"Belirsizlik", s. 9-11

"Müsbet bilimler üzerine olur olmaz hayaller kuruluyor."

Bir sabah traş olurken aklıma geldi bu; düşündükçe de daha çok hoşuma gidiyor.

Babam da zaten, "Anlaşıldı, sen hep idealist kalacaksın" derdi. İdealizm üzerine de olur olmaz hayaller kuruluyor.

İyi niyetli insanların bilginin en ücra köşelerinde bile kesinlik peşine düşmeleri, hayatlarını buna adamaları gereksizdir demiyorum. Gereklidir. Hatta vazgeçilmezdir. Fakat –alınacağı varsayılan kesin ve nihai sonuçları beklemekteyken– ille de kesinliğe ihtiyacımız olduğunu sanmıyorum.

Bilim, gerek sonsuz büyüklüklerde gerekse sonsuz küçüklüklerde evreni araştırdıkça her şeyin hareket olduğu çıkıyor ortaya. Aslına bakılırsa kesinlik kazanmış bilgilerimizin çoğu, hayatımızdaki belirsizliklerden daha fazla bunaltır bizi. Belki de yapılacak tek şey, bu belirsizliği iç huzuruyla yaşamayı öğrenmektir.

Güneş sistemiyle diyalog kurma çabası diyebileceğimiz astroloji –"nesne"si yeterince uzakta olduğundan– insan üzerine bir şeyler söylemeye rahatlıkla devam edebilmemizi sağlar. İnsan üzerine bir şeyler söylemeye devam edilebilmesi güzel bir şey.

Efsaneler insana hitap eder, insanla konuşurlar; ya da en azından insanın kendisi hakkında bir şeyler söylemesini mümkün kılarlar, tam da emin olamayacağı bir şeyler. Efsaneler sayesinde insan, üstelik sırtını tümüyle onlara dayamadan, ilerleme imkânı bulur. İnsanın sırtını tümüyle bir şeye dayamadan ilerlemeye devam etmesi güzel bir şey.

Başka bazı efsanelerin yanı sıra, ben şahsen burcumu da benimsemeyi seçtim. Ama hiçbir sözleşmenin altına imza atmadan. Ben burcumla oynuyorum. Çok da iyi bir oyuncu: Bana zevk veriyor, güven veriyor, korkutuyor beni. İşler sarpa sarar gibi olursa burcumu değiştirmeye hazırım. Kendi burcumu benimsediğim gibi, birkaç burcu daha benimsedim.

Astrolojiden söz eden insanlar, tıpkı psikanalizden söz edenler gibi, bunu maalesef bir kesinlik çerçevesinde yapıyorlar. Benim astrolojiye olan ilgim, psikanalize olan ilgim gibi, yemek ve okul sohbetlerine kadar uzanır, zaten daha ileriye de gitmez.

Bununla birlikte, bugüne kadar hafif bir gülümseme vaadi içermeyen herhangi bir şeyi öğrenebildiğimi sanmıyorum.

Karamsarlık derecesinde akılcı kimseler şöyle düşünecekler: "Böyle saçmalıklar üzerine kitap yayınlamak yasaklanmalı"; hatta bazıları belki bunu açıkça söyleyecekler.

Daha keskin olanları "Üstelik adam astrolog bile değil" diye ekleyecek.