Feminist yöntem diye bir şeyden söz etmek mümkün müdür? Söylenegeldiği gibi feminist araştırma sadece “kadınlar tarafından, kadınlar hakkında, kadınlar için, kadınlarla birlikte” mi yapılır, yapılmalıdır? Peki, “Batılı” bağlamlarda üretilmiş kavram ve tartışmalar Türkiye’de yapılan feminist araştırmalar için gerekli ve yeterli çerçeveyi sağlayabilir mi?

Bu sorulardan yola çıkan derlemenin birinci kısmında 1980’lerden itibaren feminist yöntem tartışmaları sırasında oluşturulmuş temel kavramları açan metinlere yer veriliyor. İkinci kısımda ise, kuram ve yöntem birlikteliğinin sosyal dünyaya ilişkin bir dert ile buluştuğu durumların sahada ne gibi farklı yaklaşımlara yol açabildiği gösteriliyor.

“Bu kitabın feminist yöntem sorunsalına en önemli katkısı kuşkusuz araştırmacı konumu ile ilgili tartışmalara getirdiği yeni bakış açıları. Yazarlar yalnızca araştırmacının nötr kalması gerektiği mitini yıkmıyor, kalınmadığında ortaya çıkan çeşitli sorulara ve bunlar üzerinden yapılabilecek çalışmalara da işaret ediyorlar. Nötr olma kaygısından kurtulan araştırmacıların bir anda bilimlerle alakalı birkaç miti birden nasıl yıkabildiklerinin tüm güzelliğiyle sergilendiğini görüyoruz: araştırmacının üstün bilgiye sahip olmama halini, avantajlı araştırmacı var mıdır sorusunun fakirliğini, kadın gibi, hayvan gibi, çocuk gibi, araştırma gibi verili sınıflamaların birçok yerde düşünmeye destek yerine köstek olduğunu, ve belki de en önemlisi araştırma yapıyor olma halinin ne kadar verimli olduğunu...”

— Nükhet Sirman

Sunuş, Nükhet Sirman, s. 9-13

Yöntem konusunu hem kuramsal hem de yaşanmışlığı ile ele alan bu kitabın Türkiye’de pek bir benzeri yok. Rabia Harmanşah ve Z. Nilüfer Nahya’nın (2016) Etnografik Hikâyeler başlıklı çalışması, saha deneyimlerini aktaran önemli bir derleme olarak bu alandaki ilk yayınlardan biridir. Kitap bir yandan yöntem konusunu ele alırken, diğer yandan derleyenlerin tabiri ile “öğrenciler ve diğer meraklılar için giriş niteliğinde bir çalışma” olarak karşımıza çıkar. Bunun dışında çeşitli araştırmaların giriş bölümleri ve belirli bir konu üzerinde yapılan saha araştırmaları üzerine yoğunlaşan derlemeler de (örneğin Lülüfer Körükmez ve İlkay Südaş [2015] tarafından derlenen Göçler Ülkesi) yöntem konusuna eğilmişlerdir. Elinizdeki kitap ise çok daha özel bir konuya, feminist yöntem konusuna odaklanmış bir çalışma olarak ilktir.

Feminist yöntem sorusu sosyal bilimlerde ve biyoloji gibi doğa bilimlerinde 1980’lerden beri gündemde...

Devamını görmek için bkz.