Kavgacı, kışkırtıcı, başta kendisi herkese ve her şeye karşı olan "huysuz" bir yazar. Wittgenstein'ın Yeğeni, sevilmeyi umursamayan ama sevgiyi umursayan çağdaş bir sesin, kendi kendisiyle konuşur gibi sürdürdüğü benzersiz bir anlatı. Şu cümlelerle anlatıyor Thomas Bernard yazıyla –yoksa hayatla mı demeli– ilişkisini:

"Yazdığım her kitapta, seçtiğim konuya duyduğum sevgi ve nefret arasında gidip gelirim. Ne zaman ikinci duygu ağır bassa, zihinsel işleri tamamıyla bir kenara bırakıp, kendimi bedensel işlere adamaya karar veririm... Ama bir süre sonra gene kendimden nefret etmeye başlarım; çareyi yeniden zihne sığınmakta bulurum. Bazen bu dengesizliğim ailemde her türlü insan, çiftçiler, düşünürler, işçiler, yazarlar, dahiler, geri zekâlılar, orta karar burjuvalar ve hatta katiller olmasından mı ileri geliyor diye düşünürüm. Bütün bu insanlar aynı anda var olurlar içimde; didişir dururlar. Bazen birinin, bazen ötekinin kanatları altına sığınmak isterim. Seçim yapmak zorunda olmak, çıldırmanın eşiğine getirir beni. Aynanın karşısında tıraş olurken bir sabah boğazımı usturayla kesivermedimse henüz, tek sebebi korkaklığımdır."

Orhan Pamuk, "Thomas Bernhard'ın Roman Dünyası Üzerine", s. 5-9

İki Dünya savaşı arasında binlerce yıllık edebi önyargılar hazinesine katılan ve kitap tanıtma yazarlarının küçük sözlüklerinde hâlâ baş köşeyi işgal eden kullanışlı anahtarlardan biri de "ekonomik" kavramıdır. Bu dönemde parlayan Hemingway, Fitzgerald gibi Amerikan yazarlarının üslubu kadar bu iki savaş arasındaki "Büyük Bunalım"ın "ekonomik" anıları yüzünden hafızalara kazılan bu edebi önyargıya göre aklı başında bir yazardan bir sahneyi en kısa yoldan, en az kelimeyle çizmesi, gözlemlerinde diyaloglarında hiçbir tekrara yer vermemesi beklenir.

Thomas Bernhard ise ne aklı başında gözükmeye karar vermiş bir yazardır ne de "ekonomik" olmaya. Romanlarının kahramanlarının dünyasının temel taşlarından biri tekrardır. Yalnız saplantılı roman kahramanları aynı takıntıları tekrarlayıp, dönüp dolaşıp aynı öfke ve tutkuları dile getirmekle kalmazlar, bu tutku ve saplantıları bize şaşırtıcı bir enerjiyle anlatan...

Devamını görmek için bkz.

Açılış Bölümü, s. 10-16

Cenazemde iki yüz dostum bulunacak ve sen de mutlaka mezarımın başında bir konuşma yapacaksın.

Bin dokuz yüz altmış yedi yılında Baumgartnerhöhe'de, oranın Hermann Paviyonunda yılmadan yorulmadan çalışan rahibe hemşirelerden biri bir yıl önce Brüksel'de La Croix sokağı 60 numarada yazmış olduğum ve yeni piyasaya çıkan Yılgınlık adlı kitabımı yatağımın üzerine koydu, ama bende kitabı elime alacak hal yoktu, çünkü göğüs kafesimden yumruk büyüklüğünde bir uru çıkarıp almak üzere boğazımı yarıp açan hekimlerin beni soktukları saatler süren narkozdan henüz birkaç dakika önce ayılmıştım. Hatırlıyorum, bir "Altıgünsavaşı"ydı ve bana amansızca uygulanan kortizon tedavisi sonucunda, tam doktorların istediği gibi bir Aydede yüzü edinmiştim; vizite sırasında, bu aydede yüzünü görünce kendi ifadelerine bakılırsa ancak bir kaç hafta, en iyi olasılıkla birkaç ay ömrü kalan beni bile güldüren şakalar yaptılar. Hermann Paviyonu aynı katta bulunan yedi ...

Devamını görmek için bkz.

Erkan Canan, “Saplantının dairesel hareketi”, Radikal Kitap Eki, 27 Ocak 2006

Franz Kafka metinlerinin özelliklerinden biri, ayrıntıları çoğaltmasıdır denebilir. Kafka, bir ayrıntının kuyruğundan tutarak daha başka ayrıntılara, ayrıntının ayrıntısına gider. Bu sarmal yapıda, bu kadar ince, akla gelmeyecek noktalara temas etmesi, onun kaotik bilincine misafir olan okuyucuyu şaşırtır. Onun dolambaçlı, labirentimsi yolları olmadık yerlere gider fakat, aynı zamanda hem ayrıntının basitliği ve kendiliğindenliği hem de ve aynı zamanda bunca basitliğine rağmen bilinçte kalıcı izler bırakışı, Kafkaesk tarzın özgün bileşenleridir. Kafka metinlerinde, kabullenilmeyen yapı/sistem karşısında bireyin bu sistemin/yapının gediklerini gören bir üçüncü göz vardır sanki. Birey, gözler, gözlemlediklerini yorumlarken de kendi iradi yeteneğiyle kendini uzakta tutabilir. Öyle ki, Kafka metinlerindeki tutunamayan tip, sırf tutunamadığı için güçlü kalmış gibidir. Ve bu tutunamama, onu sistemde...

Devamını görmek için bkz.