Sunuş, s. 7-9

Bu çalışmaya, avukat Mert-Er Karagülle’nin, gayrimüslimlerin vakıflarının sorunlarına dikkatimi çekmesi üzerine 1999 yazında karar verdim. Önce, o dönemde çalıştığım Türkiye’nin tek İngilizce basılan gazetesine “Gayrimüslimlerin Sorunları” konulu bir yazı dizisi hazırladım. Ancak bu yazı dizisi, “Gayrimüslimlerin yok sayılması genel politikasına uygun olarak” yayımlanmadı. Üstelik bilgisayar sisteminin çökmesi sonucu yazı silindi ve okunması için verdiğim tek yazılı kopya da kaybedildi...

Bu tavır üzerine gayrimüslimlerin sorunlarıyla ilgili araştırmamı derinleştirdim. Kısa sürede Türkiye’de yaşayan gayrimüslimlerin sorunlarıyla ilgili araştırma yapmanın, gazetecilik sınırlarını aştığını gördüm. Bu nedenle konuyu kendi mesleğim açısından ele almanın doğru olacağına karar verdim ve çalışmayı “gayrimüslim gençlerle röportajlar” olarak sınırladım. Araya giren çeşitli nedenlerin geciktirmesi sonucu 2000 yılının Kasım ayında başlayabildiğim görüşmeler 2001 yılının Mart ayında bitti.

Kitaba, bugüne nasıl gelindiğini göstermek açısından Türkiye’deki gayrimüslimlerin son yüzyılda nüfuslarının azalmasının nedenlerini içeren bilgiler de ekledim.

Görüştüğüm kişilerin kimliklerini saklamamın nedeni, açık, çekinmeden konuşmalarını sağlamaktı. Bu tavrımın çalışmaya yararlı olduğunu düşünüyorum.

Görüştüğüm kişileri saptarken hiçbir sınırlama yapmadım, sadece gayrimüslim olmalarına ve yaşlarının belirlediğim çerçeve içinde kalmasına dikkat ettim. Bir de Yahudi gençlerinden görüştüğüm ilk 7 kişinin 6’sının kadın olması nedeniyle son 4 görüşmeyi erkeklerle yapmayı tercih ettim. 35 olan yaş sınırını, özel durumları olan kişiler için yumuşattım.

Çalışma sırasında, yönlendirici olabileceği ve çalışmayı yavaşlatacağı gerekçesiyle gayrimüslim kurumlarının yöneticilerinden veya yayın organlarından yardım almamaya çalıştım.

Görüşmeler sonunda ortaya çıkan sonuç, gayrimüslim gençlerin bütününü asla yansıtmıyor. Bu iddia zaten bilimsel de olmazdı. Hatta benimle görüşmeyi kabul edenlerin, içinde bulundukları cemaatlerin muhafazakârları dışında kalanlar olduğunu söylemek daha doğru. Bu nedenle görüştüğüm gençlerin kendi toplumlarında da “azınlıkta” olduğunu ileri sürmek yanlış olmayacaktır.

Lise arkadaşlarımdan biri şu anda Amerika’da. Yaşamlarının ilk 60 yılını Diyarbakır’da geçiren annesi ve babası da... Bu aile, yüzyıllardır yerleşik olduğu Diyarbakır’ı, Ermeni olarak yaşamakta zorlandığı için terk etti. Bu kitapta lise arkadaşım Mağak ve ailesi var.

Bir başka lise arkadaşım, askere gitmeden önce kendi geleneğine uygun olan adını Türkçe bir adla değiştirdi. Gerekçesi, “askerde zorluk çekmemek”ti. Bu kitapta o arkadaşım var.

Bugün dünyanın 10 milyonu geçen bütün kentlerinde, en az 5 bin Rum-Yunanlı yaşamaktadır. Ancak adı Constantinopolis’ten, Konstantiniye’den gelen İstanbul’da şu anda 1500-2000 Rum yaşıyor. Yani Konstantin kentinde Konstantin yaşamıyor artık. Bu kitapta Konstantinler var.

Bu kitapta benimle aynı gün doğan Aras var.

Bu kitapta İşo var, Agop var, Yorgo var, Simon var...