Mustafa Arslantunalı, “Pirens ile Güllü”, Virgül, Sayı 33, Eylül 2000

1996’da yayımlanan bu benzersiz kitap, karikatür ile resmin ilginç bir bileşimi.

Kitabın adı kendini biraz ele veriyor: Demirci, Caravaggio’dan Botticelli’ye, Picasso’dan Van Gogh’a, Renoir’dan Hockney’e dek bir dizi ressamın tablolarını almış, karikatürün dünyasına “çevirmiş”. Ama ‘karikatürleştirmeden’, mizah ya da nükte katmaya çalışmadan.

Bazen insan okurken bir cümleyi göz ucuyla düzeltip öyle geçtiğini fark eder. Babaanneniz filmin sonunu beğenmiştir ama bu mutlu sonu bildik dünyaya biraz daha uydurmaktan kendini alamaz: “E üc tane kızan da yapar bunlar emen”.

Demirci’nin de bu tabloları beğendiği, ama her birini kendi dünyasına uydurmak istediği belli. Koca burunlu, patlak gözlü, eğri bacaklı karikatür tipleri, Matisse’in, Velazquez’in, Rembrandt’ın... resimlerine girmişler, renkleri ve desenleri hiç bozmadan “esas oyuncular”ın yerini alıvermişler... Hiç de öyle resmin evine taşradan gelmiş akrabalar gibi iğreti durmuyorlar üstelik. Rollerinin gereği neyse yapıyorlar: Van Gogh imzalı mahkûmlarla Latif imzalı mahkûmlar hem çok farklılar birbirlerinden hem de çok benzeşiyorlar. Picasso’nun sade yemeğiyle Demirci’ninki arasındaki tek fark, tabii ki ucuz şarap şişesinin yerini plastik su şişesine bırakması değil. Picasso resmin dünyasından karikatür evrenine taşınmış oluyor; düzgün bir çeviride olması gerektiği gibi, aslına sadık bir şekilde – bu imkânsız olsa da…