Yayımlandığı ilk yıldan beri okurlarımızın severek aldığı ajandalarımız, ne yazık ki kimi sevgisiz insanları da illet ediyor. Cadılar ajandamızda vurguladığımız gibi her yerde düşman arayışına çıkanlar, zihinleri ve yürekleri yerine tepkilerini rehber edinenler kelimelerden özellikle korkuyor. Peki, dedik biz de o zaman, mevcut kelimelerden kaçınalım, hazır çağrışımları devre dışı bırakalım, olmayan kelimelere bakalım bu sefer!

Acaba dilimizdeki hangi kelimelerin eksikliği yaşadıklarımıza da etki yapıyor? Kimi hayati duygularımız, tecrübelerimiz sırf adları konmadığı için hayatın dışında, önemsiz, tali gibi görünüyor olmasın? Dünya gezegenindeki kaderdaşlarımız bizimkilerden başka hangi kavramları/duyguları/durumları adlandırmaya ihtiyaç duyuyor? Edebiyatçılar bizim dikkatimize hangi yeni kelimeleri sunmak istiyor? Engin Geçtan, Birhan Keskin, Murathan Mungan, Ayşegül Devecioğlu, Ahmet Sipahioğlu, Süreyye Berfe, Meltem Ahıska, Saffet Murat Tura, Niyazi Zorlu, Cemal Yardımcı, Türker Armaner, Fatmagül Berktay, Murat Uyurkulak ajandaya katkıda bulunan isimler arasında...

Kelimeler hep kifayetsiz kalacak, biliyoruz. Ve tamam, olmayacak şey bir insanın bir insanı anlaması. Ama anlama, anlatma, anlaşılma, anlaşma ihtimalinin peşinden koşmaktan da vazgeçecek değiliz! Hayatlarımızın hep yeni kelimelerle güzelleşmesi, derinleşmesi umuduyla... —Metis Yayınları

pattama tandansı bir yazıyı/konuşmayı yanlış anlayanların yorum yapma ihtimalinin daha fazla olması. Dil ile beyin bağlantısının zayıflaması ama dil etkinliğinin artmasından kaynaklanır; hızla salgına dörüşür. Televizyon yorumcuları ve köşe yazarlarından başlayarak yurt sathına yayılan salgının ileri safhalarında en çok bağıran, hakaret eden ya da üstbaş yırtan kendini en haklı sanır. Bunlar karşısında beyin faaliyetlerini durduramayanların suskunlaştığı görülür. Salgın yüzünden internet üzerinden yazışan gruplarda ve bilumum sosyal medyada kırgınlık, kızgınlık ve yılgınlığın çoğaldığı, bir araya gelen iki kişinin üçe bölünüp yok olduğu, örgütlenme, işbirliği ve dayanışma yoluyla güçlenme ihtimalinin giderek zayıfladığı saptanmıştır.

Şunu anlatacak bir kelime olsa:

Karşıdan karşıya geçerken, yoldan gelen araba durup durmamaya, yaya da geçip geçmemeye karar veremediğinde oluşan tereddüt atmosferinin ardından, önce her ikisinin de geçmeye, sonra her ikisinin de durmaya davranması üzerine her iki tarafın yaşadığı yarı şaşkınlık yarı öfke hali.

Seçimlerden sonra ay ve gün isimleri:

Türkmenistan Cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı, seçimleri kazanmasının ardından önce kendi adını, sonra ay ve gün isimlerini değiştirdi. Ay isimleri, ocak ayından başlayarak, sırasıyla: Türkmenbaşı, Bayrak, Nevruz, Kurbansultan (annesinin adı), Mahdumkulu, Oğuz, Korkutata, Alparslan, Ruhname, Garaşsızlık, Sultansancer ve Bitaraflık. Gü...

Devamını görmek için bkz.

Eyüp Tatlıpınar, “'Vatandaşın pes etme noktası' için Metis 2012 Ajandası'nın önerisi var”, Akşam, 18 Kasım 2011

Yağmurdan önceki rüzgâr'ın bizde özel bir adı yoktur, 'aynı anda hem yağmurun yağıp güneşin ışımasının' özel bir adı olmadığı gibi... Fakat bir dilde karşılığı kelime olarak bulunmayan bir olay, başka bir dilde özel olarak adlandırılabiliyor. Saydığımız ilk olaya, yağmuru eksik kalmayan bir coğrafyada konuşulan Galce dilinde 'fuaradh-froik' denirmiş. İkincisinin Güney Afrika'daki karşılığıysa 'maymun düğünü' anlamına gelen bir kelimeymiş. ?Her dil yaşadığı coğrafyadaki ihtiyacına göre bir olayı, örneğin o olayın çeşitliliğine ya da karşılaşılma sıklığına göre özel olarak adlandırıyor veya buna gerek duymuyor. Türkçe'de 'vatandaşın pes deme noktası'na karşılık gelen bir kelime fena durmaz mıydı mesela? Ya da şu durumu anlatan bir kelime; 'Karşıdan karşıya geçerken, yoldan gelen araba durup durmamaya, yaya da geçip geçmemeye karar veremediğinde oluşan tereddüt atmosferinin ardından, önce her ikisinin de geçmeye, sonra her ikisinin de durmaya davranması üzerine her iki tarafın yaşadığı yarı şaşkınlık yarı öfke hali.' ?Bütün bu bahsettiğimiz mevzuya üşenmeden kafa yormuş bir ajanda var karşımızda; Metis Ajanda 2012... Yayınladığı kitaplarla edebiyat ve kültür dünyasının vazgeçilmez yayınevleri arasına girmiş Metis Yayınları, 2004'ten beri 'toplumsal hareketler', 'doğa', 'yaratıcılık' 'cadılar' gibi farklı konularda tematik ajandala...

Devamını görmek için bkz.

Sercan Meriç, ''Metis Ajanda’nın olmayan kelimeleri'', Bianet 17 Aralık 2011

''Yayımlandığı ilk yıldan beri okurlarımızın severek aldığı ajandalarımız, ne yazık ki kimi sevgisiz insanları da illet ediyor.

Cadılar ajandamızda vurguladığımız gibi her yerde düşman arayışına çıkanlar, zihinleri ve yürekleri yerine tepkilerini rehber edinenler kelimelerden özellikle korkuyor.

Peki, dedik biz de o zaman, mevcut kelimelerden kaçınalım, hazır çağrışımları devre dışı bırakalım, olmayan kelimelere bakalım bu sefer!"

Metis'in 2012 Ajandası Olmayan Kelimeler bu sefer "Bahab*" etkisi yaratacağa benziyor.

Diyalektik yöntemlerle kelimeler türeten yazarlar, kimi zaman kahkaha atmamızı sağlarken, kimi zamanda yeni kelimelerle hazneleri zorlayarak düşünmemize teşvik edecek. Yazmaktan çok, okumaktan zevk alacağımız bir ajanda bekliyor bizleri 2012 semalarında.

Olmayan Kelimeler, bazı anların tarifsiz duygusu ve şaşkınlığı içerisinde dillendiremediğimiz durumların açıklamasını bulabilmek isteyenlerin modern sözlüğü görevini üstlenebilir gibi gözüküyor.

Ajandanın satır sonlarında yer alan kelime türevleri; aslında dilbilimin ne tür imkânlar yarattığını gösteriyor. Açıklamaya çalıştığımız fikirleri klasik yoldan değil, sınırları aşan beyin fırtınasıyla kelimelendirmek yetisini güçlendiriyor Olmayan Kelimeler.

Bebeğin attığı ilk çığlığın bir adı olmalı

Yazarlar tarafından sayfa aralarında aydınlatılan anlar dışında, kimi ...

Devamını görmek için bkz.