaz oyuncusu Gregory Peck oynamıştı.

Gregor...

Devamını görmek için bkz.