türkolmak Kutay Onaylı’nın ilk şiir kitabı.

..............................................................................................

yani türkolmak

bir gece vakti / çığlık çığlığa / savaş arabasında priam

oradan oraya koşan / haykıran ağlayan

oğlunun cesedi için / oğlunun katiline / yalvarmayı öğrenen

..............................................................................................

"birinci türkolmak"tan, s. 9

Emek Erez, "'Türkolmak' ya da olamamak", Gazete Duvar, 31 Mayıs 2024

Kimlik, hem politik teorilerin hem de sosyal bilimlerin en çok konu edindiği kavramların başında geliyor. Tanınma mücadeleleri açısından işlevsel olmakla birlikte kavramı sabit bir şekilde ele aldığımızda sorunlara da açık hale geliyor çünkü böyle bir durumda genellikle ezilen kimlikler bahsinde, bir topluluğu veya kişiyi kurban kimliğine hapsedip ona ıstırap çekmek dışında bir konum atfedilmediğine de tanık oluyoruz. Veyahut da kimlik bir "kredi" haline geliyor ve kavramı sorunlu duruma taşıyor. Mesela, Obama’nın başkanlığını ele alalım. Kendisinin siyah kimliğe sahip olması, siyahların yaşamında büyük dönüşümlere sebep olmamıştır. Kısacası, bir politikacının veya herhangi bir kimsenin ezilen kimlikten olması ona bu konuda "kredi" kazandırmaz ama kişiyi kimliğe yapıştıran bakış, ona bu nedenle anlam yüklediğinde her durumda sorunlu bir değerlendirmeye sebep olabilir.

Meselenin bir de e...

Devamını görmek için bkz.

Altay Öktem, "İddialı bir çıkış kitabı: türkolmak", Gazete Duvar, 8 Haziran 2024

türkolmak, Kutay Onaylı’nın ilk şiir kitabı ancak hem poetik hem politik anlamda iddialı bir "çıkış" kitabı bu. Temellerini tarihsel süreçlerden alıyor, usulca bugüne getiriyor ve Türkolmak kavramını geniş bir yelpazede sorgulayıp yerli yerine oturtuyor. Tüm bu sorgulamayı, şiirsel söylemden taviz vermeden, hatta şiirsel söyleme yeni bir yol, yeni bir yolak açarak yapan şiirlerden oluşuyor kitap. Şiirler demek doğru olmayabilir, aslında bölümler halinde ilerleyen tek bir uzun şiir türkolmak.

birinci türkolmak, "türkolmağın" insanın kendi gözünde "gencölmesi" anlamına geldiğini bilen yirmi beş yaşındaki bir gencin, "türkolmağa" başlama sürecini anlatıyor. Global ilişkilerin hızlı bir şekilde kurulabildiği günümüz dünyasının hamasetle çarpıştığı noktadan, o çelişkili yerden bakıyor hayata: "akşam yorgun argın işten dönerken/ gökteki bayrağa bakıp/ twitter’daki...

Devamını görmek için bkz.

Enver Topaloğlu, "Türkolmak: Kimliğinin şiirini yazmak", Artı Gerçek, 23 Kasım 2024

Onaylı’nın elli altı sayfa olarak ince, ama metin olarak oylumlu kitabında on üç parça şiir yer alıyor. Şiirlerin tek bir temayı sürdürmesi dikkate alınacak olursa kitabın tek bir şiirden oluştuğu söylenebilir.

Düşünceyi, duyguyu, algıyı, dili, sesi, sözü sarsan, silkeleyen; duyarlılığı, farkındalığı genişletip derinleştiren etki gücüyle dikkat çeken, kısaca rehavetten çıkaran şiir karşısında “heyecan” duymamak mümkün değil.

Metis Yayınları'ndan Mayıs 2024’te çıkan Kutay Onaylı (1994) imzalı türkolmak adlı ilk şiir kitabı için de benzer şeyler söylenebilir. Onaylı’nın yapıtı, şiirde yenilik, tazelik arayanlar için “heyecan” verici ve “ben buradayım” diyen bir ilk kitap.

Son söyleyeceğimizi baştan söyledik. Bunda Onaylı’nın şiirleri ve kitabı hakkında daha önce yazan Emek Erez ve Altay Öktem’in de payı var. Erez ve Öktem’in yazısındaki isabetli, kavra...

Devamını görmek için bkz.