Modern toplumlar eşitliği temel değerlerden biri olarak kabul ediyor. Nitekim günümüzde kimlik etrafındaki ayrımcılıklara karşı eşitlik mücadelesi gün geçtikçe güçleniyor. Buna karşılık maddi eşitlik mücadelesi güç kaybetti ve bu alandaki eşitsizlikler derinleşiyor. Bu paradoksu nasıl anlamalı? Eşitlik arzumuz adaletsizlikten rahatsız olmayacak kadar zayıfladı mı yoksa?

Florent Guénard eşitlik ile kurulan ruhsal ilişkinin karmaşık olduğunu gösteriyor. Yazara göre eşitlikçi toplumlarda eşitlik, hem bireyler arasındaki ilişkiyi yapılandırdığı hem de her bireyin kendini değerlendirmesi için bir kıstas oluşturduğu için başlı başına bir değer olarak benimseniyor. Modern ve eşitsiz toplumlarda ise bu tutku ortadan kalkmıyor ama kılık değiştiriyor: Herkes kendisi için eşitlik ister bir hale geliyor, çünkü modern hayatta onur duygumuz yaşam düzeyleriyle ilgili kıyaslamalardan etkileniyor. Maddi koşulların eşitsizliği özsaygımızı yaralayabiliyor. Kuşkusuz buna tepki olarak gelişen duyguların da bugünkü toplumsal isteklerimizi önemli ölçüde açıkladığı görülüyor. Gelirde ve mirasta eşitsizliğin azaltılması bugün artık sadece siyasi bir seçenek değil, tarihsel bir zorunluluk haline geldi.

Giriş, s. 13-14

Modern toplumların paradoksu hepimizin malumu: Bir yandan bizzat temellerine yerleştirdikleri insanların eşitliği fikriyle kendilerini tanımlıyorlar; öte yandan ise üyeleri arasında rekabeti teşvik etmek suretiyle kaynakların dağılımında eşitsizliğe yol açıyorlar. Toplumlarımız, bilfiil kendilerini oluşturan ilkenin hilafına, eşitsizlik üretiyorlar. Bu paradoks günümüzde son derece özgül bir boyut kazanmıştır. Eşitlikçi hareket durmaksızın ilerleme kaydetmektedir ve demokratik hassasiyet bugün artık gitgide daha yoğun biçimde toplumsal cinsiyet, ırk ya da engellilik durumundan kaynaklanan haksızlıkları gidermeye vakfedilmektedir. Kuşkusuz daha katedilecek uzun bir yol var önümüzde, ama bu yola girilmiştir. Gelgelelim ekonomik eşitsizlikler alanında böyle bir durum söz konusu değil. Aksine bu eşitsizlikler, durmaksızın derinleşmekteler ve böylesi uçurumları kapatmak için yaygın bir istek olduğunu bugün için görebilmek son derece zor. Bu uyuşukluğu...

Devamını görmek için bkz.

Adalet Çavdar, "Toplumsal eşitsizliklerin İzinde: Florent Guénard ile bir yolculuk", artigercek.com, 14 Eylül 2024

Öncelikle merhaba, uzun zamandır düzenli olarak yazı yazmıyordum. Artı Gerçek’le geri dönmüş oldum. Dönerken de uzun zamandır gerçekten okumayı istediğim bir kitabı ele almak istedim. Amma velakin, seçtiğim kitabın bu kadar zor olduğunun farkında değildim. Hem okudum, hem dünyanın derdine yandım, hem de her sabah gördüğüm haberlerle işin içinden çıkmaya çalıştım.

Türkiye gibi bir ülkede yaşayınca, eşitsizlik kavramı insana yabancı gelmiyor. Hem dünyanın neresinde yok ki bu lanet. Fakat Türkiye’de gün geçtikçe görünürleşen ve bize umutsuzluk veren bir hal eşlik ediyor ona. Her gün sokakta yanından geçtiğiniz insanlar, bir yanda lüks içinde yaşayanlar, diğer yanda hayat mücadelesi verenler... Hepsini aynı karede görmek, her görüşte umduklarımızın, bulduklarımızın ve bildiklerimizin muhasebesini tekrar yapmak... İşte bu yüzden Florent Guénard’ın...

Devamını görmek için bkz.