Ezidiler, dini inançlarının kurbanı bir halktır. İnandıkları Melek Tavus, Tanrı'nın cennetten kovduğu melekle, yani Şeytan'la bir tutulduğu için Müslüman ve Hıristiyan komşuları tarafından dışlanmış, lanetlenmişlerdir.

Sabiha Banu Yalkut, Ezidiler üzerine çalışmaya 1979 yılında bir arkeoloji öğrencisi olarak gittiği Mardin'in Midyat ilçesinde karar verdi. Yıllarca onların izini sürdü; Almanya'da, diaspora koşullarında yaşayan Ezidilerle düzenli bir biçimde görüştü.

Melek Tavus'un Halkı Ezidiler, artık sayıları birkaç yüze inmiş olan Türkiyeli Ezidilerin, göç etme nedenlerini, göçün yarattığı dönüşümü ve diaspora koşullarında varolma ve varkalma mücadelelerini göstermeyi amaçlıyor.

Üçüncü Basıma Önsöz s. 11-23

Sabiha Banu Yalkut

Bu kitabın ilk baskısı 2002'de, ikinci baskısı ise 2006'da yayımlandı. O zamandan bu zamana hem Ezidi topluluğunda hem de dünyada pek çok şey değişti.

Ezidiler açısından bu değişikliklerin en önemlilerinden biri kendi istekleri doğrultusunda Yezidi olarak değil de Ezidi olarak tanımlanıyor olmaları. Ezidilerin uzun yıllar yılmaksızın sürdürdükleri mücadelenin sonunda elde ettikleri önemli bir kazanım bu. Onlara kendi dışındakilerin yakıştırdığı Yezidi deyimi onları yıllar boyunca ötekileştirerek dışlamış, hatta düşmanlaştırmıştı.

1997'de Berlin Özgür Üniversitesi'ne master tezi olarak sunduğum çalışmaya dayanarak hazırlanmış olan bu kitap yayımlandığında Ezidiler çoğunlukça Yezidi olarak biliniyordu. Bu nedenle ben de kendilerinden özür dileyerek bu deyimi kullanmak zorunda kalmıştım. 2013 yılında kitabın üçüncü baskısı yayımlandığında artık bu topluluğu tanımlamada Ezidi sözcüğü o...

Devamını görmek için bkz.

Ayşegül Devecioğlu, "Dönüşüm sürecinde bir cemaat", Radikal 2, 5 Ocak 2003

Tanrının önce yanından kovup, yedi bin yıl sonra bağışladığı baş meleği Tavus, halkını göstermek için parmağıyla bir daire çizdi ve "daire içindeki bu halk benim halkımdır" dedi. Ezidi inanışına göre daire, ruh göçünü ve evrendeki uyumu ifade ediyordu. Ne var ki, Ezidiler, hem Müslümanlar hem Hıristiyanlarca şeytanla özdeşleştirilen Melek Tavus'un halkı olmanın bedelini yüzlerce yıldan beri ödüyorlar.

Çoğu kişiyi Ezidilerle tanıştıran Murathan Mungan'ın Mahmut ile Yezida isimli tiyatro oyunuydu; hüzünlü, ustaca yazılmış bir aşk hikâyesiydi. Ezidilerin Müslümanlarca taşlanmasının bir düğün eğlentisi olacak kadar kanıksanmış olduğunu gösteren sahnelere rağmen, genel olarak etnik diye ifade edebileceğimiz konuların henüz bu kadar can alıcı biçimde gündemde olmaması nedeniyle olsa gerek, yöreye özgü, ağa kızı yanaşma ya da töreye karşı çıkan kız öyküsü olarak hatırda kalmıştı.

Ezidil...

Devamını görmek için bkz.