Uluslar ve Milliyetçilikler üç bölümden oluşuyor. İlk bölümde, ulus-devletin tarihi, yurttaşlık ve milliyetçilik kavramları, demokrasiyle ulus arasındaki ilişki tartışılıyor. İkinci bölümde ise milliyetçiliğin çeşitli ülkelerde aldığı biçimlere, neden olduğu çatışma ve savaşlara dair örnek öyküler anlatılıyor. Özellikle üçüncü dünya ülkelerine eğilinerek, bir dışlama ve meşrulaştırma aracı olarak milliyetçiliğin nasıl ortaya çıktığı ve işlediği araştırılıyor.

Uluslar ve Milliyetçilikler 1980'lerde giderek tırmanan milliyetçi dalganın ardından yazılmış bir kitap. Bu nedenle, milliyetçilik literatüründe henüz geniş biçimde yer almamış, çoğunlukla birer gazete haberi olarak okunan olguları süregiden tartışmaların odağına yerleştirmek gibi bir üstünlüğe sahip...

Serge Cordellier, Önsöz, s. 7-8

Şu ulus fikrinin ne garip bir kaderi var! Bu kavram ilerleme ve özgürleşme değerleriyle, egemenlik arayışlarıyla ilişkili olarak 19. yüzyılın siyasal tartışmalarının merkezinde yer aldı. Bağımsızlıkla sonuçlanan ve sömürge yönetimine son veren kurtuluş hareketlerine rehberlik etti. Ama bugün olumsuz bir anlam atfediliyor ulusa; indirgemeci bir yaklaşımla, milliyetçi ideolojinin aşırı bir biçimi olarak görülüyor. "Soğuk savaş" sonrasının "etnik temizlik" görünümü alan çatışmalarının (Kafkaslar, Bosna...) sorumlusu ilan ediliyor. Milliyetçilik ise, bazıları tarafından "kimlik temelli bir içe kapanma" diye adlandırılan, İslamcılığın yükselişini, Rvanda'daki soykırımın sorumlusu olan etnik gerilimi açıklayan olgunun özel bir biçimi olarak tanımlanıyor.

Ancak, gerçekler bu kadar basit mi?

Genel bir jeopolitik ve ideolojik yeniden oluşum hareketinin damgasını vurduğu bu yüzyıl sonunda, "milliyetçilik" çok farklı yerlerden kaynaklanan gerçekleri tanımlamak için kolay bir yafta; sanki milliyetçilikten söz etmek somut koşulları tüm karmaşıklıkları içinde çözümleme gereğini ortadan kaldırıyor. Yabancı düşmanlığına göz kırpan bazı siyasal hareketlerin ulusal tematiği sahiplenmeleri, halihazırdaki kafa karışıklığının önemli nedenlerinden elbette. Kimi zaman bu konu üzerinde ciddi tartışmalar yapma isteğini bile ortadan kaldırıyor. Ancak, böyle bir şey karşısında hemen teslim mi olmalıyız? Ulusu aşırı milliyetçiliğin ve aşırı sağın ...

Devamını görmek için bkz.

Jean Leca, "Neden Söz Ediyoruz?", s. 11-19

Bu makalede genel, bütünlüklü bir fikir oluşturmaktan fazla uzaklaşmamaya gayret göstererek, üzerinde uzlaşmaya varılmış tanımlarla yetineceğiz. Temel önvarsayım bu tanımların, modern siyasetin kavram ve değerler sisteminin ayrılmaz bir parçası olduğudur: "Ulus kelimesi ve kavramı tamamen siyasi ve felsefi bireyciliğin alanına aittir; gerçek yaşamda sadece modern demokraside önem kazanır" [L. von Mises, 1983: 9]. "Milliyetçilik, psikolojik olarak modern toplumlara has özelliklere sıkı sıkıya bağlıdır ... Milliyetçilik, egemenliğin kültürel duyarlılığıdır ve ulus-devletin sınırları içinde idari gücün koordinasyonuyla atbaşı gider" [Giddens]. "Milliyetçilik, modern dünyaya özgü devlet ve toplum ayrımına verilen özel bir yanıttır. Bu ayrımı yıkmayı amaçlar" [Breuilly].

Yurttaşlık ve Milliyetçiliğin Karmaşık Birlikteliği

Yurttaşlık iki ana özellik içerir. Bu, yurttaşı egemene bağlayan "karşılıklı yükümlülük"tür. Egemen, "gördüğü sadakat ve itaate karşılık ... yurttaşa adalet, gönenç, yardım ve koruma" sağlamakla yükümlüdür [Bodin, Six livres de la République, 1583, yeni basım, Fayard, 1986]. Yurttaşlık aynı zamanda, devletin, belli bir toprak parçası üzerinde (bir ekseriyet olarak) yaşayan ve üzerlerinde denetim sahibi olduğu bireylere tanıdığı sivil, toplumsal ve özellikle siyasi haklar bütünüdür [Marshall]. Birinci özellik "bir devlete bağlanma" ilişkisine, ikincisi ise aynı zamanda hem y...

Devamını görmek için bkz.