ISBN13 978-975-342-695-4
12,5x19,5 cm, 72 s.
Yazar Hakkında
İçindekiler
Okuma Parçası
Eleştiriler Görüşler
Yazarın Metis Yayınları'ndaki
diğer kitapları
Mahmud ile Yezida, 1980
Osmanlıya dair Hikâyat, 1981
Taziye, 1982
Kum Saati, 1984
Son Istanbul, 1985
Sahtiyan, 1985
Cenk Hikâyeleri, 1986
Kırk Oda, 1987
Lal Masallar, 1989
Eski 45'likler, 1989
Yaz Sinemaları, 1989
Mırıldandıklarım, 1990
Yaz Geçer, 1992
Geyikler Lanetler, 1992
Yaz Geçer - Özel Basım, 1992
Oda, Poster ve Şeylerin Kederi, 1993
Omayra, 1993
Bir Garip Orhan Veli, 1993
Kaf Dağının Önü, 1994
Metal, 1994
Ressamın İkinci Sözleşmesi, 1996
Murathan ' 95, 1996
Li Rojhilatê Dilê Min / Kalbimin Doğusunda, 1996
Başkalarının Gecesi, 1997
Paranın Cinleri, 1997
Başkasının Hayatı, 1997
Dört Kişilik Bahçe, 1997
Mürekkep Balığı, 1997
Dağınık Yatak, 1997
Oyunlar İntiharlar Şarkılar, 1997
Metinler Kitabı, 1998
Üç Aynalı Kırk Oda, 1999
Doğduğum Yüzyıla Veda, 1999
Meskalin, 2000
13+1, 2000
Erkekler İçin Divan, 2001
Soğuk Büfe, 2001
Çocuklar ve Büyükleri, 2001
Yüksek Topuklar, 2002
7 Mühür, 2002
Timsah Sokak Şiirleri, 2003
Yazıhane, 2003
Yabancı Hayvanlar, 2003
Erkeklerin Hikâyeleri, 2004
Eteğimdeki Taşlar, 2004
Çador, 2004
Kadınlığın 21 Hikâyesi, 2004
Bir Kutu Daha, 2004
Beşpeşe, 2004
Elli Parça, 2005
Söz Vermiş Şarkılar, 2006
Büyümenin Türkçe Tarihi, 2007
Kâğıt Taş Kumaş, 2007
Yedi Kapılı Kırk Oda, 2007
Kullanılmış Biletler, 2007
Dağ, 2007
Kadından Kentler, 2008
Eldivenler, hikâyeler, 2009
Hayat Atölyesi, 2009
İkinci Hayvan, 2010
Gelecek, 2010
227 Sayfa, 2010
Stüdyo Kayıtları, 2011
Kibrit Çöpleri, 2011
Şairin Romanı, 2011
Şairin Romanı - Ciltli, 2011
Doğu Sarayı, 2012
Aşkın Cep Defteri, 2012
Bir Dersim Hikâyesi, 2012
Tuğla, 2012
Mutfak, 2013
189 Sayfa, 2014
Mezopotamya Üçlemesi, 2014
Merhaba Asker, 2014
Kadınlar Arasında, 2014
İskambil Destesi, 2014
Harita Metod Defteri, 2015
Güne Söylediklerim, 2015
Solak Defterler, 2016
Aşk İçin Ne Yazdıysam, 2016
küre, 2016
Dokuz Anahtarlı Kırk Oda , 2017
Edebiyat Seferleri İçin Vapur Tarifeleri, 2017
Tren Geçti, 2017
Çağ Geçitleri, 2019
Hamamname, 2020
Aile Albümü, 2021
Devam Ağacı, 2021
Erkekler Yalnızlıklar, 2021
Evrak Çantası, 2022
Işığına Tavşan Olduğum Filmler, 2022
995 km, 2023
Otelde Bulunmuş Kitap, 2024
Şiirin Eşya Deposu, 2024
Bu kitabı arkadaşına tavsiye et
 

Halim Şafak, “Siyah hafıza”, Bireylikler Dergisi, Mayıs-Haziran 2009

Murathan Mungan’ın yazdığı şiir doğu’yla batı arasında kalma konusunda hep dikkatli olmuştur. Bu Murathan Mungan’ın şiirinin olumlanması gereken özelliklerinin başında gelir.

Doğu’yla kurduğu ilişki şiirine mistik öğeler dahil ederken batı o mistikliğin içinde hayatın kendisi olmuştur. Murathan Mungan’ın doğululuğu bir bakıma geçmişi anlamına geldiği için söz konusu mistisizm anlaşılır bulunabilir. Şiir mistisizmi doğu kadar geçmiş diyebileceğimiz hayal kırıklıklarından ama daha çok aşktan alır!

Sonuçta uzak olduğumuz, uzağında kaldığımız dünya kendini bizde ancak ruhsallıkla var edebilir. Bir bakıma ruhsallık geçmişi bugünde tutmanın yoludur. Geçmiş büyük ölçüde Murathan Mungan’ın çocukluğu olduğu için bugünle o ruhsallık üstünden ilişki kurulabilir. Dünya kadar aşkın kendisi insanın dönüşümüne bağlı olarak ruhsallığın hayatla bağlarını sıkılaştırır.

Buysa baştan beri Murathan Mungan’ın yazdıklarına masalsı özellikler kazandırır. Buradaki geçmiş kesinlikle arkaizm değildir. Tersine arkaizmi defetmenin yollarından biridir. Üstelik Murathan Mungan bugünle çocukluğunu çoktan yazdıklarında aynı bütünün birbirini itmeyen, tersine birbirine arzuyla yaklaşan parçaları haline getirmiştir. Murathan Mungan’ın yazdığı şiir bu özellikleriyle bugünde kendini belirginleştiren Sünni şiire oldukça mesafelidir.Kaldı ki ezici çoğunluğunu gençlerin oluşturduğu bu şiirin Murathan Mungan’ın yazdıklarıyla kurulmuş bir ilişkisi zaten yoktur. En azından kendilerini besleyen kaynaklar içinde Murathan Mungan ve şiiri yoktur. Murathan Mungan’ın şiirini doğuyu eksen alan şiirden ayrı değerlendirmenin açıklaması da budur.

Murathan Mungan, bundan yıllar önce Yaz Geçer (1992) demekle eksik bıraktığını yeni kitabıyla tamamlamaktadır: Bazı Yazlar Uzaktan Geçer.

Kitap daha başlangıçta adıyla bizi geçmişe göndermektedir.”Yaz geçer”! bunu geçmiş kadar bugüne dönük bir değerlendirme hatta yeni bir anlamlandırma olarak kabul etmek gerekir. Orda da kalmayıp bugüne dönük bir tecrübe olarak da anlayabiliriz. Bazı Yazlar Uzaktan Geçer de kendine yer bulan dingin, ihtiyaç kabul ettiği her anlamdaki olgunlaşmayı büyük ölçüde tamamlamış bir şairin mat şiirleridir.

Bazı Yazlar Uzaktan Geçer mevsim olarak yazla insan arasındaki ilişkiyi ve yine ikisi arasındaki mesafeyi göstermektedir. Ne var ki uzaktan da geçse yaz hala yerine güzün konmasına şiddetle karşıdır. Bir bakıma Murathan Mungan’ın şiirinin yazla sürmekte olan bir didişmesi vardır. Görünen o ki didişme yerini güzle sorunlu bir ilişkiye kolay kolay bırakmayacaktır. Bundan dolayı “Eski bir yazın bahçesinden/ömrüme düşen/ Nerval’in limonunda/ senin dişlerinin izi var”dır.

“Ne kadar gençtik!/ Hiç olmamış gibi bütün hatırladıklarımız” bunu şiirden çok Murathan Mungan’ın gençliği olarak kabul etmenin bir sakıncası yoktur. Böylesi bir gençlikse geçmişi hiç olmamış gibi hatırlamakta zorluk çekmeyecektir. Bir bakıma Murathan Mungan eski bir yazın bahçesinde unuttuklarını ya da bıraktıklarını eski bir bahçeden uzak geçen yazların bahçesine getirmektedir.

Bu geçmişi hatırlamak ve özlemek anlamına gelmekten çok bugünde oluşturulanla ilgilidir. Kitap yine kitabın adından başlayarak ince bir eleştiriyi de bünyesinde bulundurmaktadır.Bu ihtimalen şairin kendini de içine alan bir inceliktir.

Bugün dediğimiz şey insanın bir türlü varamadığı geçmişe çok bakmanın eşiğine geldiği yaşlarla ilgilidir. Burada ilk bulacak olduğumuzsa tabii aşktır. Murathan Mungan’a göreyse aşk en başta kendini hatırlamaktır. Bu yüzden Murathan Mungan kendi demesiyle bütün aşklarıyla yalnız kalmak zorunda kalan bir insandır. Aslına bakılırsa insan öncesinde sonrasında bir gün aşklarıyla yalnız kalır. İşte tam da bu geçip giden yazdır. Yaz aşkları gibi geçip giden bir mevsimdir. Bir gazozluk aşklar tabiri de ihtimal yaz aşkları için söylenmiştir.

Burada aşkların çoğu gelip geçicidir, unutulmaya eğilimlidir. Böyle olmasına rağmen gün geçtikçe insan unutmaktan çok hatırlar. Murathan Mungan yazın burasına büyük bir parantez açmaktadır. Çünkü insan kalbin unuttuğu bir mevsime çalışmaktadır. Biz öğrenene kadar geçip giden hayat böyledir.

Murathan Mungan bu kitabında olgunlukla yaşlılık arasında bir yerden konuşmaya başlamıştır. Buradaki yaşlılık ister istemez geçmişi özlediği kadar hesaplaşır. Ne var ki aynı hesaplaşma insanın geçmişe dönük ilgisini daha da önemlisi sevgisini ortadan kaldırmaya yetmez.

Gençliğin mevsimi olan yaz çoktan güzle yer değiştirmiştir. Murathan Mungan’ın yazdıklarında tek telaffuz etmediği de budur. Güz yerine ‘bazı yazlar uzaktan geçer’ burada daha derinlikli durur.Geçmişi tekrardan anlamlandırırken çocukluktan bu yana iz bırakan bütün olgu ve durumlar, en önemlisi aşk yeniden tanımlanacaktır.

İnsan bedeninden önce ruhunu yeni dünyaya hazırlar. Böylelikle dönüşüm dediğimiz şey başka ve yeni şeyler yaşamanın imkanı olur. Murathan Mungan bu bağlamda geldiği noktanın altını kalınca çizmektedir: “kimse yaşlı bir erkek gibi sevemez.”

Buradaki tavrı yeterince sahici bulduğumu özellikle belirtmeliyim. Murathan Mungan yaşlı bir erkek olduğunu baştan telaffuz ederek okurun kapısında beklediği dünyanın ipuçlarını vermektedir. Geriye okurun bu kapıdan içeri girmesi kalmıştır. Bu noktada Bazı Yazlar Uzaktan Geçer okurun kendini ev sahibi olarak kabul edip baş köşeye kurulacağı evin bahçesidir.

Yaşlılık ve aşk arasındaki ilişkinin sonuçlarıyla Murathan Mungan’ın bundan sonra yazacaklarında da karşılaşacağız... Bazı Yazlar Uzaktan Geçer Murathan Mungan’ın ‘siyah hafıza’sının verimi olarak bahçeye aldığı okurun zihninde ve hayatında bir siyahlık olarak çoktan kalmıştır.

 
 

Kişisel Veri Politikası
Aydınlatma Metni
Üye Aydınlatma Metni
Çerez Politikası


Metis Yayıncılık Ltd. İpek Sokak No.5, 34433 Beyoğlu, İstanbul. Tel:212 2454696 Fax:212 2454519 e-posta:bilgi@metiskitap.com
© metiskitap.com 2024. Her hakkı saklıdır.

Site Üretimi ModusNova









İnternet sitemizi kullanırken deneyiminizi iyileştirmek için çerezlerden faydalanmaktayız. Detaylar için çerez politikamızı inceleyebilirsiniz.
X