İnsana dair bilgimizi kökten değiştiren, insanı doğadaki tahtından indirip diğer hayvanların arasına katan, bu nedenle de eserleri gerek yaşadığı çağda gerekse günümüzde hararetli bilimsel, toplumsal, ahlaki ve dini tartışmalara konu olup çok farklı şekillerde yorumlanan bir bilimci Darwin. Ortaya koyduğu evrim teorisi şimdiye dek hangi ideolojiler tarafından sahiplenilmedi ki: rekabetçi kapitalizm, sosyalizm, anarşizm, sömürgecilik, cinsiyetçilik, feminizm, teizm, ateizm ve daha niceleri.

George Levine de bize bir Darwin yorumu sunuyor, ama onunki evrim teorisinden çok Darwin'in kendisini kişisel yönleriyle ele alan bir yorum. Darwin deyince akla gelebilecek katı, soğuk, duygusuz bilimcinin yerine, hayatıyla bilimi iç içe olan, en duygusal anlarında bile bilimci hassasiyetiyle gözlem yapmayı sürdüren, öte yandan en nesnel gözlemlerinde bile hislerini, bilhassa doğanın ayrıntılarında gizli olan mucizeler karşısındaki şaşkınlığını ele veren müşfik bir doğa âşığı koyuyor Levine; yaşadığı zamanın önyargılarından muaf olmayan ama bilimsel zihniyeti ve açık fikirliliği sayesinde bunların ötesine de geçebilen bir doğa âlimi.

Darwin'in dünyası "doğal" bir dünya olduğu için, doğaüstüne yüz vermediği için hiç de büyüsünü yitirmiş, mekanik bir yer değil; aksine büyüyle, anlamla, değerle dopdolu. Dünyayı, doğayı, birbirine bağlı ve bağımlı olan tüm canlıları sevmek, hayata huşu, hayret ve hayranlıkla bakmak için doğaüstüne gerek olmadığının en sağlam kanıtı Darwin - güçlü bir maneviyat için "öte"lere bakmak gerekmediğinin en iyi örneği.

Önsöz, s. 15-30.

Bundan birkaç ay önce, düşüncelerimin nerelere kadar uzandığını gayet iyi bilen, bu düşüncelerin çoğunu paylaşan ve Darwin'in beni hâlâ cezbettiğinin farkında olan oğlum, bana üzerinde "Darwin Sizi Seviyor" yazılı bir çıkartma vermişti. Oğlumun, oldum olası hayranlık duyduğum ve kısmen de korktuğum bir ironi ve komik bir sinizm anlayışı vardır; bana gelince, böyle bir çıkartmayı arabama yapıştırmanın yol açacağı bariz saldırganlık açıkçası beni biraz huzursuz etmişti. Fakat ABD'de yirminci yüzyılın ilk yıllarına damgasını vuran saldırgan ve kitlesel bir din yönelimi dışında beni nihayetinde bu çıkartmayı arabama yapıştırmaya götüren başka nedenler vardı. Bu çıkartmanın beni en başta kendine çekmiş olan ve yirmi yıllık çalışma sonrasında hâlâ çekmeye devam eden Darwin hakkında, belki komik, en azından ironik bir şekilde sahici ve önemli bir şey ima ettiğini fark etmiştim.

İşte bunu fark ettikten sonra bu kitabı yazmadaki asıl niyetlerimden uzaklaşıp ...

Devamını görmek için bkz.

Ahmet İnsel, “Evrim kuramı yaşıyor”, Radikal Kitap Eki, 22 Mayıs 2009

Darwin’in Türlerin Kökeni başlıklı kitabı 24 Kasım 1859’da satışa sunulmuştu. 1250 adet basılan kitap, birkaç gün içinde tükenmişti. O günden beri kitabın yeni baskıları İngilizce ve başka dillerde aralıksız yapılıyor. Kitap yayımlandığında, ona gösterilen ilgi kadar tepkiler de büyük oldu. Sadece kilise çevresi değil, dönemin bazı önemli bilim insanları da Darwin’in tezine şiddetle karşı çıktılar. Anatomici Richard Owen, zoolog ve jeolog Louis Agassiz gibi dönemin bilim dünyasının saygın isimleri, Darwin’in tezini eleştirirken, genel olarak evrim kuramına karşı değildiler. Bu kuram Lamarck tarafından elli yıl önce önerilmiş ve bilim dünyasında büyük ölçüde kabul görmüştü. Ama Lamarck’ın evrim kuramı bir kurucu ve düzenleyici gücün yönetiminde gelişiyordu. Canlılar dünyası, ilkel ve basit biçimlerden karmaşık ve ileri biçimlere doğru evrilirken bu güç tarafından yönlendiriliyordu. Hayatının ile...

Devamını görmek için bkz.