Mahir Bora Kayıhan, ''Eleştirinin 'kör' noktası'', Olay gazetesi, 1 Mayıs 2008

Paul de Man, 20. yüzyılın en önde gelen eleştirmenlerinden biri hiç kuşkusuz. Kendine özgü bakış açısıyla edebiyatta saygın bir yer edinen de Man'ın bir klasik kabul edilen yapıtı Körlük ve İçgörü, Metis Yayınları'ndan çıktı.

1970'li yıllardan itibaren dünyada büyük ses getiren kitaptaki denemelerinde düşüncesini yapıtlardan değil de eleştirmenlerden hareketle geliştiriyor de Man. Ferit Burak Aydar ve Cem Soydemir'in dilimize kazandırdığı kitap, 'Çağdaş Eleştirinin Retoriği Üzerine Denemeler' alt başlığını taşıyor. De Man'ın yapıtının bunca ilgi çekmesinde Blanchot, Lukacs, Poulet, Derrida, Heidegger, Bloom gibi eleştirmenlerden yola çıkmış olmasının da payı var. De Man'ın ana izleği; bu ünlü eleştirmenlerin, inceledikleri metinlerin yapısı hakkındaki bulgularının, en başta model olarak kullandıkları genel anlayışla çeliştiğini göstermesi. Bir bakıma de Man, bu yazarların kör noktalarını oluşturan bu çelişki ve uyumsuzluğun onları 'beslediğini' gözler önüne seriyor.

Edebiyatla ve edebiyat kuramıyla ilgilenenlerin kayıtsız kalamayacakları bir kitap olan Körlük ve İçgörü'nün girişinde Wlad Godzich, şu ifadeleri kullanıyor yazar hakkında:

'Paul de Man'ın adı zikredilir zikredilmez betimleyici bir sistemin devreye girdiğine hemen hiç şüphe yoktur. De Man'ın edebiyat teorileri alanındaki üstünlüğü genel bir kabul görmüştür; akademik toplantılarda ve konferanslarda sunduğu tebliğler akademisyenlerden ve öğrencilerden büyük ilgi görmektedir. Kolay anlaşılır, ince eleyip sık dokuyan ('cerrah titizliğinde' diyenler daha çok), düşüncenin sağlamlığından taviz vermeyen, haşin ama bir şekilde de içten ve hatta nazik biri olduğu söylenir. Günümüzün önde gelen teorisyenlerini ve eleştirmenlerini ele alıyor olmasına karşın, çarpıcı bir özellik olarak üslubunda polemik izine rastlanmaz. İnsan tıpkı bir konsere tanıklık eder gibi dinler onu: De Man'ın ne yapacağını daha baştan biliriz, ama yine de icrasının zarafeti, kesinliği ve tam kararında oluşu karşısında şapka çıkartmamak mümkün değildir; insan ister istemez, bu gördüğünün bir daha yapılamayacağına dair kesin bir kanıya kapılır.'

Paul de Man'ın, Körlük ve İçgörü adlı yapıtı zor okunan bir kitap olmasına karşın son derece ilgi çekici ve zihin açıcı bir çalışma.