Serdar Akinan, "Cici kardeşe acı mektup", Akşam, 16 Eylül 2011

İki kadın yollara düştü, 90'larda çocuk olmanın izini sürdü. Funda Danışman ve Rojin Canan Akın'ın kaleme aldığı, Bildiğin Gibi Değil 90'larda Batı'da olan bitenden habersiz büyüyen çocuklara yazılmış bir mektup.

Yazmak hem paylaşmaktır hem tarihe not düşmektir. Türkiye, tarihinin dönüşümünü sert bir faşizmle gerçekleştirmeye çalışırken sürtünme, kaçınılmaz olarak, giderek artıyor. Endişe verici bir anlayışsızlık; ötekine daima şüpheyle yaklaşan çatışmacı kimlikleri besliyor.

Söz anlamını yitirmeden biraz daha kulak vermek gerekiyor.

1992 Newroz'unda Cizre'deydim. Slogan atan kitleye gözümün önünde panzerlerden ateş açıldı. Aralarında kadınlar ve çocukların da olduğu o sarı-kırmızı-yeşil kitleden kan oluk gibi aktı. 25 kişi öldü.

O gün ve sonrasında akan kan durmadı. 'Bölge'ye defalarca gittim. Yıllar içinde şahit olduğum şey bu meselenin giderek kitleselleştiğidir.

Gelinen noktada Kürtler adına siyaset yapan heyet hemen her sözüyle ötekileştiriliyor.

Kürtlere, 'Ne oldukları' ve 'Ne talep edebilecekleri' ni telkin eden özne sadece kimlik değiştirdi.

Dün, 'Jakoben'di bugün 'ileri demokrat'...

Bugün, 'Terör örgütü' denilen, bu ülkede yaşayan milyonlarca Kürt, açısından 'özgürlük mücadelesi'dir.

Doğu'yu ve tarihi gerçekleriyle bilmeyen, sosyal kültürel dinamiklerini anlamayanlar açısından, hiç eleştirmeyin, bu sindirilmesi zor bir cümledir.

Bunun vebali de bu iletişimi kur(a)mayan siyaset aygıtına ve medyaya aittir.

Ne medyadan ne siyasetten ümidim yok.

Kandil'de yaptığım röportaj sonrası muhatap olduğum sistemli linç kampanyası, 'ötekini anlama' adına Türkiye'ye fırsat sunacak belgeseli de maalesef heba etti.

Ama, kitap böyle bir şey değil.

Funda Danışman ve Rojin Canan Akın'ın Metis Yayınları'nın Siyah-Beyaz dizisinden çıkan Bildiğin Gibi Değil adlı kitabı umudumu yeşertti.

1975-85 yılları arasında doğan 19 Kürt, kendi 90'larını anlatıyor.

Kitap, Zizek'in bir sözüyle başlıyor: 'Hikâyelerini bilmediklerimizdir en çok düşman olduklarımız...'

Bu kitap 90'lı yıllarda huzurla, neşeyle büyüyen bir kuşağa aynı coğrafyada nasıl acılar yaşandığını anlatan rahatsız edici bir kitap.

Rahatsız edici olduğu için anlamaya imkan sunan, empatinin kapılarını açan bir kitap.

Funda Danışman kitabın daha oluşma sürecini anlatırken bile nasıl bir içerikle karşı karşıya olduğumuza dair ipucu veriyor:

-Bir kişi vardı; görünüş itibarıyla babamla aynı yaşta olduğunu düşündüm, 50'lerinde... Saçları, bıyıkları beyaz. Çalışmamızdan söz edince 'Ben de 90'larda çocuktum' dedi, inanamadık. 79'lu ya da 80'li; dört çocuk babası... Konuşurken bir yerde hüngür hüngür ağlamaya başladı. Kayıt cihazını kapattık ve öylece kaldık. Bir insan karşınızda çaresiz ve siz ne yapacağınızı bilemiyorsunuz. Kitapta 19 hikâye var ama biz böyle 60'a yakın kişiyle görüştük, daha iyi anlamak için meseleyi.

Babasının gözleri önünde defalarca tecavüz edilen o Hazal hâlâ aramızda...

Anneleri dayakla felç edilen, kardeşlerinin ölüsüne yüz süren, yediği dayaklardan üniformadan nefret eden o çocuklar burada.

Kayıpların yılları; kurşun, kan, işkence, taciz, aşağılama...Yalan? Abartı?Ajitasyon?

Maalesef, bu kitap hem bir kabus, hem de değil. Kabus bile değil.

Ötesi... Zira sahici. 90'lı yıllarda Batı'da tüm bunlardan habersiz büyüyen çocuklara akranlarından yazılan bir mektup bu.

İç döken bir mektup.

Ne olur okuyun. Anlamak için. Hissetmek için.

O acıyı bir yerimizde hissetsek. İnsanlığın türküsünü dinleriz.

Geniş ve kirli hesap adamlarının ele geçirdiği zeminlerde söz yok.

Söz kitaplarda, hala...

Okursak; kelimeler bizi kuşatırsa, belki yüreğimiz anlar. O zaman, belki o zaman ortak geleceğimizi sloganlarla gömmek yerine, kalıcı barışa yol açacak bir zeminden insana dair bir kitabe de biz yazarız çocuklarımıza.