Bir ameliyathane, iki doktor ve beyin ameliyatı geçirmek üzere olan bir epilepsi hastası... Ameliyat masasında yatmakta olan Neil bu aşamaya gelene dek doktorlarıyla beyin üzerine uzun sohbetler etmiş, ilginç deneylerden geçmiş; nitekim aralarındaki diyalog ameliyathanede de sürüyor ve biz okurlar da bu aydınlatıcı sohbetlere kulak misafiri oluyoruz.

Bilinç nedir ve beynin neresindedir? Beyin ile benlik arasında nasıl bir ilişki vardır? İnsan düşünürken, hissederken, dış dünyayı algılarken beynin farklı bölümlerinde hangi hummalı faaliyetler sürüp gider? Doğuştan gelen veya sonradan gerçekleşen hasarlar nedeniyle bu faaliyetlerin aksaması halinde neler olur? Bellek nedir ve nasıl işler? Ruhsal bozuklukların fiziksel nedenleri nelerdir? Dil nasıl öğrenilir ve konuşurken ya da konuşulanı dinlerken beynin dille ilgili kısmında neler olup biter?

Nörobiyolog William H. Calvin ve beyin cerrahı George A. Ojemann' ın birlikte kaleme aldığı Neil’in Beyniyle Konuşmalar, bizi beynin son derece karmaşık, incelikli, hayret verici dünyasına götüren sürükleyici bir kitap.

Birinci Bölüm, Beyne Açılan Bir Pencere, s. 11-25

El yıkama bir ameliyathane ritüelidir ve ben bu ritüel pratiğimi biraz kaybettim. Dirseklerin aşağıda dursun ki, su kirli bölgelerden temiz bölgelere doğru değil de dirseklerinden aşağı aksın, diye hatırlatıyorum kendime. Ovala, iyice ovala. Ellerimi üç dakika daha yıkamam lazım, sonra ameliyathaneye girişim muhteşem olacak.

Pek sık tekrarlamadığım için düşüne düşüne yapsam da, bu temizlik ritüeli bir cerrah için otomatik olarak yerine getirilen, en fazla bisiklet kullanmak kadar düşünce gerektiren bir ritüeldir. Bir cerrah, hasta hakkında düşünmek, vakanın yeni yönlerini müşahede etmek, tercihleri sorulduğunda hastanın neler söylediği üzerinde düşünmek için sessiz sakin bir on dakika harcar. Bu tür beyin cerrahilerinde, hastanın beyninin kendine has özelliklerine göre, ameliyat esnasında birçok değişiklik yapmak gerekebilir. Çoğunlukla ameliyat esnasında, hastanın sonraki hayatını etkileyebilecek ciddi kararlar alma...

Devamını görmek için bkz.