Nil Dumansızoğlu, "Bilindik bir yalnızlık serüveni", İzafi Dergisi, Eylül-Ekim 2011

Monoton bir hayatın ve evliliğin içinde kısılmış, bunalmış, özgürlüğünü arayan bir kadının öyküsünü anlatıyor bizlere Solak Kadın. Peter Handke’nin kaleme aldığı bu eser 1976 yılında Die Linkshandige Frau adıyla yayımlanmış ve Tevfik Turan çevirisiyle 1987’de Metis tarafından Türkiye’de okuyucuya sunulmuştur. En son 2000 yılındaki 7. baskısıyla kitap raflarındaki yerini korumaktadır.

Otuz yaşındaki Marianne sıradan aile yaşantısının yarattığı yalnızlığı, kendini tek başına bırakarak atmak istiyor üzerinden. Avrupa’ca tanınmış bir porselen şirketinin bölge şubesinin satış şefi ile evli olan kadın, kocasının iş seyahatinden döndüğü akşam bir otelde geçirdikleri güzel gecenin sabahı “Git!” diyor kocasına, “Git ve beni yalnız bırak!”

Handke hep “kadın” diye bahsediyor Marianne’den. Kadının adı yalnızca diyaloglarda gösteriyor kendini. Çünkü o bütün kadınları temsil ediyor, yalnızca yaşamından bir kesit anlatılan Marianne’yi değil. Bu yüzden bir isimle bireyselleştirilmiyor anlatıcı tarafından.

“Yalnız yaşayan, çocuklu bir kadın” diyor yazar onun için. Yani aslında yalnız değil. Ancak onun içsel yalnızlığı ne çocuğu Stefan’ın, ne arkadaşı Fransizka’nın ne de kocası Bruno’nın varlığıyla kayboluyor. Mutfaktan gelen buzdolabı homurtusu anlatıyor ve belki de anlıyor onun yalnızlığını.

"Ah!" diyor Bruno, “Siz kadınlar, sizin bu zavallı aklıbaşınızdalığınız!” Evet, aklı başında bir kadın o. Ancak onun kendini bilirliği, özgürlük için aydınlanışı “zavallı” kılıyor onu erkeğin gözünde. Hem kocasının, hem oğlunun hatta hem de babasının perspektifinde bir zavallı Marianne. Ailenin “koruyucu” figürlerince bir zavallı olan kadın, toplumun diğer erkeklerince de elde edilesi bir kadın. Çünkü özgür, üstüne üstlük yalnız! Yayımcı ve oyuncu karakterleri de toplumun bu diğer erkeklerini simgeliyor romanda.

Hep aynı plağı dinliyor kadın: “The Lenfhanded Women.” Belki de şarkıda bahsedilen yalnız kadını izleyen adamı düşlüyor, kendini o “solak kadın” gibi düşünerek.

Bir aydınlanışla kazandığı yalnızlığının ömrünü, evine tesadüfen doluşan insanlarla tamamlıyor kadın romanın sonunda. Ancak Bruno da diğerleri gibi evine dönüyor ve özgürlüğünü bırakmıyor kadın. “Böylece herkes, her biri kendi usulünce gündelik hayatını sürdürüyor.

Kitabın arka kapak yazısı şöyle: “İnsan günün birinde bir ‘aydınlanış’la uyanıp yaşamını değiştirecek bir karar verirse ne olur? Elinizdeki roman, kocasından ayrılıp çocuğuyla (evi, korkuları, cesaretiyle) birlikte yalnız kalmayı seçen bir kadının birkaç günlük serüvenini anlatıyor. Dramatik olmaktan çok olağanlığı, herkesçe yaşanabilirliği vurgulayan bir serüven bu. Bir kadının, başı dik yürüyüşünün ilk birkaç günü...”