Türkiye'nin en fazla tartışılmış ancak detayları en az bilinen projelerinden biri Mavi Akım. Öncelikle Türkiye'de yönetselliğin tam anlamıyla şeffaf olmamasından, dolayısıyla toplumun iyi ve doğru haber alamamasından kaynaklanıyor bu bilgisizliğimiz. Ama aynı zamanda konuya bütünlüklü bir resim olarak bakamamaktan, konunun yanlış ve sığ terimlerle tartışılmış olmasından da kaynaklanıyor.

Oysa evlere, fabrikalara doğalgaz taşıyan bir boru hattı olmanın çok ötesinde anlamları var bu projenin. Sadece Türkiye'nin değil, birçok ülkenin ve bölgenin geleceğini son derece yakından ilgilendiriyor, aynı zamanda uluslararası bir strateji savaşının tam ortasında, bir bölgenin yeniden şekillendirilmesi mücadelesinin odağında yer alıyor.

Gazeteci Fırat Gazel, kapsamlı bir araştırma ve arşive dayandırdığı kitabında işte bu nedenle bir enerji jeopolitiği olarak ele alıyor Mavi Akım projesini. Türkiye başta olmak üzere projede yer alan geniş aktörler yelpazesinin, Rusya, İsrail, İtalya, Almanya, Avrupa Birliği, Japonya ve ABD'nin devletler olarak neyi amaçladığını, ama aynı zamanda enerji şirketlerinin ve çeşitli kişilerin niyetlerini ve eylemlerini, yakın geçmişe bakarak anlamlandırmaya çalışan bir kitap bu. Böyle bakıldığında, bir yandan unuttuklarımız, bir yandan yaşandığı sırada yeterince berrak görünmeyen bir çok olgu, tarihsel kavrayışımızı geliştirecek bir resimde birleşiyor.

Önsöz, s. 9-11

Mavi Akım, Türkiye'nin Avrasya coğrafyasıyla tanışma merasiminin önemli konuklarındandır. Benim de meslek hayatımın önemli kilometre taşlarından biridir...

Mavi Akım ile ilgili bir kitap yazmaya, bu projeyle ilgili cevapsız sorularım olduğunu tespit ettiğimde karar verdim. Bu kararı verdikten sonra, cevapsız soruların farkında olduğumdan da fazla olduğunu, cevapların ise hiç de beklenildiği biçimde ortaya çıkmadığını gördüm. Bu nedenle cevapları bir paket olarak size sunmaya karar verdim. Yine de bazı cevaplar, hâlâ ulaşılmayı bekliyor olabilir.

Mavi Akım'ı odak noktası yaparken, ön ve arka plandaki aktörleri, kırılma noktalarını, yönetim erkinin düzeyini, uluslararası alanda güç tanımının göreceliğini ortaya koymaya çalıştım. Bu coğrafyada ayakta kalmak için her alanda ve her zaman büyük savaşımlar gerektiğini, toplumsal dayanışmanın bu bağlamda olmazsa olmaz koşul olduğunu göstermeyi denedim.

Söz konusu olanın basit bir enerji projesi olmadı...

Devamını görmek için bkz.