Zeynep Ünlükoç, "Milli irade seçimini yaptı: Salça ve deterjan", Taraf Kitap Eki, Nisan 2014

Bireyci bilinç, toplumların afyonudur. Tüketim toplumunun aman vermez nefes aldırmaz atmosferinde, her birey kendini gerçekleştirmekle yükümlüdür. Kendini gerçekleştir, kendini bul. Ve ne şanslı o 21’inci yüzyıl canlıları ki, kendilerini gerçekleştirmek için bin bir seçenekle donatılmışlar. Akşam televizyon karşısında pineklerken hangi cips markasına gömüleceğinden, sabah hangi diş macunuyla güne başlayacağına kadar… Bin bir seçenek, bin bir ölüm. Zira, kendine odaklanmıştır artık kişi, toplumu gözü görmez. Toplumu değiştirmek, sistemi bir yerinden delmek aklının ucundan dahi geçmez. Ve geçmiş oldun: Ölmüştür ölen, gitmiştir giden. Geriye kalan, hangi ruj markasını, hangi renk çorabı seçeceğinizdir. Tek seçim hakkınız da budur zaten.

Bu mutsuzluk senin seçimin

Slovenyalı sosyolog Renata Salecl, The Tyranny of Choice/ Seçme İkilemi adlı kitabında hayatı bir çoklu seçimler kabusuna döndüren sistemi masaya yatırıyor. Kişisel gelişim kitaplarından da dem vuruyor Salecl. Zira kişi, kendisi için “en iyi” hayatı seçimleriyle yakalayabilecektir bu düzene göre. Bireyin eylemlerine ve seçimlerine binen bu yük ise, kişinin daha da mutsuz ve tatminsiz olmasına neden olur. En nihayetinde, mutsuz olan kişi kendi seçimleriyle mutsuz olmuştur. Hayatının ipleri kendisindedir. Böylelikle, yeni bir kişisel gelişim kitabı çıkar, yeni bir umut, yeni seçimler. Ve kısır döngü bireyi içine hapseder. Nietzche’nin bahsettiği psikolojik sorunların temelini teşkil eden canavarlaşma hli başlamıştır artık.

Bizi seçen mutlu olur

İşte tam da bu boğucu zindanda, sistem kendini sürdürür. Halk, seçimlerle uyutulmuştur. Halk, seçim yaptığı hayaliyle uyutulmuştur. Halk için sadece kendi arzuları vardır: Sistem tam da bu sayede kendini yine ve yeniden üretir. Tekrar tekrar.

Sabah akşam duyar olduk bu lafları: Halk, sandıkta seçimini yaptı. Halk seçimini yaptı. Milli irade karar verdi. Vs vs vs. Halk zaten sabahtan akşama kadar seçim yapıyor; kâh salça markasını kâh çerez çeşidini, kâh kulaklığını kâh deterjanını, kâh TV kanalını... Ve seçimlerle uyutulan halk, zamanı geldiğinde sandığa gidiyor. Sonuç: Milli irade.

Hükümet cenahının “milli irade sandıkta kararını verdi” minvalinden güzellemeleri, pekala bir çamaşır suyu markasını veya GSM şirketi tarafından da kullanılabilir. Arada pek de fark yoktur zahir... Herkes, “Bizi seçen mutlu olur” yanılsamasından ekmek yiyor...