ISBN13 978-975-342-434-9
13x19,5 cm, 176 s.
Yazar Hakkında
İçindekiler
Okuma Parçası
Eleştiriler Görüşler
Liste fiyatı: 140.00 TL
İndirimli fiyatı: 112.00 TL
İndirim oranı: %20
Bu kitabı arkadaşına tavsiye et
Tzvetan Todorov diğer kitapları
Poetikaya Giriş, 2001
AYIN ARMAĞANIAYIN ARMAĞANI
Andrey Platonov
Muhteşem Vahşi Dünya
3. Basım
Liste Fiyatı: 140.00 TL yerine armağan
Diğer kampanyalar için
 
Tzvetan Todorov
Fantastik
Edebi Türe Yapısal Bir Yaklaşım
Özgün adı: Introduction à la littérature fantastique
Çeviri: Nedret Öztokat
Kapak Tasarımı: Emine Bora, Semih Sökmen
Kapak İllüstrasyonu: Albrecht Dürer
Kitabın Baskıları:
1. Basım: Ocak 2004
4. Basım: Nisan 2023

Metis Eleştiri'de daha önce Todorov'un Poetikaya Giriş'ini yayımlamıştık. Bu kez, orada betimlediği yöntemini bir edebi türe uyguladığı Fantastik'e yer veriyoruz.

Fantastik, yapısalcı poetikanın en tipik ve en başarılı uygulamalarından biridir. Kitabın çıkış noktası, fantastik olarak nitelenen belli anlatılar değil, bir edebi tür olarak fantastiktir. Edebi tür böylece, anlamı kendi içinde saklı, kendinden ibaret özerk bir kategori olarak değil, diğer komşu türlerden farklılığıyla tanımlanan bir inceleme konusu haline gelir. Yapısalcılığın en temel saptamasıyla uyum içindedir bu yaklaşım: Kültürel bir olgu anlamını ancak farklılıklarla belirlenmiş bir dizi ya da matriks içinde kazanmaktadır.

Hoffmannn, Balzac, Poe, Maupassant, Henry James ve Kafka gibi yazarların metinlerini çözümleyerek fantastik anlatı türünün temel özelliklerini ayrıştırırken, okurun yapısalcı eleştirinin imkanlarıyla, verimiyle daha yakından tanışmasına olanak sağlayan bir başyapıt...

İÇİNDEKİLER
Sunuş, Orhan Koçak

1 Edebi Türler
2 Fantastiğin Tanımı
3 Tekinsiz ve Olağanüstü
4 Şiir ve Alegori
5 Fantastiğin Söylemi
6 Fantastiğin İzlekleri: Giriş
7 "Ben" İzlekleri
8 "Sen" İzlekleri
9 Fantastiğin İzlekleri: Sonuç
10 Edebiyat ve Fantastik

Kaynakça ve Dizin içerir
OKUMA PARÇASI

Orhan Koçak, "Sunuş", s. 7-10

Todorov'un Fantastik'i yapısalcı poetikanın en tipik –ve en başarılı– uygulamalarından biridir. Çıkış noktası, fantastik olarak nitelenen belli sayıda anlatı değil, bir edebi tür olarak fantastiktir; ve bu da anlamı kendi içinde saklı, kendinden ibaret özerk bir kategori olarak değil, bazı komşu kategorilerden farklılığıyla tanımlanan bir tür olarak incelenmektedir. Yapısalcı araştırmanın en temel postülasıdır bu: Bir olguyu, bir kültürel görüngüyü tanımlayan şey, farklılıklarla belirlenmiş bir dizi ya da matriks içindeki yeridir. Todorov, Poetikaya Giriş kitabında daha ayrıntılı biçimde betimlediği yöntemini –özellikle tür kuramı üstünde durarak– Fantastik'in ilk bölümünde de özetler. En çok da poetikayı bazen "yorum" olarak da adlandırılan hermeneotik ve fenomenolojik eleştiriden ayırt etmeye özen gösterir.

Fantastik metinleri fantastik kılan özellik, Todorov'a göre, metinden okura geçen bir ikircim ya...

Devamını görmek için bkz.
ELEŞTİRİLER GÖRÜŞLER

Güneş Pehlivantürk, “Fantastik’e yapısalcı yaklaşımlar…”, Akşam-lık, 14 Mart 2004.

Fantastik edebiyat temelde tekinsiz bir olay karşısında okuyucuda uyanan kararsızlık duygusuna dayanır, baş kişisi ile özdeşleşen okuyucudur bu. Bu kararsızlık iki yoldan çözülebilir; ya olayın gerçekliğe ait olduğu kabul edilir ya da hayal ürünü olduğu sonucuna varılır. Öte yandan fantastik belli bir okuma türü gerektirir ve edebiyat yapıtının üç yönüne (sözel, dizimsel ve anlamsal ya da izleksel) yönlerine göre gruplandırılır. Yazarın ayrıntılı bir biçimde incelediğini söylediği türler kuramı özellikle Anatomy of Criticism adlı yapıtta dile getirdiği biçimde Northrop Frye’ın kuramıdır. Bu kuramdan yola çıkan yazar Todorov türü tanımlayacak ana hatları şöyle belirler; Edebiyat incelemeleri başka bilimlerde geçerli olan aynı ciddiyet ve kesinlikle ele alınmalıdır.

Bu ilk önsavın bir sonucu edebiyat incelemelerini yapıtlar üzerine yapılan her tür değerlendirmenin dışında tutma ...

Devamını görmek için bkz.

Atilla Birkiye, “Eleştirel birikim oluşur mu?”, Radikal Kitap, 29 Ekim 2004

Edebiyat eleştirisi, doğal olarak bir pratik edimden çok 'ama bununla birlikte', 'kuram'sal alanın sınırları içinde yer alıyor (ya da yer almasını istiyoruz). Devamında da metnin yargılanmasından çok metnin çözümlenmesi günümüz edebiyat kuramlarının eleştireye yüklediği 'misyon'. O zaman eleştirinin kendisi de hangi 'yöntem'e yaslanırsa yaslansın, 'haz' verici bir okuma olabiliyor.

Tabii ki, eleştiri çok farklı işlevleri üstleniyor; ne var ki bizde daha çok 'yargılama', bunu biraz daha tikelleştirelim, 'intikam' alma biçimine dönüşüyor. Edebiyat kuramlarından yoksun kaldıkça da, eleştiri içi boş, bazen süslü bazen sert sözcükler öbeğinden ve yapıta ilişkin bir 'değini/tanıtım' olmaktan öteye gidemiyor. Kuram üretemiyor, çok da şart değil ama, daha önemlisi metne bakmayı bilmiyor, 'eleştirmen'lerimiz! (Bu, metnin hakkını veren, tutarlı çözümleyen, eleştiriyi bir üst metne taşıyan, kuramla ilg...

Devamını görmek için bkz.

Doğuş Sarpkaya, ''Ejderhaları Yakından Sevmek'', Birgün Kitap Eki, 2 Mart- 15 Mart 2013

Edebi türler içerisinde en çok dala ayrılan türdür roman. Ortaya çıktığı dönemden bu yana, melez bir tür olmanın getirdiği bir şey bu. Diğer türlere doğru genişleme eğilimi taşıması, aynı anda şiiri, öyküyü, denemeyi, mektubu, masalı, destanı barındırabilmesi, farklı alttürlerin oluşmasını da olanaklı kılıyor. Ama belirli bir alt türe ait olma durumunun, genellikle edebi değerin azaldığı önyargısını beraberinde getirdiğini söylemek de mümkün. Polisiye, aşk romanı, korku, gerilim ve en sonu fantastik, böyle bir değer düşürücü söylemin etkisi altında kalıyor ne yazık ki. Bu önyargıyı besleyen bir başka sebep ise alttürlerin yazımının çoğu durumda mekanikleşmesidir.

20. yüzyılın ikinci yarısı, fantastiğin kült eserlerine yataklık etmişti. Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi serisinin 1960’larda inanılmaz satış rakamları yakalamasıyla birlikte fantastik roman, y...

Devamını görmek için bkz.
 
 

Kişisel Veri Politikası
Aydınlatma Metni
Üye Aydınlatma Metni
Çerez Politikası


Metis Yayıncılık Ltd. İpek Sokak No.5, 34433 Beyoğlu, İstanbul. Tel:212 2454696 Fax:212 2454519 e-posta:bilgi@metiskitap.com
© metiskitap.com 2024. Her hakkı saklıdır.

Site Üretimi ModusNova









İnternet sitemizi kullanırken deneyiminizi iyileştirmek için çerezlerden faydalanmaktayız. Detaylar için çerez politikamızı inceleyebilirsiniz.
X