Sanatın, felsefenin, siyasetin ayrı ayrı kıtalar olduğunu varsaymıştır tarih uzun süre. Ayrı olsalar da aynı dünyanın kıtaları olduklarını, aralarında onca yolculuk, alışveriş, iletişim ve etkileşim olduğunu çeşitli nedenlerle görmezden gelmeyi tercih etmiştir. İşte Jean Starobinski'nin 18. yüzyıl üstüne yaptığı bu çalışmanın başlıca hedefi, sözünü ettiğimiz bu bölümlemeyi aşmak, en azından onun dışında kalmak.

Yazar zorlu olduğu kadar heyecan verici bir işe girişmiş: Resim, mimari, müzik gibi sanatlar ile 18. yüzyılın Aydınlanma felsefesi ve Fransız Devrimi'ni dünyaya getiren sosyal, siyasi gelişmeler arasındaki ilişkileri araştırmış, sanatı sosyal bağlamına yerleştirirken, bir yandan da hayatın başka yollarla belki kolay öğrenilemeyecek birtakım önemli yanlarını sanata sormuş. Ortaya da sanat tarihi ile sosyal tarihi iç içe geçiren zengin bir düşünce tarihi tablosu çıkmış.

Bir edebiyat eleştirmeninin kalemiyle yazılmış bu metinler, sizi bir okuma ziyafetine, yani bir bakma, görme ve yorumlama ziyafetine davet ediyor.

Birinci Kitap: Özgürlüğün İcadı, On Sekizinci Yüzyılın İnsani Mekânı, s. 23-30.

ŞAŞAA VE LÜKS

Maiyetinin, bakanlarının ve metreslerinin oturmaları için saraylar inşa ettiren; saltanat arabalarının ya da muhafızlarının geçit töreni yapması için caddeler açtıran; hoşça vakit geçirmek için tiyatrolar, gelirlerini artırmak için imalathaneler, Tanrı'sına kulluğunu göstermek için kiliseler yaptıran 17. ve 18. yüzyıl hükümdarı, ihtiyaçları sınırsız bir kimse gibi davranır. "Kral emriyle" dikilen binalar, öncelikle "kral için" olan binalardır. XIV. Louis gibi Versay'da, ya da Büyük Petro gibi Saint-Petersburg'da bir şehir kuruyorsa, her şeyden önce onu başkenti ya da meskeni yapmak içindir. Siparişi veren kişi kralsa, sipariş ettiği yapıların baş kullanıcısı gibi davranır; azametine yakışır ölçülerde olmalarını, onlarda kudretinin somut suretini görmek ister. Aslında, her şey ona kendi amblemini, kendi şiarlarını, kendi soyunun alamet ve armalarını, itaat ed...

Devamını görmek için bkz.