Önsöz, s. 11-12.

Şeytanın Sözlüğü ilk olarak 1881 yılında haftalık bir gazetede yayımlanmaya başladı, dağınık bir şekilde ve uzun fasılalarla 1906’ya kadar devam etti. Aynı yıl, o zamana dek parça parça yayımlanmış olan maddelerin büyük bir bölümü Siniğin Sözlüğü adıyla kitap olarak basıldı. Yazarın ne reddetme hakkına sahip olduğu ne de onaylama mutluluğuna eriştiği bir başlıktı bu. Mevcut eserin yayıncılarını alıntılarsak:

"Daha saygılı bir seçim olan bu başlık, yazara, eserin bir kısmının yayımlandığı gazetenin dini çekincelerinden dolayı dayatılmıştı. Doğal olarak eser kitap halinde çıktığında, memlekette bu tür taklit "sinik" kitapları gırla gidiyordu – Siniğin Şusu, Siniğin Busu, Siniğin Bilmemnesi… Bu kitapların çoğu aptalca olmaktan öteye geçmiyordu; bazılarıysa aptallığa bir de sersemlik eklemişti. Böylece "sinik" kelimesine öyle kalıcı bir leke sürdüler ki, başlığında onu taşıyan herhangi bir kitap daha yayımlanmadan bütün itibarını kaybetmiş sayılıyordu."

Bu arada bazı girişimci mizahçılar da eserin çeşitli kısımlarını kendi ihtiyaçları doğrultusunda istedikleri gibi kullanmış, dolayısıyla kitaptaki pek çok tanım, anekdot, deyim vesaire gündelik konuşmaların az çok parçası haline gelmişti. Bu açıklamanın nedeni böyle önemsiz bir meselede öncülük yapmış olmaktan dolayı böbürlenmek değil; amaç sadece olası intihal suçlamalarını reddetmek, ki bunun hiç de önemsiz bir mesele olmadığı açık. Yazar sırf kendi hakkına sahip çıktığı için bu eserin okur kitlesinin –yani sek şarabı tatlı şaraba, mantığı yapış yapış bir duygusallığa, nükteyi kaba mizaha ve temiz bir İngilizceyi argoya tercih eden kişilerin– suçlamalarına maruz kalmayacağını umut ediyor.

Bu kitabın belirgin – ve nahoş olmadığı umulan – özelliklerinden biri, meşhur şairlerden bol miktarda alıntı içermesi. Bu şairlerin başındaysa son derece bilgili ve mahir bir din adamı olan Peder Gassalasca Jape (G. J.) geliyor. Metnin düzyazı bölümünün yazarı, Peder Jape’in nazik teşviklerine ve yardımlarına çok şey borçlu.

Ambrose Bierce, 1911

Kitaptan sizin için seçtiğimiz sözlük maddeleri:

• çocukluk, i. İnsan hayatında bebekliğin bönlüğüyle gençliğin budalalığı arasında kalan dönem – yetişkinliğin günahlarından iki birim, yaşlılığın pişmanlıklarındansa üç birim uzaklıktadır.

• düşman, i. Mukabele etmenin işinize gelmediği bir iyiliğine mazhar olduğunuz içten pazarlıklı hergele. Askerlik terminolojisinde, en aşağılık saiklerle hareket eden ve en iğrenç hedeflerin peşinde koşan bir grup adam.

• ___, i. Sizin iyi niteliklerinizi reddetmek ya da kendi daha üstün niteliklerini sergilemek gibi çirkin eğilimlere sahip olan kimse.

• karar vermek, f. Bir dizi etkiden daha baskın olan başka bir dizi etkiye boyun eğmek.

Bir yaprak ağaçtan kopuverdi,

“Yere düşmek niyetindeyim,” dedi.

Batı rüzgârı yolundan saptırdı onu;

“Şimdi,” dedi yaprak, “hedefim doğu.”

Derken doğu rüzgârı çıktı, daha kuvvetli.

“Değiştirmek akıllıca olur istikametimi.”

Sonra esmeye başladılar eşit kuvvette.

“Acele etmemek lazım karar vermekte.”

Rüzgârlar dinince yaprak sevinçle doldu:

“İşte şimdi yere düşeceğim dosdoğru!”

“İlk fikir en iyisidir” – bu değil kıssadan hisse;

istediğinizi seçin de tartışmayalım boş yere.

Seçiminiz ne yönde olursa olsun, neticede,

iradenizin söz hakkı yoktur bu meselede. (G. J.)

• klişe, i. Popüler edebiyatın temel öğesi ve medarı iftiharı. Harlı kelimelerle horlayan bir düşünce. Bir milyon budalanın bilgeliğinin bir mankafa tarafından ifade edilmiş biçimi. Yapay kayadaki duygu fosili. Kıssası olmayan hisse. Ruhunu teslim etmiş bir hakikatin ölümlü parçası. Bir fincan sütlü ahlak. Tüysüz bir tavus kuşunun kıçı. Düşünce denizinin kumsalında kurumakta olan bir denizanası. Kurumuş bir epigram.

• On Emir, i. Sayıları içlerinden birkaçını seçmeye yetecek kadar çok ama bu seçimi çok da zor kılmayacak kadar az olan bir dizi emir. Aşağıdaki, On Emir’in gözden geçirilip bu meridyene uyarlanmış versiyonudur:

Tapmayacaksın benden başka tanrıya,

pahalıya gelir başkaları da olursa.

Yapmayacaksın resimler ve putlar,

sonra Robert Ingersoll* hepsini haklar.

Anmayacaksın Tanrı’nın adını boş yere,

gerçekten etkili olacağı zamanı bekle.

Asla çalışmayacaksın sebt gününde,

onun yerine gidip futbol maçı izle.

Hürmet edip sayacaksın ebeveynlerini;

düşürürsün hayat sigortası primlerini.

Öldürmeyecek, öldüreni desteklemeyeceksin,

kasabının faturasını ödemeyeceksin.

Öpmeyeceksin komşunun karısını, meğerki

önce o okşamaya kalksın seninkini.

Çalmayacaksın; iş hayatında asla öyle

rekabet edemezsin – en iyi yol hile.

Yalancı şahitlik yapmayacaksın, bu çok adice;

onun yerine diyeceksin ki: duyduğuma göre...

Tamah etmeyeceksin sende olmayan şeylere;

hile hurdayla ele geçiremediysen, ne çare. (G. J.)

* Robert G. Ingersoll (1833-1899), Amerikalı siyasetçi ve hatip. engin kültürüyle ve agnostisizmi savunmasıyla tanınır. - ç.n.