Jacques Lacan bu seminerinde Sigmund Freud’un yorumlanmasına odaklanıyor yine: Özellikle Freud’un en önemli metinlerinden saydığı Haz İlkesinin Ötesinde’nin yanı sıra psikanaliz tarihinde bir dönüm noktası oluşturan “Irma’ya İğne Yapılması Rüyası”ndan yola çıkarak, bir yandan Freud’un geleneksel ben tasavvurundan nasıl koptuğunu gösteriyor, bir yandan da Freud’dan sonra bu tasavvurdan uzaklaşılmasını örnekleriyle eleştiriyor. Edgar A. Poe’nun ünlü öyküsü “Çalınmış Mektup”tan ve dönemin öncü bilimi sibernetikten yola çıkarak da simgesel düzeni ve öznelerarasılığı tartışıyor. Claude Lévi-Strauss, Alexandre Koyré, Maurice Merleau-Ponty ve Jean Hyppolite gibi düşünürlerin gerek konferansları gerekse eserleriyle girilen diyalog semineri daha bir zenginleştiriyor. Freud’un Teorisinde ve Psikanalizin Tekniğinde Ben, psikanalizin yanı sıra felsefe ve beşeri bilimlere ilgi duyan okurların yararlanacağını umduğumuz bir kitap.

Psikoloji ve Metapsikoloji, s. 9-11

Merhaba sevgili dostlar, yeniden bir aradayız.

Ben’in mahiyetini tanımlamak bizi çok öteye götürecek. Biz de işte bu çok öte’den yola çıkıp merkeze geri geleceğiz – bu da bizi çok öte’ye geri götürecek.

Bu yılki konumuz Freud’un Teorisinde ve Psikanaliz Tekniğinde Ben. Ama ben (moi, ich, ego), sadece bu teoride ve teknikte bir anlama sahip değildir, sorunu karmaşıklaştıran da budur.

Ben mefhumu yüzyıllar içinde filozof denenlerin –ki burada onlardan söz etmekle itibarımızı lekelemekten çekinmiyoruz– yanı sıra, ortak bilinç tarafından işlenip inceltilmiştir. Kısacası, analiz-öncesi (yönümüzü bulabilmek için böyle diyelim aramızda) bir ben tasavvuru vardır, bu tasavvur da Freud’un teorisinin bu işlevle ilgili olarak getirdiği kökten yeni olan üzerinde belli bir çekim uygular.

Freudcu ben mefhumu, Kopernikçi Devrim ifadesinin kullanılmasını hak edecek kadar altüst edici...

Devamını görmek için bkz.

Ata Devrim, "Lacan’ın 'ben' analizi", gazeteduvar.com.tr, 18 Mart 2022

Freud’un Teorisinde ve Psikanalizin Tekniğinde Ben başlıklı kitabı oluşturan Lacan, 1954-1955 yıllarında verilen seminerlerde – Jean Hyppolite gibi ünlü isimlerle de diyaloğa girerek – dinleyicilerine “ben” mefhumunun merkezi niteliğine kuşku ile bakmaya davet eder. Analitik ortamın Lacan ve diğer psikanalistlere sunmuş olduğu şey kesinlikle bütünleşmiş bir yapı değildir. Her zaman bir kaçış, direnç ve örtüleme ile sürüp giden döngüsel bir devinim söz konusudur. Yıllar içerisinde Lacan’ın söylevlerine üslup olarak yerleşen de benzer bir devinimdir. Başlıca amaç, dinleyici ile psikanalist arasında empatik bir bağ oluşturmaktır. Analize konu olan özneler hiçbir biçimde net bir aynalama ortaya koymamaktadır. Genellikle analiste teslim edilen parçalanmış bir aynadır. Lacan da çok önemli ayrıntıları dinleyicilerine kimi zaman karmaşık uslamlamalar yoluyla sunar. Kuşkusuz, ince ve parlak ç...

Devamını görmek için bkz.