Bataklıklar üzerine kurulu, karmaşık, yoksulluğun ve yolsuzluğun kol gezdiği, ordunun hem yerüstü hem yeraltı dünyasını sıkı bir şekilde kontrol ettiği, insan hayatının sudan ucuz olduğu tehlikeli bir şehir: Lagos. Adını Elvis Presley'den alan ve bir gün onun gibi ünlü olmayı umut eden Elvis'in hayalleri ne kadar ışıltılıysa, içinde bulunduğu gerçek dünya bir o kadar karanlıktır: dağılmış bir aile ortamı, alkolik bir baba, işsizlik ve parasızlığa tek alternatif gibi görünen kısa vadeli, yasadışı kazançlar... Elinde yıllar önce ölen annesinin günlüğü ve zihninde geçmişin anılarıyla Lagos labirentinde dolanıp duran, çocukluktan yetişkinliğe geçerken kendine bir çıkış yolu arayan Elvis, birçok ikilemle boğuşur. Aileyle bireyi, gelenekle yeniliği, dürüst bir hayatla suça bulanmış bir hayatı, isyanla itaati karşı karşıya getiren bütün bu ikilemler, sadece Elvis'in değil, tüm Nijerya toplumunun içinde bulunduğu açmazı yansıtır niteliktedir. Resmettiği tablo her ne kadar kasvetli olsa da, Graceland renkli karakterler ve ilginç hikâyelerle, ince bir mizah anlayışıyla, Nijerya'ya has geleneklerle ve müzikle yoğrulmuş sürükleyici bir roman.

Birinci Bölüm’den, s. 18-20.

Lagos'un da zenginleri ve lüks semtleri vardı tabii; Elvis burada yaşamaya başladığından beri şehrin üçte birinin batıdaki zengin sayfiyelerden nakledilmiş gibi göründüğünü fark etmişti. Düzenli bahçelerin çevrelediği kahverengi kum taşından yapılmış güzel evler, geniş alanlara yayılan, beyaz ve toprak renginde İspanyol tarzı büyük çiftlikler, Frank Lloyd Wright tarzı zarif binalar, yeni ve yabancı arabalar vardı. Her şeyin bir kopyası vardı Lagos'ta, bu yüzden "Tek Kopya" takma adını hak ediyordu. Elvis bir keresinde bir gazetede, Nijerya'nın neredeyse dünyanın en çok milyonerine –yerel parayla değil, dolar olarak– sahip ülkesi olduğunu ve bunların çoğunun Lagos'ta yaşayıp, işlerini buradan yönettiklerini gururla ifade eden bir başyazı okumuştu. Yazar bu servetin yıllar içinde sahtekâr politikacıların, sabıkalı askerlerin, düzenbaz müteahhitlerin ve açgözlü petrol şirketi yöneticilerinin yardımları sayesinde oluşturulduğunu belirtmeyi unutmuş...

Devamını görmek için bkz.

Nil Çalı, "Okunası Kitaplar", Mesele Dergisi, Ağustos 2010

Darbelerle ve yoksullukla terbiye edilen halklar birbirini iyi anlar. Çoğunlukla birbirlerinden habersiz de olsalar, aralarında, şiddet ve acıyla beslenen bir kardeşlik vardır. Bazen bir gazete kupürü, bir televizyon haberi ele verir bu kardeşliği, bazen de bir roman ya da film. Hikâye ve dil mekânı yerle bir eder, okura, “Ben bunları biliyorum, yaşadım, yaşadık” hissini verir. Şiddet elbette tartıya gelmez, mağdurda bıraktığı izle, açtığı yarayla ölçülür ama bu hissiyatın geçişkenliğini önlemez.

Chris Abani’nin yazdığı, Aysun Şişik’in çevirisiyle yayımlanan Graceland tam da yukarıdaki sava uygun bir roman. Mekân Nijerya, batı Afrika’da, hallice bir ülke ama ortadan bir okyanus bir de Akdeniz geçse de, konusu, dili ve sahiciliğiyle gelip Türkiyeli okuru da vuruyor. Ortada bir de Elvis Presley gibi bir “kral” varsa bu vuruş daha bir baş döndürüyor. Roman adını Presley’in Memphis’teki malikanesinden al...

Devamını görmek için bkz.