Bu toplum bir kader mi? Dünyanın bugünkü durumu, mümkün olan yegâne durum mu? Yoksa önceki kuşaklarca yapılmış tercihlerin mi bir sonucu? Bugün ya da gelecekte yeni bir toplum mümkün mü? Toplumsal Ekoloji hareketinin en önemli isimlerinden Murray Bookchin insanlık tarihini yeniden okumaya girişiyor ve buradan hareketle "yeni bir toplum" tasarısı öneriyor. Bookchin'e göre, insanın insana tahakküm etmesi anlayışı, doğayı tahakküm altına alma anlayışından önce oluşmuş ve kabile hiyerarşileri, erkek-egemen avcı ve savaşçı toplulukları gibi yapılarla pekişmiştir. Bu tahakküm biçimleri zamanla doğaya da yansıtılmış ve sonuçta bugün karşımızda duran manzarayla, tükenmek üzere olan bir doğa, yırtılmış bir ozon tabakası ve gitgide yayılan sınai ve nükleer atıklarla baş başa kalınmıştır.

Bookchin, insanlık tarihinde egemen olan her siyasal yapının özgürlükçü bir alternatifinin bulunduğunu savunmaktadır: Bugünün toplumunun da alternatifi vardır. Katılımcı bir siyaset, yerinden yönetim, yaşanabilir küçük topluluklar oluşturulması, doğaya zarar vermeyecek hatta doğal bozuklukları onarabilecek teknolojiler kullanılması, insan ve doğa arasında uyumlu bir denge ve alışverişin kurulması gibi yaklaşımlar sayesinde, dünya, bugünkü gidişatının varacağı kaçınılmaz "kıyametten" kurtulabilir. Tarih boyunca nice acılara yol açan tahakküm ortadan kaldırılabilir.

"Türkçe Basıma Önsöz", s. 9-19

Bu kitabın açıklaması büyük ölçüde kendi içinde saklı. Kitapta, metnin sınırlarının elverdiği ölçüde, bugünkü ekolojik ve toplumsal sorunlarımızın kaynaklarının anlaşılır ve tutarlı bir biçimde ortaya konması amaçlanıyor. Ayrıca, bu sorunlarla ilgili olarak, geçmiş deneyimlerde sınanmış son derece pratik kimi çözümler öneriliyor. Bu anlamda kitabımız ulus-devletin ve piyasa toplumunun demokratik alternatifleri olan bir politikaya ve ekonomiye, yani toplumsal ekolojiye ve konfedere yerel yönetime genel bir giriş niteliğinde.

Yine de, okuyucunun yönünü kolayca saptayabilmesi için başlangıç niteliğinde birkaç şey söylemenin yararlı olacağını düşünüyoruz. Denebilir ki, toplumsal ekolojinin belki de en önemli mesajı doğayı tahakküm altına alma düşüncesinin bizzat insanın insan üzerindeki tahakkümünden kaynaklandığıdır. Kitapta bu mesajın bütün anlamları üzerinde ayrıntılı bir biçimde duruluyor, ancak bu düşünceleri burada özetlemek yararlı...

Devamını görmek için bkz.

"Bu Kitap Neden Yazıldı?", s. 20-31

Ekolojik bir bakış açısından hareketle "toplumu yeniden kurmak" üzerine geliştirdiğim görüşlerimi anlaşılır bir biçimde özetleyecek derli toplu bir kitap yazmayı uzun süredir düşünüyordum. Bana (ve pek çok arkadaşıma) birçok kitapta dile getirdiğim düşünceleri yaklaşık iki yüz sayfalık bir çalışmada toplamak gerekli görünüyordu; ayrıca bu kitap toplumsal ekolojiye ilgi duyan yetkin okuyucuları pek zorlamayacak bir yapıt olmalıydı.

Ancak beni bu kitabı yazmaya yönelten asıl şey başıma gelen tatsız bir olay oldu. 1987 Haziranı'nın başında Amherst, Massachussets'de düzenlenen ve altı gün sürecek olan ABD Yeşiller Ulusal Toplantısı'na tebliğ sunmak üzere davet edildim. Toplantıya ülke basınında da hayli yer veriliyordu. Bu ilgi nedensiz de değildi, çünkü ABD'deki Yeşil hareketin kuramsal ve eylemsel sorunlarını tartışmak için Amherst'e en az kırk iki eyaletten yaklaşık iki bin kişi gelmişti. Bu toplantı bağımsız Amerikan radikallerin...

Devamını görmek için bkz.