Hiç kimsenin rahatça yerleşemediği gösterişli bir koltuğa benzer “ideal”. Hep oradaymış ve hep orada olacakmış gibi optik düzenin merkezine yerleşiktir. Bir sabitlik sunar; konfor vaat eder. Kapaktaki koltuk gibi hem gündelik ve sıradan bir nesne gibi görünür; hem de aşırı varlığıyla gündelik olanın rahatını kaçırır, göze kendi varlığını dayatır ve sembolik olarak hep erişilemez bir uzaklıkta kalır.

Bu çalışma “idealliği” tam karşıtı olarak görülen “kırılganlık” ile birlikte tartışıyor. Ankara’dan ve Roma’dan katılımcıların anlattıkları hikâyelerde bu iki kavram, çeşit çeşit ses ve imgeye bürünerek farklı katmanlarıyla karşımıza çıkıyor. Kırılganlıklarını dile getirmeye çalışan bu hikâyelerin arka planında, toplumsalın özneyi idealliğe çağıran o gıcırtılı sesini de duyuyoruz.

Yara, kesik, kırık, çatlak, delik… Kırılganlığın ilk akla gelen, sabit bir kırılma anında kıstırılmış imgeleri bunlar. İdeale karşı kırılganlığı, vulnus’u tanıyan bir görme rejiminde, böylesine bir sabitlemeye direnen, yaşayan ve dönüşen şeylerin bu imgelerin yerine geçebileceği umudunu taşıyor bu metin. Belki, çiçeklerin!

—Gamze Hakverdi

Giriş, s. 11-12

Bu çalışmayı 2016 yılının kasım ayında bitirdim ve doktora tezi olarak sundum. Aradan geçen 4 yılı aşkın süre içinde kendi hayatımın fay hatları da yer değiştirdi. Başka bir ülkeye taşındım, evlendim, akademideki çok sevdiğim işimi bıraktım. Kırılganlığı bir akademik konu olarak görece daha güvenli bir konumdan ve kuramsal bir korunaklılık çerçevesinde, teorik bir dille ve bakışla düşünüp yazdıktan hemen sonra yaşanan bu kişisel dönüşüm, bana hem bu metnin ilk haliyle hem de kırılganlık meselesiyle yeni bir ilişkilenmenin de kapısını açtı. Bir alan araştırmasının sonucu olarak yazılmış bu metne tekrar geri dönüp bakmanın zorunlu olduğunu hissettim. Saha araştırması katılımcılarının bana anlattıkları kırılganlık hikâyelerine, onları teorik bir üst sesin uzun uzadıya yaptığı açıklamalara boğmadan alan açabilmek ve kendi adlarına konuşmalarına izin verebilmek, araştırmacı kimliğini geride bırakıp, sahanın anlatıcılarından biri olmakla, başka bir dey...

Devamını görmek için bkz.

Emek Erez, "'İdeal'e karşı 'Vulnus'u tanımak", Gazete Duvar, 1 Temmuz 2021

Toplumsal yaşamın neredeyse her alanında öznenin yerleşmeye çalıştığı bir 'ideal' vardır. Bu 'ideal'; yasadan, gözetleyen bakıştan, cinsiyet normlarından bağımsız değildir. Ayrıca, bedene dair farklar ve toplumsal statü gibi özneyi toplumun gözünde bir yere yerleştiren konumlar da buna ilişkin olabilir. Özne, o 'ideale' yerleşmediğinde 'kırılganlaşır' çünkü ulaşılacak şey sabit bir 'iyi' gibi algılanırken, 'ideale' yakın olanın 'kırılgan' olmayacağı düşünülür. Oysa 'kırılganlık' bedene dair olduğunda en 'ideal' görüneni bile kapsar çünkü onu belirleyen kültürel kodlar da kesin bir olma hâline işaret etmez. Bu bahiste dezavantajlı grupların daha 'kırılgan' olduğu gözden kaçmamalıdır ancak şu da akılda tutulmalıdır fikrimce, onları 'kırılganlığa' sabitlemek de ayrıca bir sorun ortaya çıkarabilir. Çünkü bunun bir diğer anlamı onu mağdur bir kimliğe hapsetmek, çabasını, direnişini, verdiği ta...

Devamını görmek için bkz.

Semra Ege, "Ötekinin gözünden özne: Vulnus", literaedebiyat.com, 27 Temmuz 2021

Geçtiğimiz ay Metis Yayınları’ndan yayımlanan Gamze Hakverdi’nin Vulnus: Kırılganlık Üzerine adlı kitabı, bir alan araştırmasının ürünü olarak okuyucunun karşısına çıkıyor. Yirmi katılımcı ile öznenin kırıldığı anlara odaklanan Vulnus; katılımcıların kırıldıkları anları, yazdıkları metin ve seçtikleri görsellerle birlikte görmemize olanak sağlıyor. Hakverdi, bu metin ve görsellerin felsefi, psikanalitik ve sosyolojik okumasını yaparken, öznenin kırılganlığının merkezinde yer alan bizatihi duygunun ‘’eksiklik’’ olduğunu dile getiriyor: Öznenin Öteki’nin gözünden bakarken gördüğü eksikliği, yetersizliği.

Vulnus, Kırılganlığın Fay Hatları I ve II olmak üzere iki ana bölüme ayrılıyor. Kırılganlığın Fay Hatları I’ de Hakverdi’nin kırılganlığın mekânsal merkezi ve topoğrafyası olarak tanımladığı “Beden“ üzerinden: Bedenin “Fazlaları“ , Eksiltici Fazlalar, Bedenin “Eksikleri...

Devamını görmek için bkz.