Olivier Roy’nın ilk kez 1994’te yayımladığımız Siyasal İslamın İflası kitabı, o dönemden günümüze Türkçe literatürde önemli bir boşluğu doldurdu, temel bir kaynak haline geldi. İslami hareketlerin gitgide destek ve görünürlük kazandığı 90’lı yıllarda Olivier Roy tam tersine, bir başarısızlıktan söz etmiş, bugünleri haber veren bir öngörüde bulunmuştu. Günümüzde İslamcılığın din temelinde etkinleşmesi, hatta mezhepçileşmesi karşısında, yazarın öngörüsünün ne kadar yerinde olduğunu daha iyi anlıyoruz.

Küreselleşen İslam, Siyasal İslamın İflası’nın bıraktığı yerden sürdürüyor bu başarısızlık öyküsünü: Roy yeni olan gelişmenin İslam’ın Batı’ya girişi, Batılılaşması, diğer bir deyişle küreselleşmesi olduğunu öne sürerek, bu yeni koşulların farklı İslami çevreleri nasıl etkilediğini inceliyor.

Paris banliyölerindeki müslüman gençlerden Afganistan’ın uzak köşelerindeki kabilelere, Londra’da yerleşik cami imamlarından Taliban’a ya da Türkiye’de Refah Partisi ve sonrasında AKP’ye kadar İslamcı aktörler konusunda geniş bir uzmanlığa sahip olan yazarın, İslamcılığın bireyselleşmeye ve yeni bir etnikleşmeye doğru gittiğini öne sürdüğü bu kitabının, elimize, dünya çapındaki İslam ile ilgili olguları gerçekten anlamamıza olanak sağlayan bir sosyoloji verdiğini düşünüyoruz.

Önsöz, s. 7-10

Küreselleşen İslam, çağımızda İslam'a dönüş süreçleri ile –bununla, liberal, maneviyatçı, fundamentalist, bütün biçimleri kastediyoruz– siyasal iktidar ve devletin denetimi sorunu arasında gitgide büyüyen uymazlığı göstermektedir. İran'da Hatemi, Suruş ve Montazeri'nin etrafındaki İslami dinsel liberalizm, demokrasinin çıkarına olacak şekilde dini siyasetten ayırmaya çalışmaktadır. Başka bir noktada, Bin Ladin'in etrafındaki yeni radikaller bile, faaliyet gösterdikleri ülkelerde bir İslami devlet kurma arayışında değildirler: Fas, Bali ve Kenya'daki saldırılar, yabancı nüfuzunun simgelerini hedef alıyordu; hiçbir zaman polis karakolları, kışlalar ya da devlet temsilcileri hedeflenmemişti. İslamcılar için devlet gitgide daha az hedef oluşturuyor; ya siyasetten uzaklaştıkları için, ya da "İslamileşmeden uzaklaşarak" düpedüz siyasetçileştikleri için. Türkiye bu evrim için iyi bir örnek. İslamcı radikaller marjinalleşmişlerdir ve Bin Ladin'inki gib...

Devamını görmek için bkz.