Yirmi yıllık bir süre içinde yazılmış iki grup yazı bir arada: Bir yanda modern dönemde özgürleşme için verilen mücadelelerin ayrılmaz bir boyutu olan temel hakların dile getirilmesi ve kurumlaşması sürecini konu edinen felsefi yazılar, öbür yanda siyasi gündeme, özellikle de açığa çıkardıkları siyasal sorunlar dolayısıyla küresel yankıları olan olaylara yönelik müdahaleler.

Bu iki grup yazı yurttaşlığın çatışkıları meselesinde buluşuyor. Ortak hedeflerini ise ulusal sosyal devletin başlattığı ve neoliberal küreselleşmenin hızlandırdığı “demokrasiden taviz verme” eğilimi karşısında demokrasinin demokratikleştirilmesi oluşturuyor. Balibar demokrasi felsefesinin temel sorunlarını ele alırken Derrida, Rancière, Poulantzas, Arendt ve Laclau gibi isimlerle tartışıyor. Bu zengin metinlerin siyaset felsefesi ve günümüz dünyasının sorunlarına kafa yoran herkesin ilgisini çekeceğini düşünüyoruz.

Önsöz, s. 9-11

Bu derleme yirmi yıllık bir döneme yayılan ve büyük bir bölümü yakın zamanda siyaset felsefesi üzerine yaptığım çalışmalarla eş kapsamlı olan üç dizi metni bir araya getiriyor: Bu metinlerden bazıları daha önce başka yerlerde yayımlandı, bazıları ise ilk yazıldıkları haliyle, bugüne kadar yayımlanmadan kaldı. Elimdeki metinleri rasyonel biçimde düzenlemekle, elbette bir sistemin parçalarını değil, ilk makalede yurttaşlığın çatışkıları adını verdiğim şeye odaklanan bir sorunsalın bazı bağlaşık boyutlarını göstermek istedim. [1] İlk diziyi oluşturan metinler 1989’da (“Perroquet Konferansları”nda) Eşitliközgürlük Önermesi içerisinde başkaldırı ve kuruluş (constitution) diyalektiği üzerine sunmuş olduğum genel fikri ortaya koyuyor. Burada makalenin tamamını sunuyorum, zira daha sonra (2002-03 İngiltere ve Meksika konferanslarında) “eşitliközgürlük hakkında yeni düşünceler” adıyla yaptığım eklerde demokrasinin gücünü özellikle hakların icadından aldığı fikri ile bugün kriz içinde olduğunu deneyimlediğimiz ulusal sosyal devlet çerçevesinde “sosyal haklar”ın tesis edilme sürecini karşılaştırdım; ulusal sosyal devlet’in antropolojik farkları sosyolojik kategorilere indirgeme eğilimini tartıştım. Bu tartışmada Robert Castel’in “sosyal mülkiyet” tezlerini incelemek hatırı sayılır bir yer tuttuğundan ve genel anlamıyla mülkiyet kategorisinin eşitliközgürlüğün kurucu “dolayımı”, ...

Devamını görmek için bkz.

Emek Erez, "Balibar’ın 'Eşitliközgürlüğü'ne giriş", Gazete Duvar, 8 Eylül 2016

Etienne Balibar’ın Eşitliközgürlük adlı kitabı siyaset felsefesiyle ve güncel siyasetle ilgilenen okur için ayrıntılı bir okuma deneyimi sunuyor. Kitapta yirmi yıllık bir süre içerisinde yazılmış iki grup yazı bir araya getirilmiş. Kitabın ilk bölümünde Balibar, “yurttaşlık çatışkıları” adı altında: Eşitliközgürlük önermesi içerisinde başkaldırı ve kuruluş diyalektiği sunmuş olduğu genel fikri ortaya koyuyor. İkinci kısımda: Hannah Arendt, Jacques Rancière, Ernesto Laclau, Nicos Poulantzas gibi isimler üzerinden siyaset felsefesinin önemli kavramlarından egemenlik, özgürleşme, cemaat, eşitlik, kardeşlik gibi kavramların barındırdığı çelişkiler üzerine düşündüren bir tartışma sunuyor. Üçüncü bölümde ise; “Dışlamayan Bir Demokrasi” başlığı altında içinde bulunduğumuz dünyanın göç ve diasporalar dünyası olduğunun altını çizen Balibar, “eş yurttaşlık” önerisiyle bu bölümü sonlandırıyor. Kitabın “kapanış” adı verilen kısmında ise yazarın 2007 Avignon Festivali için hazırladığı “Direniş, Başkaldırı, İtaatsizlik” adlı metne yer verilmiş.

Balibar yurttaşlığı, demokrasinin değerlendirilmesi için kullanmayı uygun bulmuyor. Çünkü ona göre; “demokratik paradoks” tam da yurttaşlık kurumunu tartışmalı hâle getirdiği için siyaset felsefesinin eksenini oluşturan sorunun belirleyici yönünü temsil ediyor. Ona göre; yurttaşlık ile siyasalın dönüşümünün dinamiği olan demokrasi a...

Devamını görmek için bkz.