Bülent Usta, “Çocuk gözünden acımasız gerçekler”, Milliyet Kitap Eki, 11 Şubat 2009

İnternete girip ‘kumda yatan Iraklı askerlerin cesetlerine tıklamaya bayılan’, Schwarzenegger ve Bush hayranı, kendisini Tanrı gibi gören, ırkçı 6 yaşında bir çocuk hayal etmek mümkün mü? Peki o çocuğun gözünden dünyada olup bitenlere ve kendimize bakabilmek?

Üstelik bu bakış çıplak bir dille, derinlemesine ve incelikli bir biçimde olursa... Daha yakınlarda, Gazze’ye atılan bombalara tanık olmuşken, bu tanıklığın billboardlar dahil her yerde sergilendiği bir dünyada, böyle bir çocuğun iç dünyasına girerek onun gözünden kendimize bakmak, Nancy Huston’un son romanı Fay Hatları sayesinde mümkün.

Yazar bunu sadece tek bir çocuk üzerinden değil, 1944 ile 2004 yılları arasında, bir ailenin dört kuşağını kapsayacak şekilde yapıyor ve hepsi de 6 yaşında olan çocukların gözünden yüzyılımızın karanlık noktalarına bakıyor.

2004’te Solomon’dan başlayarak, onun babası Randall, babaannesi Sadie, büyük büyükannesi Kristina’nın 6 yaşlarındaki halleri ve dünyaya bakışlarının anlatıldığı Fay Hatları’nda; 2. Dünya Savaşı, Filistin meselesi ve Irak Savaşı çerçevesinde gelişiyor olaylar.

Nazilerce kaçırılan bebekler

Bir ailenin hayatını dört kuşak boyunca izlerken, bu hayatların birbirlerini nasıl etkilediğinin izlerini de buluyoruz. Ve yazar bizi, Kristina’nın çocukluğunu etkileyen tarihsel bir olayla da yüzleştiriyor: Lebensborn...

Lebensborn, üstün ari ırkını yaratma amacı peşinde koşan Naziler tarafından çeşitli ülkelerden kaçırılan bebeklerin toplandığı bir merkez. Bu bebekler, daha sonra Alman ailelerin yanına yerleştiriliyordu. Kristina, kaçırılan 200 bin bebekten biri...

Huston, risk almayı seven, cesur ve sert diliyle ünlü bir yazar. Otosansürden arınmış zekâsı ve yaratıcılığı, yaşadığı dünyayı acımasızca sorgulayan yapıtlar üretirken, edebiyatın fikirlerini dile getirmek için kullandığı bir araca dönüşmesine de izin vermiyor.

Romandaki anlatıcıların çocuk olması, yazara çocuklara özgü yalın ve çıplak bir bakış açısı kurma imkânı sağlıyor ki, romanı bu denli sarsıcı yapan sırlardan biri de bu olsa gerek.