Her gün binlerce ton mal ve hammadde, dünyanın üzerinde görünmeyen çizgiler boyunca taşınıyor. Bu büyük akışa insanların daha önce “bedava” sahip olabildikleri yeni yeni şeyler ekleniyor. Dünya sistemi bir yandan neredeyse her şeyi satılık mal haline getirirken, bir yandan da bunları tüketecek yeni insanı ve onun yeni ihtiyaçlarını yaratıyor.

Dünyanın kaynakları kimlerin elinde? Kimler nasıl kâr ediyorlar? Yakıt, metal, gübre, uyuşturucu, gıda — ama daha yakın zamanda tatlı su, insan, gökyüzü, okyanuslar ve hayatın ta kendisi birer ticari mal haline geldi. Belli ki mevcut ekonomik sistem devam ettiği müddetçe bu liste uzayacak: Solunacak temiz havanın bir süre sonra parayla satılmayacağını kim iddia edebilir?

Her Şey Satılık’ta aklınıza gelebilecek hemen her türlü kaynak hakkında, bu kaynakların nasıl sahiplenildiği, işletildiği, hangi hatlar boyunca dağıtıldığı, neyin üretileceğine neyin üretilmeyeceğine kimler tarafından nasıl karar verildiği hakkında ilginç öyküler okuyacaksınız.

Sunuş, Roni Margulies, "Dünyamız Satılık Değil!", s. 9-11

Dünyanın kaynakları ve bunları kimlerin kontrol ettiği konulu bir kitapta, "Yakıtlar", "Metaller", "Elyaf Ürünleri" gibi bölüm başlıkları görmek şaşırtıcı değil elbet. Hatta "Çiçekler" başlığı bile, çiçek deyince aklımıza çok başka şeyler geldiği için kısa bir şaşkınlık ve sızı yaratsa da, çevremizdeki çiçekçi dükkânlarının sayısını ve çiçek alıp karşılığında para vermiş olduğumuzu anımsayıp şaşkınlığımızı aşabiliyoruz. Ama ya "Tatlı Su"? Ya "Gökyüzü"?

Ya "İnsanlar"? "Bugün dünyada tarihte daha önce hiç görülmediği kadar çok köle var; 27 milyon insan köle olarak yaşıyor," sözleriyle açılıyor "İnsanlar" bölümü: "İnsan ticaretinde kâr yüksek, risk düşük."

Tatlı suyu, gökyüzünü ve insanları düşündüğümüzde, aklımıza ilk gelen kavramlar kâr, zarar, risk (yani yatırımların getirisinin masrafları karşılayamayacak düzeyde kalma veya rakip yatırımcıların sağladığı getirinin altında kalma tehlikesi) gibi kavramlar değil. En azından, adım gibi biliyorum, bu kitabı alıp bu sözleri okuyan hiç kimse için değil. Oysa dünyamızda ve yaşamlarımızda olan ve olmayan hemen her şey bu kavramlar üzerine kurulu hesaplar sonucunda oluyor veya olmuyor.

Dünyada olup biten pek çok şey, "N'apalım, bu işler böyle" inancından sıyrılıp bakmayı becerebildiğimiz anlarda görebildiğimiz gibi, tümüyle anlamsız. Örneğin, savaş. Ne savaşanlar için, ne herhangi başka biri için, ne de insanlığın tümü için yararlı olduğunu savunan tek bi...

Devamını görmek için bkz.

Orhan Tüleylioğlu, “Satıyorum… satıyorummmm… sattım!”, Milliyet Sanat, Mart 2006

Günümüz dünyasında ne olup ne bittiği konusunda kafa yoran insanlar, çoğu zaman ticari mallar konusunu pek dikkate almazlar. Oysa ticari mallar, her zaman olayların merkezinde yer almış, sömürgeciliğin gelişmesinde olduğu kadar pek çok savaşın çıkmasında önemli rol oyanmış, insanlar bu malların sömürülmesi uğruna köleleştirilmiştir.

James Ridgeway, dünyanın kaynakları ve bunları kimlerin kontrol ettiği konulu kitabında, dünyada olup biten pek çok şeyin bu kavramlar üzerinde kurulu hesaplar sonucunda şekillendiğini söylüyor. Kaynakları kontrol altına alma mücadelesinin yeni yüzünü, kendi yasalarını kendileri koyan soyguncu şirketler ve onların işbirlikçilerini, iş dünyasının gittikçe artan küreselleşme eğilimlerini ve bunların sonuçlarını irdeliyor.

Günlük olarak kullandığımız tüketim mallarının çoğunun akıl almayacak kadar az sayıda şirket tarafından kontrol edildiğini; daha önce ticari mal olarak kabul edilmeyen, ücretsiz ve sınırsız olan veya insanların kurduğu ticaretin alanı dışında kalan şeylerin bugün ticari mal durumuna geldiğini, insan ticaretinin bugün hâlâ kapalı kapılar ardında devam ettiğini ve artık kandan gözlere, böbreklere ve saçlara varana dek insan vücudunun parçalarının da ticari mala dönüştüğünü belirten yazar, içme suyu satışının nasıl kârlı bir iş alanına dönüştüğünü, dünyanın iç ve dış atmosferi ile gökyüzünün nasıl parça parça alınıp satılan bir mal...

Devamını görmek için bkz.