Antropoloji Batı-dışı insan topluluklarını inceleyecek bir bilim olarak kurmuştur kendini (Batı’nın payına düşen sosyolojiydi). Buna karşılık “Modern dünyanın oluşumunda Batı tarihi –iyi veya kötü yönde– öncelikli öneme sahiptir, dolayısıyla bu tarihin incelenmesi antropolojinin başlıca meselelerinden olmalıdır,” diyen Talal Asad antropolojinin merceğini Batı’ya ve Batı’nın tarihine çeviriyor: Bu tarihin kavramsal jeolojisinin, günümüzde Batı-dışı geleneklerin gelişim ve değişim imkânları açısından derin içerimler taşıdığı kanaatinde olduğunu belirten ve yöntem olarak Nietzsche ve Foucault’nun “soykütüğü” kavramını kullanan yazar “din”, “ritüel” ve “kültürel tercüme” gibi kavramları tarihsel bir bakış açısıyla inceliyor; ortaçağ Hıristiyanlığında dinsel ve yargısal kefaret ve işkence gibi pratikler ile itiraf ve hakikat, disiplin ile tevazu arasında kurulan ilişkiler üzerinde duruyor. Dinsel pratiklerle iktidar arasındaki karmaşık ilişkileri irdelerken, kutsal’ın dünyevi’deki ve dünyevi’nin kutsal’daki köklerini araştırarak nasıl iç içe geçmiş olduklarını anlatıyor. Asad, kitabın son bölümlerinde daha yakın zamanlı olaylara odaklanıyor, Ortadoğu’da Körfez Savaşı dolayısıyla Müslüman bir toplumda “aklın kamusal kullanımı” ve “eleştiri”nin büründüğü biçimleri ve Batı’da Salman Rushdie “olayı” dolayısıyla liberalizmin din söylemini inceliyor.

Giriş bölümünden, s. 11-15

Bu kitap ortaçağ Avrupa keşişlerinin ayinlerinden günümüz Arap ilahiyatçılarının vaazlarına kadar farklı yer ve zamanlara ait birçok tarihsel konuyu ele alıyor. Tüm bu konuları birbirine bağlayan temel varsayım şudur: Modern dünyanın oluşumunda Batı tarihi –iyi veya kötü yönde– öncelikli öneme sahiptir, dolayısıyla bu tarihin incelenmesi antropolojinin başlıca meselelerinden olmalıdır. Söylenegeldiği üzere, Batı-dışı ülkelerin halkları (birbirlerinin tarihini değil) Batı tarihini okuma mecburiyeti hissederken, Batılılar Batı-dışı tarihleri okuma konusunda aynı ihtiyacı duymazlar. Örneğin, modern Batı düşüncesi tarihi kendi içinde yazılabilirken (ve yazılmaktayken), çağdaş Arap düşüncesi tarihi kendi başına yazılamaz. Batı ile Batı-dışı arasında bu asimetrik arzu ve kayıtsızlıklar üzerinden tarihsel olarak bir karşıtlık (dolayısıyla bir bağlantı biçimi) inşa edilmektedir.

Beni Hıristiyanlık ve post-Hıristiyanlık tarihine yönelik antr...

Devamını görmek için bkz.