Ömer Lekesiz, ''Masa üssünden'', Yeni Şafak, 20 Mart 2013

François Jullien'in Çin düşünce ve sanatı üzerine yazdığı önemli kitaplarından biri Süreç mi Yaradılış mı? Çinli Aydınların Düşüncesine Giriş, Kültürlerarası Problematik Denemesi adıyla çıktı.

Klişe bir söyleyiş olduğuna bakmaksızın 'beklenen kitap' diyeceğim çünkü, bu kitabı Fransızcasından okuyanların da –Çin kültürüne çok özel bir ilgileri yoksa– fazla bir şey anlamış olabileceklerini pek tahmin etmiyorum. Bu yüzden onun İsmet Birkan gibi yetkin bir çevirmen tarafından Türkçeleştirilmiş olmasını önemli bir kazanım olarak değerlendiriyorum.

Türk tarihinin önemli bir bölümü Çin tarihine bitişik olduğu halde, her nedense Çin düşüncesi ve sanatı çok uzağımıza düşer. Minyatür dahil kimi sanatları, daha da önemlisi o sanatları kuran idraki büyük oranda Çin'den aldığımız halde Çin'e karşı bir Fransız'a olduğumuzdan daha Fransız durumdayız.

Jullien'in bu kitabında özellikle doğa algısı - apaçıklık, söz ve eylemin değeri / değersizliği, görünenle görünmeyenin ilişkisi, aşkınlık, süreklilik, dilsel süreç konusunda altını çize çize okuyacağınız çok önemli tanımlar, tespitler, değerlendirmeler olacaktır.