“Sovyet Rusya ve Dünya” başlıklı bu ciltle birlikte Bolşevik Devrimi tamamlanmış oluyor. Carr yapıtın sonunu, Sovyet tarihinde belli bir dönemin sonuna yerleştirmiştir: 1922-23 kışında rejim yerleşmiş, ilk kez bir güvenlik hissi doğmuş, ekonomik iyileştirme dalgası zirveye ulaşmıştır. Yeni tarım ve çalışma kanunları ile medeni kanun hukuki istikrar vaat etmektedir. Devrim yatışmıştır – Carr bundan sonrasını artık farklı, yeni bir dönem olarak değerlendirir.

Bu üçüncü cilt, Sovyet Rusya’nın dış dünyayla kurduğu çok renkli, ama bir o kadar da karmaşık, iç içe geçmiş ilişkilerini, keskin ayrımlara gitmeden resmin bütününü canlandırarak anlatmayı başarıyor. Bu cildi okurken, artık uzak bir geçmişte, 20. yüzyılın başında kalmış uluslararası olguların aynı zamanda bugüne, bizlere ne kadar yakın olduğunu düşünmemek mümkün değil.

Önsöz, s. 5-8.

Bu cildin yayımlanmasıyla birlikte Sovyet Rusya'nın tarihine ilişkin çalışmamın ilk bölümü tamamlanmış oluyor. Bu üç cilt bir arada 1922-23 kışında Bolşevik iktidarının ilk tahkimine kadar Bolşevik devriminin temel unsurlarını betimlemeye çalışıyor. Bu dönemin sonuna gelindiğinde, 1921'de NEP'in devreye sokulmasının ve 1922'de elde edilen harika hasatın ardından gelen ilk ekonomik iyileşme dalgası zirveye ulaşmıştı, yeni tarım ve çalışma kanunları ile medeni kanun hukuki istikrar vaat ediyordu, dış ülkelerle diplomatik ve ticari ilişkiler tesis etme yönünde ciddi ilerleme sağlanmıştı ve Komünist Enternasyonal artık sahnenin merkezini işgal etmiyordu. Rejim yerleşmişti. 1917'den beri ilk kez bir güvenlik hissi oluşmaya başlamıştı. Ayrıca en kötü engellerin sonunda aşılmış gibi göründüğü anda Lenin hasta düştü. Onun sahneden çekilmesi münasip, neredeyse dramatik bir duraklama noktasına karşılık gelir. Bundan sonra karşılaşılacak tehlikeler artık yeni bir ...

Devamını görmek için bkz.