Jonathan D. Spence, Çin tarihi üzerine uzmanlığıyla haklı bir üne sahiptir. 17. yüzyılda Çin’in en yoksul bölgelerinden biri olan Şantung eyaletinin Tan-çeng bölgesine gidiyoruz bu kitapta. Ama bir modernleşme tartışması için değil – Çin tarihinde bile hiçbir iz bırakmamış bu bölgeye, resmi tarih anlatılarına giremeyen unutulmuşları, yok sayılmışları bulup çıkarmak için gidiyoruz.

Paylarına hep kurban rolü oynamak düşmüş yoksul ve çaresiz insanlar onlar: Kimi zaman doğal afetlerin kimi zaman eşkıyaların, askerlerin, vergi tahsildarlarının ve kendi devletlerinin kurbanı olmuşlar. Yerel kayıtlardan ve o dönemde Tan-çeng’de yaşamış Çinli yazar Pu Sing-Ling’in nefis öykülerinden yararlanarak, yönetiminden ekonomisine, gündelik hayatından dini ritüellerine bölgenin eksiksiz bir portresini çizen Wang Hatunun Ölümü, böyle bir dünyanın dibindeki, en diptekilerin, kadınların trajedisini anlatıyor.

Zekâlarını ve güzelliklerini koşulsuz bir sadakatle evliliklerine adamaları beklenen kadınların, eşlerinin ölümünden sonra evlatlarını yetiştirebilmek için ailenin diğer erkekleriyle mücadele etmek zorunda kalan kadınların, zengin bir eş için kendisinden vazgeçen sevgiliden beklediği bebeğini ve hayatını babasının eline bırakan kadınların hikâyelerini okuyacaksınız. Tan-çeng’den Batman’a nasıl uzun, ince bir yol uzandığını göreceksiniz.

Spence’in tarihçiliği dikkatli okurlarımıza Carlo Ginzburg’un Peynir ve Kurtlar’ını hatırlatacak bir tadda...

Önsöz, s. 19-15

Bu kitaptaki olaylar on yedinci yüzyılda kuzeydoğu Çin'in küçük bir köşesinde geçiyor. Kesin mevki Şantung eyaletinde yer alan Tan-çeng bölgesi ve olayların çoğu da 1668 ile 1772 yılları arasında gerçekleşiyor. Bu zaman ve mekân içerisinde odak noktamız eğitimli elit tabakadan çok daha düşük bir seviyede yaşayan insanlar: zor zamanlarda kendilerine yardım edecek bürokratik bağlantıları ve destek alabilecekleri güçlü sülale örgütlenmeleri olmayan çiftçiler, çiftlik çalışanları ve eşleri. Bu insanları dört küçük kriz bağlamında gözlemleyeceğim: birincisi toprağın işlenişi ve toprak vergilerinin toplanmasıyla, ikincisi dul bir kadının çocuğunu ve mirasını koruma çabalarıyla, üçüncüsü yerel bir kan davasından kaynaklanan bir şiddet patlamasıyla, dördüncüsü de çekilmez bulduğu mevcut koşullarla daha fazla mücadele etmek istemediğine kanaat getirip Tan-çeng'deki evinden ve kocasından kaçmaya karar veren Wang adında bir kadınla ilgili. Bu krizlerin "küçük" oldu...

Devamını görmek için bkz.