Son otuz yılda sosyal bilimlerin en temel konularından biri kapitalist üretim biçiminin küreselleşmesi oldu. Farklı disiplinlerden ve disiplinlerarası perspektiflerden kaynaklanan geniş bir literatür ortaya çıktı. Bu kitabımın, benim gibi küreselleşmenin “Başka bir alternatif yok” söyleminin boğucu iklimi içinde yetişmiş bir sosyal bilimcinin “küresel” olanın dışında yeni bir alan arayışı olarak okunmasını arzu ederim.

Uzun dönemli tarihsel analizlerle sistemin kendini yenileme potansiyelini vurgulayan yazarlar dahi bugün geldiğimiz aşamada kapitalist sistemin ve sisteme dayalı uygarlığın tehlikeli belirsizliklerle karşı karşıya olduğunu öne sürüyorlar. Bu belirsizliklerin bir kısmı kapitalist üretim ağının tüm gezegene yayılmış olmasından, bu yayılmanın çevre ülkeler üzerindeki etkilerinden ve bütün bunlara eşlik eden toplumsal sonuçlardan kaynaklanmaktadır.

Dayanışma Ekonomileri, üretimde ve bölüşümde dayanışmayı odağına alan ekonomilerin ve ağların imkânlarını ve sınırlarını inceliyor. Bu bağlamda günümüzün çürüyen demokrasileri karşısında “işyeri demokrasisine” vurgu yapıyor. İş ve çalışmanın niteliğinde ortaya çıkan güncel değişimleri tartışan kitap, küresel ekonomi içinde emeğin bugünkü durumunu değerlendiriyor, dünyanın farklı yerlerinden dayanışma ekonomilerine örnekler getiriyor ve küresel ekonomiye devlet ve piyasa dışındaki alternatifleri tartışıyor. –Aslıhan Aykaç

Giriş, s. 15-19

Dünyadaki tüm gelişmelere rağmen tarihin sonu hâlâ gelmedi. Küreselleşmenin ulaştığı tarihsel an, küresel süreçlerin içerdiği çelişkili gelişmelerin derin bir analizini gerektiriyor. Piyasaların küresel entegrasyonu ya da küresel bir işbölümünün ortaya çıkışı, işletmeciler için bir verimlilik göstergesi olabilir, ne var ki periyodik olarak patlak veren ekonomik krizler bu yüzeysel verimlilik anlayışının çok da gerçekçi olmadığını göstermektedir. Krizlerin yanı sıra, kriz ortamında bir taraftan şirketleri kurtarmayı hedefleyen, diğer taraftan kamu hizmetlerine yönelik kemer sıkma politikaları üreten politik tepkiler de mevcut kapitalist sistemin bir başka çelişkisini gözler önüne serer. Polanyi sorunu, bir başka deyişle Karl Polanyi’nin ikili hareket yaklaşımı, bu bağlamda bir hayli açıklayıcıdır. Kendi kendini düzenleyen piyasa toprak, emek ve sermayeden oluşan hayali metalar üzerine kuruludur ve sonuçta ortaya çıkan toplumsal sorunlar ve ekonomi...

Devamını görmek için bkz.

Yağız Alp Tangün, "'Krizi Fırsata Çevirin': Dayanışma Ekonomileri", K24, 31 Ocak 2019

Küresel kapitalist dünya ekonomisinin neoliberal politikaları, geleceğe dair belirsiz durumları güncel yaşantımızın ortasına bırakıp “başınızın çaresine bakın” diyerek uzaklaşmıştır. Başta özelleştirmeler olmak üzere çeşitli araçlarla piyasa ve devletlerin ortak tutumu, bir boyutuyla müşterek olan mülklerin elden kayıp gitmesini beraberinde getirirken diğer bir boyutuyla krizlerin sorumluluğunun topluma mal edilmesini içermektedir. Bu anlayışı özetlemek gerekirse Margaret Thatcher’ın “There is no alternative” (Başka seçenek yok) söylemi, başka bir iktisat ve yönetim tahayyülünün mümkün olmayacağı iddiasının en basit ifadesi olarak dolaşımdadır. Oysa bugün küresel gündemi ilgilendiren kitlesel toplumsal hareketler sürmekte ve bunlar mevcut sistemin işleyişinde aksaklıklar meydana getirirken öte taraftan da başka bir dünyanın nasıl mümkün olabileceği üzerine daha cesur adımlar at...

Devamını görmek için bkz.