On dokuzuncu yüzyılın başlarında, filozof Kant’ın da doğum yeri olan Königsberg’deki bir genelevde bir hilkat garibesi doğar. Doğarken annesinin ölümüne sebep olan bu canavarımsı yaratık sağır, dilsiz ve ürkütücü bir şekilsizliktedir. Ne var ki çok gizli bir yeteneğe de sahiptir: İnsanların zihnini okur, kalplerinin en derininde olup biteni bilir. Herkül adı verilen bu bebeğe hayatın bahşettiği en büyük armağan, onunla aynı gün genelevde dünyaya gelen güzeller güzeli Henriette Vogel ile birbirlerine duydukları kopmaz aşktır.

Ama içinde yaşadıkları dünya –tahmin edebileceğiniz gibi– böyle bir aşkı kaldıramaz, âşıklar birbirlerinden uzağa savrulurlar. Yeteneği başına bela olan, çetin düşmanlar edinen Herkül, on dokuzuncu yüzyıl boyunca aşkının peşinde Avrupa’yı bir ucundan diğerine dolaşır. Tımarhaneler, ucube sirkleri ve manastırların içinden geçerken, dönemin yüksek kurumlarındaki mühim şahısların içyüzüne tanık olur, dehşete kapılır: Gözlerimizin önündeki, kan, hırs ve toplumsal baskıyla, çürüme ve kutsalın kötüye kullanılmasıyla dolu bir tarihtir. İnsan olmanın anlamını sorgularız kahramanımızla birlikte, ama her şey bir yana, garip de olsa sarsılmaz bir aşk öyküsüdür dinlediğimiz.

Güzel ve çirkin, saygın ve alçak, yüce ve düşük gibi kavramlarımızı yerinden oynatan, aşkın, nefretin ve duyguların gücünü vurgulayan Carl-Johan Vallgren’in bu müthiş romanı, günümüz İsveç edebiyatının öndegelen yapıtlarından biri. Yazarına İsveç’in en önemli ödülü olan August başta olmak üzere sayısız ödül kazandıran ve çok sayıda dünya diline çevrilen kitap şimdi Türkçede...

Birinci bölüm, sayfa 24-29

Doktor Johann Götz 1813 yılının bir şubat akşamı muayenehanesinde, ecza dolabındaki ilaç şişelerini düzenlerken, kehribar taşlı o eski gümüş yüzüğü buldu. On dört yıl önce karısının hediye ettiği nişan yüzüğüydü bu. O zamanlar, ünlü Albertina Üniversitesi'ndeki tıp eğitimini daha yeni bitirmiş ve Königsberg'deki muayenehanesini yeni açmıştı. Kızları henüz doğmamış, iki hizmetçileri olmamış, serveti büyümemiş ve daha önceki unvanlarının yanına aşağılayıcı berber-cerrah unvanı eklenmemişti. Bütün gün yaptığı muayenelerle hassaslaşmış parmak uçları, yüzüğü ağrı kesici merhem ve müshilleri koyduğu dolabın rafları arasındaki bir çatlakta buldu. Yüzük, yoğun bir haftanın hercümerci içinde yanlışlıkla orayı boylamış olan, dondurulmuş cıva kremi kutusunun yanındaydı.

Pencerenin önünde durdu. İki gündür şehri kasıp kavuran kar fırtınası hâlâ devam ediyordu. Yüzüğü en son ne zaman görmüştü hatırlayamadı. Eski ticaret evindeki mutat taşınmalardan bir...

Devamını görmek için bkz.

A. Ömer Türkeş, “Yılın romanlarından bir seçki: Bir Zamanlar Avrupa’da”, Birgün Kitap Eki, 12 Aralık 2006

İsveç edebiyatının genç yazarlarından Carl-Johan Vallgren, ilk kez çevrildi Türkçeye. Ülkesinde büyük ses getiren Bir Garip Aşk Öyküsü romanıyla tanıma fırsatı bulduğumuz genç yazar, aşktan değil ama toplumdan kaynaklanan acıları, öfkeyi, nefreti, kötülüğü anlattığı hikâyesiyle iki yüz sene öncesinin Avrupa’sına götürüyor okuyucusunu. Avrupa yine Aydınlanma sancıları içinde. Toplumun en alt katlarında, batakhanelerde, sirklerde, mezbahalarda, tımarhane ve hapishanelerde, kesif bir yoksulluğun, cehaletin, şiddetin, kutsallık adına işlenen cinayetlerin egemen olduğu bir dünyadayız. Arka planına 19. yüzyıl tarihini yerleştiren Vallgren, yaşanmış bir olaya değil bütünüyle hayal gücüne dayalı bir hikâye kurgulamış. Üstelik çok zengin bir hayal gücü bu.

Gözünü eşitsiz ve acımasız bir dünyaya, Kant’ın doğduğu kentte, bir Alman genelevinde açan hilkat garibes...

Devamını görmek için bkz.