Kültürel psikiyatrinin temel önermesi, içinde yaşadığımız kültürün ruhsal rahatsızlıkların oluşumunda, biçimlenmesinde ve dışavurumunda etkili olduğu tezidir: Yeme içme alışkanlıklarımızdan çocuk yetiştirme pratiklerimize, duygularımızı ifade ediş ya da gizleyiş tarzımızdan yaşlılık ya da gençliği algılayış biçimimize kadar hayatımızın her cephesine nüfuz eden kültür, "insan ruhu" için bir değişken olarak değerlendirilmelidir.

İşte bu kitapta bir araya gelen makalelerin tümü, ruh sağlığına ve ruhsal rahatsızlıklara klasik yaklaşımdaki temel bir eksiği telafi etme, kültürel pratiklerin rolünü bakış açılarına dahil etme kaygısı taşıyan metinler. "İnsan bireyi" şeklindeki evrenselci soyutlama yerine, belli bir coğrafyada, belli bir kültürün içinde yaşayan insan bireyi...

Böyle bir yaklaşım, günümüzün "küreselleşme" koşullarında daha da önemli bir hale geliyor: Farklı kültürlerin birbirleriyle eskiye oranla çok daha fazla ilişkiye girdikleri bu dönemde, bireylerin, kültürel farklılıklarla ve küreselleşmenin getirdiği kutuplaşma ve eşitsizliklerle de başetmeleri gerekiyor. Bakışına "kültürü" de dahil edebilen bir psikiyatri bu koşullarda insanlara ne tür bir yardım sunabilir? Kitaba katkıda bulunan yazarların tümünün, kültürel özcülüğe düşmeme dikkatiyle yanıt aradıkları temel soru bu...

Kemal Sayar, Önsöz, s. 7-9

Psikiyatrlar insan doğasının tüm veçheleri üzerinde uzmanlaşmış kişiler değillerdir, hayatın kırılganlığının cisimleşmiş ifadeleri olan kişilere –hastalara– yardımcı olmaya çalışırlar. Ruhsal hastalığın birkaç düzlemde kurgulanması mümkündür: Depresyon, erken çocukluk yaşantılarındaki yoksunlukların bir sonucu olarak görülebileceği gibi, nörokimyasal iletkenlerdeki azalma ve değişkenliklerin ve hatta toplumsal bazı etkenlerin sonucu olarak da değerlendirilebilir. Kültürel psikiyatrinin temel önermesi, içinde yaşadığımız ve yeme içme alışkanlıklarımızdan çocuk yetiştirme pratiklerimize kadar hayatımızın her cephesine nüfuz eden kültürün ruhsal rahatsızlıkların oluşumunda, biçimlenmesinde ve dışavurumunda etkili olacağıdır. Kültür gündelik hayatımızı biçimlediği kadar onun tarafından biçimlenir de; bu yönüyle sürekli bir evrim gösterir. Son yıllarda dünya toplumları küreselleşme süreciyle birlikte giderek daha iç içe geçiyor ve bağımsız, tutarlı...

Devamını görmek için bkz.

Ilgın Sönmez, “Kültürün ruh sağlığına katkısı”, Milliyet, 21 Mayıs 2003

Doç. Dr. Kemal Sayar, Kültür ve Ruh Sağlığı'nın önsözünde son derece ince, narin, erdemli bir laf etmiş: "Psikiyatrlar, hayatın kırılganlığının cisimleşmiş ifadeleri olan kişilere, -hastalara- yardımcı olmaya çalışırlar." Nörokimyasal etkenleri saymazsak üfürükten nem kapan, radarı hassas, her an incinmeye müsait insanlar hastalanırlar gerçekten de! Çıldırırlar, çünkü etraflarındaki her şey onları dehşete düşürür. Çıldırırlar, çünkü üzerlerine bombardıman halinde hücum eden ‘karşıt güçler’ karşısında çaresizlik bacayı sarar! İyi de küreselleşen yeni dünya koşullarında, farklı kültürlerin etkileşmesi sonucu ortaya çıkan ortam ‘çıldırmaya müsait kırılganları’ nasıl etkiliyor dersiniz? İçinde bulunduğumuz tutarsızlıklar çağını, melez çağı kastediyoruz. Kültürel psikiyatrinin temel önermesi de böyle bir şey zaten. İçinde yaşadığımız koşulların, yediğimizin, içtiğimizin, terbiye ediliş, çocuk ...

Devamını görmek için bkz.

Zehra Başar, "İmgelerin Dehşeti ve Kültürel Psikiyatri", Kitap-lık, Babil Kulesi, Temmuz-Ağustos 2004

Kültür ve Ruh Sağlığı - Küreselleşme Koşullarında Kültürel Psikiyatri isimli kitap, Trabzon'da, 6-7 Eylül 1999'da gerçekleşen Uluslararası Kültürel Psikiyatri Sempozyumu'nda yer alan ruhbilimciler ve düşünürlere ait makalelerle hazırlanmış. Sempozyumdaki konuşma metinlerinin iyi yapılmış çevirileri. Kültür ve Psikoterapi, Antropoloji ve Yeni Psikiyatri, Kültürel Psikiyatrinin Geleceği, Çin'de İntihar ve Toplumsal Acılar, Zamanın Dokusu, Kültür ve Depresyon; üzerinde düşünmeye değer düşüncelerin, araştırma sonuçlarının bulunduğu makalelerden bazıları...

Makaleler, insanın kültür içindeki yerinden, ruh hastalıklarının anlaşılmasında ve sağaltılmasında kültürün öneminden söz ediyor. Toplumları içeriden anlamaya çalışan kültürel psikiyatri, hastalığı "şey"leştiren Batı kültürünü ve uluslararası psikiyatriyi sorguluyor. Tanıları netleştirilmiş, semptomları bel...

Devamını görmek için bkz.